Πέρα από την ανυπολόγιστη απώλεια σπιτιών και περιουσιών, την τεράστια οικολογική καταστροφή σε πανίδα και χλωρίδα και τον άμεσο κίνδυνο για την απώλεια ανθρώπινων ζωών, οι περισσότερες από εκατό πυρκαγιές που ξέσπασαν τα τελευταία 24ωρα σε διάφορα σημεία της επικράτειας σκέπασαν ολόκληρες περιοχές με ένα πυκνό και τοξικό σύννεφο καπνού, που αποτελεί δηλητήριο για την υγεία.
Ο συνδυασμός της σχετικής άπνοιας, με τον παρατεταμένο καύσωνα και τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες, την πολύ χαμηλή υγρασία (κάτω του 15%) και το σύννεφο του καπνού, που επιστημονικά αποκαλείται «νέφος αιθάλης» ή «νέφος μαύρου άνθρακα» και προέρχεται από την καύση της βιομάζας, είναι εξαιρετικά επιβαρυντικός για την υγεία.
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας, Βαγγέλης Φιλόπουλος, ο βασικός ατμοσφαιρικός ρύπος της αιθάλης είναι τα αιωρούμενα μικροσωματίδια ΡΜ2,5 τα οποία έχουν διάμετρο μικρότερη από 2,5 μm και λόγω του εξαιρετικά μικροσκοπικού τους μεγέθους φτάνουν πολύ βαθιά στο κροσσωτό επιθήλιο των πνευμόνων κι εγκλωβίζονται εκεί ασκώντας συσσωρευτικά την επιβλαβή τους δράση.
Υπό κανονικές συνθήκες (και όχι σε περιστατικά ανεξέλεγκτων πυρκαγιών), η μαύρη αιθάλη που εκπέμπεται από τα τζάκια και τις ψησταριές (οικιακές και εστιατορίων) ευθύνεται κάθε χρόνο στην Ελλάδα για 13.000 θανάτους, οπότε μπορούμε εύκολα να φανταστούμε πόσο εκτεταμένη είναι η επιβάρυνση της υγείας των πολιτών στις πυρόπληκτες περιοχές.
Σύμφωνα με πληθώρα μελετών τα αιωρούμενα μικροσωματίδια, προκαλούν κυρίως καρκίνο των πνευμόνων ενώ ενοχοποιούνται και γι άλλους καρκίνους και επιδεινώνουν καρδιοπάθειες και χρόνια αναπνευστικά νοσήματα. Οι πρόωροι θάνατοι, εκτός από τα ογκολογικά νοσήματα αποδίδονται και σε καρδιολογικά συμβάματα όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου και σε πνευμονικές εμβολές και σε αναπνευστική ευπάθεια που μετά αφήνει τον οργανισμό αθωράκιστο στις λοιμώξεις.
Καταγράφηκαν συγκεντρώσεις 40 φορές πάνω από το όριο κινδύνου
Στο λεκανοπέδιο Αττικής μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές σε Βαρυμπόμπη, Θρακομακεδόνες και Αδάμες, η καπνιά σε συνδυασμό με τη ζέστη και την άπνοια δημιούργησαν αποπνικτική ατμόσφαιρα τόσο στα βόρεια και τα δυτικά προάστια όσο και στο κέντρο της Αθήνας, με τη συγκέντρωση των μικροσωματίδων PM2,5 να φτάνουν τα 450 μg/ lt αέρα σε Αχαρνές και Νέα Λιόσια, όταν το όριο επιφυλακής είναι τα 10 μg/ lt και οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν ήδη δυσκολία στην αναπνοή μετά τα 80 μg/lt. Επειδή τα μικροσωματίδια είναι πιο βαριά από τα άλλα συστατικά του αέρα, καθιζάνουν και αιωρούνται σε χαμηλά ύψη, με συνέπεια να τα εισπνέουν περισσότερο τα μικρά παιδιά, που λόγω του χαμηλού τους ύψους, εισπνέουν ακριβώς εκεί που η συγκέντρωσή τους είναι υψηλότερη, όπως εξηγεί ο καθηγητής πνευμονολογίας - εντατικολογίας Παναγιώτης Μπεχράκης.
Συμβουλές προστασίας
Με δεδομένο ότι οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων μικροσωματιδίων είναι πολύ υψηλότερες από τα όρια επιφυλακής και κινδύνου (10 μg/lt αέρα για τα PM2,5 και 50 mg/lt αέρα για τα PM10), οι ειδικοί συνιστούν στους κατοίκους των ατμοσφαιρικά επιβαρυμένων περιοχών να αποφύγουν τις μετακινήσεις έξω και την οποιαδήποτε μορφή σωματικής άσκησης που αυξάνει το φορτίο της καρδιάς.
Επίσης, τα παιδιά ας αποφύγουν να παίξουν έξω για μια - δυο ημέρες. Όπως εξηγεί ο καθηγητής πνευμονολογίας - εντατικής θεραπείας Θοδωρής Βασιλακόπουλος, πιο ευάλωτοι είναι οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα (πνευμονική ίνωση, ΧΑΠ, άσθμα), οι καπνιστές, οι ηλικιωμένοι οι καρδιολογικοί ασθενείς, οι έγκυες και τα παιδιά και φυσικά όσοι εκτέθηκαν για πολλές ώρες στους καπνούς της πυρκαγιάς. Ο καλύτερος τρόπος για να προστατευτούμε από τα αιωρούμενα μικροσωματίδια είναι να μείνουμε μέσα χρησιμοποιώντας κλιματισμό που ανακυκλώνει τον αέρα, με κλειστά παράθυρα και μπαλκονόπορτες.
Αν βγούμε έξω πρέπει να φοράμε μάσκα υψηλής προστασίας ή δύο κοινές μάσκες και αν έχουμε στο σπίτι κλιματιστικά μηχανήματα παρωχημένης τεχνολογίας που δεν ανακυκλώνουν τον αέρα, θα χρειαστεί να φορέσουμε μάσκα και μέσα στο σπίτι μέχρι να καθαρίσει λίγο η ατμόσφαιρα. Επίσης, καλό είναι να διατηρήσουμε ενυδατωμένο τον οργανισμό μας με άφθονα δροσερά υγρά και να αναπνέουμε από τη μύτη, καθώς ο αέρας έτσι φιλτράρεται μέσα από τη ρινική κοιλότητα και όχι από το στόμα.
Διαβάστε ακόμα:
