Υπάρχουν πολλά που θα μπορούσε να σχολιάσει κανείς σχετικά με τις δηλώσεις του Νίκου Καρανίκα στο θέμα των ναρκωτικών. Πέρα από το ζήτημα της φαρμακευτικής κάνναβης, που η επιστήμη έχει αποκρυσταλλωμένη θέση για τη χρησιμότητά της, όλα τα υπόλοιπα που ανέφερε ο σύμβουλος στρατηγικού σχεδιασμού του Αλέξη Τσίπρα είναι τουλάχιστον επιστημονικά αμφιλεγόμενα.
Θα μπορούσε να σταθεί κανείς στο γεγονός ότι ένας άνθρωπος ο οποίος δεν έχει σπουδάσει ιατρική (άρα είναι μη ειδικός) αποφαίνεται με τέτοια βεβαιότητα για την ασφαλή ψυχαγωγική χρήση κάνναβης, ενώ η επιστημονική κοινότητα στην καλύτερη περίπτωση είναι διχασμένη.
Θα μπορούσε να σταθεί κανείς στην «αριστερή δοκιμή» σκληρών ναρκωτικών. Το να συζητάμε για ιδεολογικές προδιαγραφές σε μια επιστημονική έρευνα θα μπορούσε να είναι αστείο – και θα ήταν, αν δεν ήταν ευθέως αντιεπιστημονικό και επικίνδυνο. Θα έπρεπε να είναι περιττή η αναφορά, αλλά σε ιατρικά ζητήματα ο διαχωρισμός δεξιά - αριστερά έχει νόημα μόνο για να προσδιορίζουμε σε ποιο πνεύμονα αναφερόμαστε.
Θα μπορούσε να σταθεί κανείς στον παραλληλισμό της κάνναβης με τον Αριστοφάνη, αφού κατά τον κύριο Καρανίκα και τα δύο σου προκαλούν ευφορία και, διαβάζοντας πολύ Αριστοφάνη θα εθιστείς και σε αυτόν. Εδώ η κωμωδία σηκώνει τα χέρια ψηλά – ακόμα και ο ίδιος ο Αριστοφάνης.
Τέλος, θα μπορούσε να σταθεί κανείς ότι, ακόμα και τη στιγμή που ο κύριος Καρανίκας ζει τη δικαίωσή του μόνο για το κομμάτι της φαρμακευτικής κάνναβης, νιώθει την ανάγκη να πει ψέματα για τις υπόλοιπες θέσεις του. Γιατί μπορεί να ισχυρίστηκε πως δήθεν ζητούσε ξεκάθαρο νομοθετικό πλαίσιο για την κάνναβη ώστε να μην κυκλοφορούν παραφιλολογίες, δυστυχώς όμως οι αναρτήσεις του έλεγαν άλλα. Για την ακρίβεια, αποτελούσαν τρομακτικά fake news που μπορούσαν να παραπλανήσουν καρκινοπαθείς. Για του λόγου το αληθές:
Θα μπορούσε να σταθεί κανείς σε πολλά – άλλα πιο ξεκάθαρα, άλλα λιγότερο ξεκάθαρα. Εγώ θα ήθελα να σταθώ σε κάτι πολύ συγκεκριμένο: στην άνεση με την οποία ένας άνθρωπος μιλά για τα ναρκωτικά, χωρίς να νιώθει την ανάγκη να πει έστω και μια κουβέντα για όλες τις ανθρώπινες ζωές που έχουν κοστίσει.
Μου έκανε τεράστια εντύπωση πώς ένας άνθρωπος μπορεί με τέτοια άνεση να υποστηρίξει τη νομιμοποίηση ουσιών (έστω και της κάνναβης) με το επιχείρημα ότι «μπορεί να αρέσει» σε αυτόν που θα δοκιμάσει. Πραγματικά, δεν του περνά από το μυαλό το ενδεχόμενο κάποιος να μην δοκιμάσει; Ή, αφού του φαίνεται τόσο ελκυστικός ο πειρασμός, δεν έχει γνωρίσει ποτέ κανέναν που δεν είχε γυρισμό από αυτή τη δοκιμή;
Τα ναρκωτικά δεν είναι ζήτημα να είσαι cool ή ξενέρωτος. Έχουν υπάρξει για πολλούς ζήτημα ζωής και θανάτου. Και πολλοί μπορεί να μην εθίστηκαν ή αρκετοί ακόμα να κατάφεραν να απεξαρτηθούν – και αυτοί οι άνθρωποι αξίζουν τον απεριόριστο σεβασμό μας. Υπάρχουν όμως και πολλοί που δεν τα κατάφεραν. Και υπάρχουν γονείς, σχέσεις, φίλοι τους που κλαίνε για ανθρώπους που χάθηκαν άδικα, χωρίς κανένα λόγο.
Από τις επισκέψεις που έχουμε κάνει με την ΟΝΝΕΔ σε κέντρα απεξάρτησης και τις συνομιλίες μας με ανθρώπους που παλεύουν με τα ναρκωτικά, αυτό που μου έχει μείνει ανεξίτηλο είναι ένα: ότι η ζωή είναι έξω από τις ουσίες. Μπορούμε να διαφωνούμε σε πολλά πάνω στις πολιτικές διάκρισης και αντιμετώπισης των ναρκωτικών. Σε ένα, όμως, πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε: ότι δεν μπορούμε να προσεγγίζουμε τέτοια ζητήματα με ελαφρότητα ή με ιδεολογικές παρωπίδες. Είναι κάτι που το χρωστάμε σε αυτούς για τους οποίους μια δοκιμή στάθηκε τελικά μοιραία.
* Ο Παύλος Μαρινάκης είναι δικηγόρος και πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ