Τρεις ειδικοί, η πνευμονολόγος και πρόεδρος του ΚΕΣΥ Μίνα Γκάγκα, ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευή και ο ψυχίατρς - ψυχοθεραπευτής Δημήτρη Οικονόμου εξηγούν στο Liberal πώς οι διακοπές στο νησί θα είναι θα είναι Covid Safe.
Εφησυχασμός δεν επιτρέπεται από κανένα - ούτε από τους νέους, με την πνευμονολόγο Μίνα Γκάγκα, διευθύντρια της 7ης Πνευμονολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Σωτηρία» και πρόεδρο του ΚΕΣΥ να θυμίζει ότι στο νοσοκομείο νοσηλεύεται ακόμα και 19χρονος ασθενής στην κλινική Covid, και πως το στέλεχος Δέλτα δεν κάνει διακρίσεις, χτυπά εξίσου μικρούς και μεγάλους.
O καλύτερος τρόπος για να φύγουμε θωρακισμένοι για διακοπές είναι να έχουμε ολοκληρώσει τον εμβολιασμό μας και να έχουμε κι ενεργό πιστοποιητικό εμβολιασμού δηλαδή να έχουν παρέλθει δύο εβδομάδες από την τελευταία δόση. Αυτό ωστόσο δε σημαίνει ότι πρέπει να εφησυχάσουμε πρέπει να είμαστε σε διαρκή επαγρύπνηση, ειδικά αν πρόκειται να ταξιδέψουμε σε πολύ τουριστικούς προορισμούς οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί προσφάτως κόκκινοι - σε ό,τι αφορά την επιδημιολογική τους εικόνα - στον επιδημιολογικό χάρτη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμωδών Νοσημάτων και αν πρόκειται να κάνουμε έντονη νυχτερινή ζωή, εκεί που συγχρωτίζονται πολλά άτομα σε περιορισμένους χώρους.
Covid free διακοπές: Τα "κόκκινα" και "πράσινα" νησιά του επιδημιολογικού χάρτη
Ποια είναι τα οκτώ "κόκκινα" νησιά
Σε ό,τι αφορά την επιλογή Covid Safe προορισμών, ήδη γνωρίζουμε πως υπάρχουν οκτώ «κόκκινα» νησιά στο Αιγαίο και το Ιόνιο (Κρήτη, Ρόδος, Ίος, Τήνος, Μύκονος, Πάρος, Λευκάδα και Ζάκυνθος) ενώ υπάρχουν δεκάδες ασφαλείς προορισμοί στις θάλασσες μας με πληθυσμό λιγότερο ή περισσότερο από 1000 κατοίκους τα οποία είναι πράσινα στον χάρτη καθώς έχουν ελάχιστα κρούσματα. Φυσικά το ότι κάποια νησιά κοκκινίζουν στον επιδημιολογικό χάρτη, δεν σημαίνει κάτι αφού η συμπεριφορά μας (και ο εμβολιασμός) είναι οι δύο παράμετροι που θα κρίνουν το κατά πόσο θα είναι covid safe οι διακοπές μας. Αν αποφύγουμε τις ακρότητες, τους συνωστισμούς, τη διασκέδαση σε κλειστούς χώρους, φοράμε τη μάσκα μας εκεί που έχει πολύ κόσμο, μέσα σε καταστήματα και δεν μοιραζόμαστε φαγητό και ποτό με άλλους ανθρώπους, θα είμαστε εντάξει όπου κι αν πάμε.
Μεγάλη προσοχή συστήνουν οι ειδικοί στους γονείς που έχουν παιδιά στην εφηβεία αλλά και στους νεαρούς ενήλικες που πηγαίνουν διακοπές χωρίς τα μεγαλύτερα μέλη της οικογένειας, καθώς δεν είναι ανάγκη να κάνουν ό,τι κραιπάλη υπάρχει.
Μικρότερος δείκτης θετικότητας στα μικρά νησιά
Στα μικρά νησιά εκεί όπου ο δείκτης θετικότητας είναι μικρότερος της μονάδας, τα κρούσματα ελάχιστα και ο τουρισμός αντιστοίχως λιγότερος καθώς δεν υπάρχει εκτεταμένη ξενοδοχειακή υποδομή, η κατάσταση είναι πιο ελεγχόμενη. Σε αυτή τη λίστα βρίσκουμε την Δονούσα, την Ηρακλειά, την Αμοργό, τη Σχινούσα, το Κουφονήσι, τους Λειψούς, τους Αρκιούς, το Αγαθονήσι, την Αστυπάλαια, τους Φούρνους, τη Θύμαινα, τη Σίκινο, την Πάτμο, την Κέα (Τζιά), την Κύθνο, την Άνδρο, την Ιθάκη, τους Παξούς, τη Χάλκη, το Καστελόριζο, την Τήλο κι άλλους προορισμούς, που θεωρούνται περισσότερο οικογενειακοί δεν είναι συνδεδεμένοι με την ξέφρενη νυχτερινή ζωή.
Ένα μεγάλο πλεονέκτημα αυτών των νησιών είναι το γεγονός ότι διαθέτουν πολλές μη οργανωμένες παραλίες, οπότε δεν μπορεί να σημειωθούν μεγάλοι συνωστισμοί, όπως ισχύει για το Πορί των Κουφονησίων, την φαρδιά και πλατιά αμμουδερή παραλία η οποία περιλαμβάνεται στην λίστα των δέκα καλύτερων παραλιών στον κόσμο. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των νησιών σαν την Αστυπάλαια, την Αμοργό, την Κύθνο και την Άνδρο είναι ότι οι διαδρομές για τις παραλίες είναι μακριές προϋποθέτουν τουλάχιστον μια ώρα οδήγηση και απαιτούν και off road οδήγηση σε χωματόδρομο. Είναι λοιπόν δύσκολο να μαζευτούν χιλιάδες άτομα στην ίδια παραλία, όπως ισχύει για παράδειγμα για τα Άχλα και το Ατένι της Άνδρου. Επίσης τα νησιά αυτά έχουν ήρεμη νυχτερινή ζωή.
Οδηγίες για covid free διακοπές
Το πρώτο μέτρο προστασίας που προτείνουν λοιπόν οι ειδικοί είναι να φύγουμε εμβολιασμένοι για τις διακοπές, αλλιώς πρέπει να έχουμε κάνει rapid test πριν επιβιβαστούμε σε πλοίο ή αεροπλάνο, με την αναπληρωτή καθηγητή επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρη Παρασκευή να συστήσει τη διενέργεια τεστ και στα οδικά ταξίδια - για τα οποία υπάρχει ισχυρή σύσταση, αλλά δεν είναι υποχρεωτικό. Επίσης στις αποσκευές μας πρέπει να πάρουμε αντισηπτικό, μάσκες και την κοινή λογική όπως συστήνει η πνευμονολόγος Μίνα Γκάγκα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου ψηφιακής διακυβέρνησης 33.000 έφηβοι ηλικίας 15 έως 17 ετών έχουν ήδη εμβολιαστεί ή κλείσει ραντεβού για το εμβόλιο, ενώ στις ηλικίες 18 με 24 ετών - δηλαδή το ηλικιακό γκρουπ που οδηγεί την πανδημία με όχημα τη νυχτερινή διασκέδαση - 320.000 νέοι ενήλικες άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί ή και πρόκειται να εμβολιαστούν και εξ’ αυτών, 300.000 έχουν ήδη ενεργοποιήσει το πάσο ελευθερίας προκειμένου να ωφεληθούν και οικονομικά στις καλοκαιρινές τους διακοπές.
Κάτι άλλο σημαντικό ζήτημα που πρέπει να προσέχουν τα νεαρά άτομα όταν διασκεδάζουν είναι ότι δεν πρέπει να πίνει ο ένας από το ποτήρι του άλλου, να προτιμούν ποτά από σφραγισμένο μπουκάλι, να μην μοιράζονται σφηνάκια και κοκτέιλ. Επειδή μάλιστα οι νέοι έχουν κατά κανόνα γερό ανοσοποιητικό σύστημα, εάν μολυνθούν το πιθανότερο είναι ότι θα παραμείνουν ασυμπτωματικοί και θα μεταδώσουν τον ιό στους ευπαθείς και τους ανεμβολίαστους του περίγυρου τους.
Οι πρώτοι που θα κινδυνεύσουν να μολυνθούν είναι οι ανεμβολίαστοι, οι κατά το ήμισυ εμβολιασμένοι και όσοι έχουν μεν εμβολιαστεί, αλλά λόγω προχωρημένης ηλικίας ή υποκείμενου προβλήματος υγείας έχουν χαμηλή ανοσολογική απόκριση στον εμβολιασμό, όπως επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής.
Σημαντικός ο έλεγχος για covid κατά την επιστροφή από το νησί
Στο τέλος των διακοπών, ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής θυμίζει ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να κάνουμε έναν εργαστηριακό έλεγχο (rapid ή μοριακό) πριν γυρίσουμε σπίτι ή μόλις επιστρέψουμε εάν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα στο νησί, καθώς οι άνθρωποι που πηγαίνουν για διακοπές εάν μολυνθούν μπορούν να διασπείρουν μετά τον ιό στην οικογένειά τους και στον εργασιακό τους περίγυρο. Ο καθηγητής θυμίζει ότι το 30% των ατόμων άνω των 60 ετών κι ένας στους δύο πενηντάρηδες, σαραντάρηδες και τριαντάρηδες παραμένουν μη εμβολιασμένοι.
Απαραίτητη η ψυχική υγεία και η ξεκούραση για γερό ανοσοποιητικό σύστημα
«Επειδή ο οργανισμός μας δεν διαθέτει on-off διακόπτες δεν μπορεί να προσαρμοστεί αμέσως και για να μπει σε ρυθμό και διάθεση διακοπών θέλει τουλάχιστον ένα εικοσιτετράωρο. Από τη 2η ημέρα αρχίζει το σώμα να καταλαβαίνει πως είμαστε σε διακοπές και θα πρέπει να μην είμαστε διαρκώς καλωδιωμένοι και on line για να ξεκουραστούμε και να αποφορτιστούμε αληθινά» τονίζει ο ψυχίατρος. Επειδή πλέον με την πανδημία η δουλειά διεκπεραιώνεται ψηφιακά, πολλοί συνάνθρωποι μας φέτος δεν θα αποχωριστούν τον υπολογιστή τους (και τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις) ούτε στις διακοπές.
Όπως εξηγεί ο Δημήτρης Οικονόμου, θα ήταν καλό να μη χρειαστεί να πάρουμε μαζί μας τη δουλειά, αν όμως δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά, τουλάχιστον ας «περιχαρακώσουμε» τις ώρες εργασίας. Να μην δεχόμαστε emails και τηλεφωνήματα όλη ημέρα, να ορίσουμε ένα συγκεκριμένο κομμάτι της ημέρας που θα ασχολούμαστε με τα επαγγελματικά ζητήματα, ώστε οι υπόλοιπες ώρες να είναι διακοπές. Αν μείνουμε on line όλη την ημέρα, αυτό θα μας δημιουργήσει στρες και ψυχική καταπόνηση, τα οποία εκτός του ότι αυξάνουν την ψυχική πίεση και δημιουργούν χρόνια κόπωση, εξασθενούν και το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ο Δ. Οικονόμου θυμίζει ότι η ψυχική υγεία, η ξεκούραση, ο επαρκής ύπνος, πνευματική ισορροπία και διαύγεια, έχουν άμεση σχέση με το πόσο ισχυρό ή όχι θα είναι το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Επειδή λοιπόν το πιθανότερο είναι ότι στις διακοπές θα συναντηθούμε με την μετάλλαξη Δέλτα -κι αν δεν συναντηθούμε στις διακοπές, θα τη συναντήσουμε κατά την επιστροφή από το νησί – είναι σημαντικό να έχουμε γερό ανοσοποιητικό. Για να διατηρήσουμε ισχυρό το ανοσοποιητικό μας σύστημα βοηθά ο εμβολιασμός και η καλή οργανική και ψυχική υγεία. Ας δούμε λοιπόν τις διακοπές σαν μια ευκαιρία να γεμίσουμε μπαταρίες για τους δύσκολους μήνες που μας περιμένουν, με άσκηση, κολύμπι, περπάτημα, ξεκούραση καλή διατροφή και καλή παρέα.
