Ένα ελληνικό αγγείο του 550 π.Χ. έχει αγοράσει το Μουσείο Allard Pierson στο Άμστερνταμ από κατόχους οι οποίοι το πήραν από τους Sotheby's του Λονδίνου κατά τη δεκαετία του 1980. Όπως ενημέρωσε αρμοδίως ο Ελληνας αρχαιολόγος δρ. Χρήστος Τσιρογιάννης, σχετική έρευνά του δείχνει ότι το αγγείο εμφανίζεται σε φωτογραφίες από το κατασχεμένο αρχείο του Ιταλού Giacomo Medici, ενός από τους πιο διάσημους καταδικασμένους εμπόρους παράνομων αρχαιοτήτων.
Το αγγείο βρίσκεται στην κατοχή του Μουσείου, που είναι Πανεπιστημιακό, από το 2003. Πρόκειται για μια κύλικα (αγγείο πόσης) με σκηνή που σχετίζεται με τον τρωικό πόλεμο και τον ήρωα Αινεία. Στην άλλη πλευρά απεικονίζονται αξιωματούχοι με λόγχες.
Φωτογραφίες Polaroid είχαν κατασχέθηκαν από τον Medici το 1995 ύστερα από μια επιδρομή της αστυνομίας δείχνουν το αγγείο τόσο σε κομμάτια όσο και σε κατάσταση αποκατάστασης. Ο Χρήστος Τσιρογιάννης, ερευνητής στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Μελετών του Ααρχους και δραστηριοποιούμενος στο κυνήγι για παράνομα αρχαία αντικείμενα, αναγνώρισε το αγγείο στις φωτογραφίες αυτές.
Όταν αγοράστηκε από τους Σόθμπυς το αρχαίο είχε συγκολληθεί, όμως έλειπαν δύο θραύσματα. Ο τότε διευθυντής του Ολλανδικού μουσείου το είδε να πωλείται σε μια δημοπρασία με τιμή εκκίνησης 1.200- 1.500 στερλίνες. Ενημέρωσε τον συλλέκτη HD Pierson που το πήρε 2.860 βρετανικές λίρες και το έδωσε στο μουσείο. Ο Ελβετός έμπορος Herbert Cahn είχε ένα θραύσμα που έλειπε με τον Αινεία και το δώρισε, με αποτέλεσμα να γίνει νέα συντήρηση και αποκατάσταση της κύλικας.
Όπως γράφουν οι ολλανδικές εφημερίδες, κατά τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 το μουσείο ήταν «ευέλικτο» στην απόκτηση αρχαιοτήτων. Το 2009, η NRC Handelsblad αποκάλυψε ότι πολλά αντικείμενα της συλλογής του προέρχονταν από ύποπτες πηγές και πιθανότατα είχαν κλαπεί. Μάλιστα, κάποια είχαν πωληθεί από τους κατόχους τους σε θραύσματα, επειδή έτσι αποδίδουν περισσότερα χρήματα.
Για τη συγκεκριμένη κύλικα δεν αναφέρονται δημόσια πληροφορίες προέλευσης. Όπως και για άλλα εκθέματα, ανάμεσα στα οποία, σύμφωνα με τον Ολλανδικό Τύπο, ένα κράνος που αναφέρεται ως χάλκινο και δύο περικνημίδες που έχουν αγοραστεί «από Ιταλό έμπορο» με αμφιβολίες ως προς την «καθαρή» διαχείριση αρχαιοτήτων.
Γενικά, σύμφωνα με μια απογραφή, μεταξύ 1965 και 2009, το μουσείο απέκτησε περισσότερα από εκατό αντικείμενα των οποίων η απόκτηση περιβάλλεται από ερωτηματικά: η προέλευσή τους και το ιστορικό συλλογής τους είναι ασαφή, και δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ήταν γνωστά από οποιαδήποτε συλλογή ή ανασκαφή πριν από το 1970, έτος της σύμβασης της UNESCO για το παράνομο εμπόριο πολιτιστικών αγαθών.
Ευτυχώς, ο Χρήστος Τσιρογιάννης, ερευνά διαρκώς, με δική του πρωτοβουλία, για κλεμμένες αρχαιότητες και έχει επιτυχίες. Το ζήτημα είναι να το ζητήσει τώρα η Ελλάδα. Και να συνεργαστεί κάποτε μαζί του.
