Έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση. Αυτό είναι το πρώτο, απολύτως απαραίτητο, βήμα για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Κάτι που τώρα είναι εφικτό χωρίς «τρομακτικές» εξετάσεις που πολλές φορές αποτρέπουν τους ασθενείς από το επισκεφθούν τον γιατρό τους εγκαίρως. Η φύση έχει το δικό της διαγνωστικό αντιδραστήριο και πλέον είναι στη διάθεσή μας.
Ο λόγος για ένα νηματοειδές, ένα παράσιτο κοινώς, που προσβάλει σκύλους, γάτες και ανθρώπους όταν καταναλώνουν ωμό ψάρι ή κρέας, και έχει ακόρεστη πείνα για καρκινικά κύτταρα. Το Caenorhabditis elegans «εγκλώβισαν» σε βιολογικό αντιδραστήριο ερευνητές από την Ιαπωνία και μπορεί να εντοπίσει 15 διαφορετικά είδη καρκίνου, με μέσο ποσοστό ακριβούς διάγνωσης 85%. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η ιστορία ανακάλυψης του παρασίτου, η οποία θυμίζει σε πολλά σημεία την «τυχαία» ανακάλυψη της πενικιλίνης από τον Αλεξάντερ Φλέμινγκ το 1928.
Οι γιατροί Τακαάκι Χιρότσου και Χιντέτο Σοράκα το 2015 παρακολουθούσαν έναν ασθενή με καρκίνο στο στομάχι, ο οποίος παράλληλα είχε προσβληθεί και από το παράσιτο. Όπως ο Φλέμινγκ είχε την ευφυία να παρατηρήσει ότι ένας δοκιμαστικός σωλήνας με καλλιέργεια βακτηρίων καθάρισε όταν ήρθε τυχαία σε επαφή με μούχλα, έτσι και οι δύο Ιάπωνες διαπίστωσαν ότι οι όγκοι του ασθενούς ασφυκτιούσαν από την παρουσία των παρασίτων.
Στρέφοντας την προσοχή τους στο παράσιτο ανακάλυψαν ότι η «μυρωδιά» του καρκίνου ήταν αυτή που το έλκυε. Τα χημικά που εκπέμπουν τα καρκινικά κύτταρα κάνουν τα νηματοειδή να κινούνται προς αυτά, ακριβώς όπως ένας κυνηγόσκυλο ακολουθεί αταλάντευτα το οσφρητικό μονοπάτι από τα ίχνη ενός λαγού.
H διαδικασία που ακολουθείται για τη διάγνωση είναι απλούστατη, αναίμακτη και φυσικά το νηματοειδές δεν εισάγεται στον ασθενή. Αρκεί μια σταγόνα ούρων και το… παρασιτικό τεστ μπορεί να ιχνηλατήσει δεκαπέντε διαφορετικούς τύπους καρκίνου, με ακρίβεια 85%. Κάθε τεστ κοστίζει 90 δολάρια και έγινε διαθέσιμο τον περασμένο Ιανουάριο, σε περίπου 500 διαγνωστικά κέντρα σε όλη την Ιαπωνία.
Ωστόσο προς το παρόν, το τεστ μπορεί να ιχνηλατήσει την ύπαρξη καρκίνου, όχι να τον ταυτοποιήσει. Με άλλα λόγια εντοπίζει την ύπαρξη κυττάρων από δεκαπέντε διαφορετικούς καρκίνους, αλλά για να εξακριβωθεί αν πρόκειται για κύτταρα από καρκίνο του μαστού ή του στομάχου, για παράδειγμα, θα πρέπει να ακολουθήσουν συμβατικές εξετάσεις.
Επόμενος στόχος των Ιαπώνων ερευνητών είναι να «εκπαιδεύσουν» τα παράσιτα ώστε να δίνουν απάντηση και για τον τύπο του καρκίνου που εντοπίζουν.
