Της Catherine Hickley
Οι κληρονόμοι του Erich Klahn, ενός Ναζί καλλιτέχνη, του οποίου η δουλειά για εκκλησίες περιείχε ρατσιστικά και γερμανικά σύμβολα, όπως η σβάστικα και τα ρουνικά, κέρδισαν σε μια δικαστική μάχη που θα διαβεβαιώσει ότι η τέχνη του θα συνεχίσει να εκτίθεται σε ένα μοναστήρι στη βόρεια Γερμανία.
Το 2014, μετά την αποκάλυψη των σχέσεων του Klahn με τους Ναζί, η Klosterkammer στο Αννόβερο, μια περιφερειακή δημόσια αρχή υπεύθυνη για τη διαχείριση ιδιοκτησίας που παλαιότερα ανήκε στην εκκλησία, ακύρωσε ένα συμβόλαιο με του κληρονόμους του Klahn που την υποχρέωνε να κρατά και να εκθέτει τα έργα του. Τον Ιανουάριο το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο Δικαιοσύνης, το ανώτατο δικαστήριο της Γερμανίας, απέρριψε την έφεση της Klosterkammer ενάντια σε προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις που έκριναν άκυρη την ακύρωση.
“Προσπαθούμε να δούμε ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις μας”, είπε ο Andreas Hesse, διευθυντής της Klosterkammer. “Προς στιγμήν, υποχρεούμαστε να κρατήσουμε το έργο του Klahn ασφαλές και να το εκθέτουμε, όπως είχαμε συμφωνήσει προηγουμένως.” Ως αποτέλεσμα αυτής της απόφασης, λέει ότι ένα μουσείο για τη δουλειά του Klahn θα ξανανοίξει τον Απρίλη στο μοναστήρι Mariensee, ένα από τα 15 μοναστήρια που επιβλέπει η Klosterkammer.
Μία αναφορά για τη ζωή του Klahn αποκάλυψε ότι ο καλλιτέχνης είχε γίνει μέλος του ναζιστικού κόμματος ήδη από το 1921. Παρόλο που τελικά έφυγε από το κόμμα, “ήταν επηρεασμένος από την πολιτική δεξιά και τον αντικοινοβουλευτισμό και επέτρεψε να τον χρησιμοποιήσουν οι Ναζί στην πολιτισμική τους πολιτική”, λέει η Klosterkammer. Τρεις αναφορές επιβεβαίωσαν τις “ρατσιστικές απόψεις του Klahn και τη σύνδεσή του με το ναζιστικό καθεστώς”. Ο καλλιτέχνης πέθανε το 1978.
Στη δουλειά του Klahn, “η χριστιανική εικονογραφία, οι αρχαίοι γερμανικοί ρούνοι και τα εθνικοσοσιαλιστικά σύμβολα πάνε χέρι-χέρι”, σύμφωνα με μια ανάλυση του έργου του από τον ιστορικό τέχνης Herbert Potter. Το ρετάμπλ του για τη Μεγάλη Παρασκευή που βρίσκεται στο μοναστήρι Mariensee, το οποίο έφτιαξε το 1939, έχει μεντεσέδες στολισμένους με σβάστικες και αρχαία γερμανικά ρουνικά.
Οι εκκλησίες ήταν κάποιοι από τους πιο σημαντικούς πελάτες του Klahn. Μεταξύ του 1928 και του 1959 δημιούργησε επτά ρετάμπλ, από τα οποία πέντε χρησιμοποιούνται ακόμα. Έφτιαξε ακόμα ταπισερί, παράθυρα και πίνακες για εκκλησίες στη βόρεια Γερμανία. Το Ίδρυμα Erich Klahn, το οποίο διαχειρίζεται η Klosterkammer, έχει περίπου 1.130 έργα του καλλιτέχνη.
Ο Peter Raue, ο δικηγόρος και κάτοικος του Βερολίνου, που εκπροσωπεί τους κληρονόμους του Klahn, καλωσόρισε την απόφαση του δικαστηρίου. Ο Raue αμφισβητεί την άποψη της Klosterkammer ότι ο Klahn ήταν Ναζί και λέει ότι ο καλλιτέχνης ποτέ δεν πλήρωσε τις συνδρομές του στο κόμμα. Υποστηρίζει ότι ο καλλιτέχνης της ομάδας Die Brucke, Έμιλ Νόλντε, ήταν πολύ πιο βαθιά μπλεγμένος με τον Ναζισμό, αλλά η δουλειά του εξακολουθεί να εκτίθεται. “Αυτό που είναι σημαντικό τώρα είναι ότι η Klosterkammer δείχνει ότι θα συνεχίσει να δουλεύει μαζί μας”, λέει ο Raue.
Απόδοση: Χρόνης Μούγιος
