Το ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα ως πύλη φυσικού αερίου για τα Βαλκάνια αναδεικνύει ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου αερίου της Αλεξανδρούπολης, τα εγκαίνια για την κατασκευή του οποίου γίνονται σήμερα. Σε μια συγκυρία, όπου όλη η Ευρώπη αναζητά τρόπους να ενισχύσει την ασφάλεια του ενεργειακού της εφοδιασμού, οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Βόρειας Μακεδονίας και ο πρόεδρος της Σερβίας, αναμένεται να στείλουν μήνυμα απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο.
Η έναρξη κατασκευής του έργου υγροποίησης και επαναεριοποίησης αερίου (FSRU) στον Έβρο, συμπίπτει με την ανάδειξη της Ελλάδας σε αποκλειστικό προμηθευτή της Βουλγαρίας, από την περασμένη εβδομάδα, οπότε και η Μόσχα έκλεισε τη στρόφιγγα του αερίου στην Σόφια, με την τελευταία να καλύπτει πλέον κατά 40% τις ανάγκες της σε LNG από τη Ρεβυθούσα και κατά 60% με ρωσικό αέριο που πουλάει η ΔΕΠΑ.
Σε λιγότερο από ένα χρόνο, η εικόνα της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας θα είναι εντελώς διαφορετική από τη σημερινή. Όταν το 2023, θα έχει ολοκληρωθεί ο τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης, η εγκατάσταση θα μπορεί να δέχεται φορτία LNG από κάθε μέρος του πλανήτη, όπως από ΗΠΑ και Κατάρ.
Το υγροποιημένο αέριο αφού πρώτα θα αεριοποιείται στην συγκεκριμένη εγκατάσταση, θα εισέρχεται στο εθνικό σύστημα αγωγών και από εκεί μέσω του υπό κατασκευή ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB, θα μεταφέρεται στην Βουλγαρία, και μετά, μέσω ενός συστήματος διασυνδετηρίων αγωγών, θα μπορεί να διοχετεύεται σε Σερβία, Ρουμανία και Β. Μακεδονία.
Σε επίπεδο χρονοδιαγραμμάτων λέγεται ότι έχει ζητηθεί από την Gastrade, εταιρεία κατασκευής του έργου, να επιταχύνει την κατασκευή και να είναι έτοιμο στις αρχές του 2023. Με την κατασκευή του FSRU η χώρα διπλασιάζει σχεδόν τη δυναμικότητα αεριοποίησης υγροποιημένου αερίου η οποία μελλοντικά θα ξεπερνά τα 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Στο απώτερο μάλιστα μέλλον, εφόσον ολοκληρωθούν μια σειρά από παρόμοια έργα, όπως ο δεύτερος τερματικός LNG που σχεδιάζει η Gastrade στη Θράκη, αλλά και της Μότορ Οϊλ στους Αγ. Θεοδώρους στην Κόρινθο, η παραπάνω δυναμικότητα μπορεί να φτάσει και τα 30 δισ κ.μ.
Η γεωπολιτική πτυχή
Το project του FSRU Αλεξανδρούπολης εξυπηρετεί το σχέδιο εισαγωγής φυσικού αερίου από ΗΠΑ, Κατάρ, Αίγυπτο και αλλού, στα ρωσοκρατούμενα Βαλκάνια.
Σε αυτό, μαζί με τον αγωγό TAP και τον κάθετο άξονα «Βουλγαρίας-Ρουμανίας-Ουγγαρίας», οι Αμερικανοί βλέπουν τα μέσα για μια ενεργειακή απόβαση εντός της δεκαετίας, ακόμη και στην ρωσική αυλή της Ουκρανίας, αποδυναμώνοντας έτι περαιτέρω την επικυριαρχία της Μόσχας.
Η Ελλάδα μπαίνει μέσω του FSRU στο παιχνίδι της διαμετακόμισης, αξιοποιώντας τη στρατηγική του θέση και τους νέους διαδρόμους για τη τροφοδοσία της Ευρώπης και των Βαλκανίων (μέσω των αγωγών TAP και IGB, του σχεδίου διασύνδεσης Ελλάδας-Β. Μακεδονίας, κλπ).
Το έργο αποτελείται από μια πλωτή μονάδα παραλαβής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης του LNG, καθώς και από ένα σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το αέριο θα μεταφέρεται στο εθνικό σύστημα μεταφοράς.
Είναι συνολικού προϋπολογισμού 367,3 εκατ. ευρώ, έχει χωρητικότητα 153.500 κ.μ. LNG και θα συνδεθεί με το εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ. Η συμβολαιοποιημένη δυναμικότητα αεριοποίησης φθάνει ήδη μέχρι και το 50% της τεχνικής δυναμικότητας των 5,5 δισ. κ.μ. ανά έτος.