Από την στιγμή που έγινε γνωστό ότι ο Τζο Μπάιντεν θα βρισκόταν αντιμέτωπος με τον Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρία των ΗΠΑ, ένα από πρώτα ερωτήματα που του ετέθη, αφορούσε την προσέγγιση που θα έχει η κυβέρνησή του απέναντι στο Ιράν. Το τελευταίο διάστημα, δηλώσεις από την Τεχεράνη και την Ιερουσαλήμ δείχνουν ότι υπάρχει έντονη κινητικότητα.
Στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Μπάιντεν είχε δηλώσει λοιπόν ότι αν οι ιρανικές αρχές επιστρέψουν «στην αυστηρή τήρηση» των δεσμεύσεών τους βάσει της συμφωνίας του 2015, οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν με τη σειρά τους σε αυτή και θα τη θεωρήσουν «σημείο εκκίνησης» για τις διαπραγματεύσεις «που θα ακολουθήσουν».
Μετά την εκλογή του επιμένει σε αυτή τη θέση. «Θα είναι δύσκολο, αλλά ναι», δήλωσε σε συνέντευξή του στους New York Times όταν ρωτήθηκε σχετικά.
Οι δύο πλευρές αυτή τη στιγμή περιμένουν, η μια την άλλη να κάνει κάποια κίνηση καλής θέλησης, κάτι που ίσως αποδεχθεί μάταιο.
Οι Ιρανοί ιθύνοντες διαμηνύουν όμως ότι δεν θα επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όσο παραμένουν σε ισχύ οι κυρώσεις Τραμπ που έχουν «στραγγίξει» την οικονομία της χώρας.
Σε δηλώσεις του, ο Υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ τόνισε ότι η Τεχεράνη δεν αποδέχεται τις απαιτήσεις των ΗΠΑ να ανακόψει τον ρυθμό του πυρηνικού της προγράμματος προτού η Ουάσιγκτον άρει τις κυρώσεις και ζήτησε, ως προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε βελτίωση, την άμεση άρση τους.
Επιπρόσθετα, o ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολά Αλί Χαμενεϊ είναι ξεκάθαρος: το Ιράν δεν διαπραγματεύεται το βαλλιστικό του πρόγραμμα, ούτε σκοπεύει να εγκαταλείψει τους συμμάχους του ήτοι την στήριξή της στη Δαμασκό, στη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, στους Χούθι της Υεμένης και στις σιιτικές πολιτοφυλακές του Ιράκ.
Από την άλλη πλευρά ούτε η αμερικανική πλευρά είναι διατεθειμένη να κάνει πρώτη κίνηση, όσο το Ιράν δεν επανορθώνει τις παραβιάσεις της συμφωνίας του 2015 στις οποίες προχώρησε τα τελευταία χρόνια.
Πριν λίγες μέρες άλλωστε, ένα ζεύγος αμερικανικών στρατηγικών βομβαρδιστικών B-52 πραγματοποίησε την έκτη από την Νοέμβριο αποστολή του στον Περσικό Κόλπο συνοδευόμενο από σαουδαραβικά και ιορδανικά μαχητικά, δείχνοντας έτσι ότι τα πράγματα δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη.
Ύστερα υπάρχει το «δύσκολο» περιφερειακό σύμπλεγμα. Θα μπορούσαν οι γείτονες του Ιράν - αντίπαλοι της περιφερειακής ηγεμονίας που βλέπουν τη σιιτική ισλαμική δημοκρατία ως νεο-περσικούς ιμπεριαλιστές - να εμπιστευτούν ποτέ την Τεχεράνη;
Υπενθυμίζεται ότι ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Ισραήλ στρατηγός Άβι Κοτσάβι αλλά και άλλοι αξιωματούχοι πρόσφατα προειδοποίησαν ότι ενδέχεται να αναλάβουν μονομερή στρατιωτική δράση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.
Η εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τέσσερα αραβικά κράτη περιπλέκει ισως ακόμα περισσότερο το παζλ για την κυβέρνηση Μπάιντεν. Αυτό γιατί μια από τις τέσσερις χώρες, τα ΗΑΕ είναι αναφανδόν κατά του Ιράν.
