Τα πανεπιστήμια σε όλον τον κόσμο λίγο πριν από την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους βρίσκονται μπροστά στα ίδια πιεστικά διλήμματα, που επιβάλλουν εδώ και ενάμιση χρόνο οι συνθήκες της πανδημίας. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση αποκόμισε πολλαπλά οφέλη μέσα από την προσαρμογή της στις εξ αποστάσεως μεθόδους διδασκαλίας.
Σαφώς, όμως, όσο και να εξελίχθηκαν τα ψηφιακά εργαλεία, όσο και αν η εκπαιδευτική κοινότητα αποδείχθηκε ώριμη και έτοιμη να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες, η κατάσταση απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί ιδανική. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν είναι πανάκεια κι επ’ ουδενί δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη δια ζώσης.
Από την άλλη πλευρά ο κορονοϊός και οι επιθετικές μεταλλάξεις του, που ευνοούν τη μετάδοσή του μεταξύ των νέων, εξακολουθεί να θέτει τους όρους και το πλαίσιο μέσα στο οποίο τα πανεπιστήμια καλούνται να χαράξουν την πορεία τους.
Τα επιδημιολογικά δεδομένα κρίνουν σε κάθε χώρα τις αποφάσεις των αρμόδιων Αρχών, όμως σε ό,τι αφορά τα πανεπιστήμια πλέον τα δεδομένα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις πανεπιστημιακές κοινότητες. Το να ζητάμε, λοιπόν, την επιστροφή των φοιτητών μας στα αμφιθέατρα περνάει σε μεγάλο βαθμό από τη δική μας βούληση και κινητοποίηση, ώστε να διαμορφώσουμε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Ο εμβολιασμός είναι sine qua non προϋπόθεση για την ασφαλή επιστροφή της λειτουργίας των πανεπιστημίων στην ομαλότητα. Ο εμβολιασμός είναι το μόνο διαβατήριο για την ασφαλή επιστροφή στα αμφιθέατρα. Κι αυτό δεν το υπαγορεύει η συζήτηση -στην Ελλάδα και τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες- για τις ομάδες της κοινωνίας μας και τις δραστηριότητες όπου θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτικός.
Το υπαγορεύει η κοινή λογική, η ίδια η πραγματικότητα της μετάλλαξης Δέλτα, η οποία σαρώνει στο πέρασμά της και απειλεί ξανά τις αντοχές των δημόσιων συστημάτων υγείας.
Θα εμβολιαστούμε ή θα νοσήσουμε. Θα εμβολιαστούμε ή θα δούμε τις επιπτώσεις της παρατεταμένης εξ αποστάσεως εκπαιδευτικής διαδικασίας να γίνονται μακροχρόνιες και να επηρεάζουν την ποιότητα των πτυχίων.
Θέτω στη Σύνοδο των Πρυτάνεων το ζήτημα του εμβολιασμού ως «διαβατηρίου» επιστροφής στο πανεπιστήμιο, γιατί γεμάτα αμφιθέατρα χωρίς εμβολιασμένους φοιτητές και καθηγητές είναι πρακτικά αδύνατο να υπάρξουν. Πιστεύω, επίσης, ότι η πατρίδα μας, όπως απέδειξε και με την καθιέρωση του Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Πιστοποιητικού Covid-19 μπορεί να πρωτοστατήσει και σε μία πανευρωπαϊκή εκστρατεία για το ασφαλές άνοιγμα των πανεπιστημίων, μέσα από την προώθηση των εμβολιασμών.
Για τον λόγο αναλαμβάνω πρωτοβουλία προς το προεδρείο της Ευρωπαϊκής Ένωση Πανεπιστημίων (EUA) και προτείνω μία κοινή δράση υπέρ των εμβολιασμών, ώστε να πεισθεί και ο τελευταίος καθηγητής, φοιτητής και εργαζόμενος στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια πως η επιλογή είναι δική μας, το διαβατήριο για τα αμφιθέατρα το κρατάμε σε κάθε χώρα της ΕΕ στα χέρια μας: Εμβολιαζόμαστε όλοι! Ένα ευρωπαϊκό φοιτητικό διαβατήριο εμβολιασμού, που θα ισχύει και στα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών (Erasmus) είναι εφικτό.
* O Νίκος Παπαϊωάννου είναι Πρύτανης του ΑΠΘ
