Ήδη παγκοσμίως έχουν καταγραφεί περισσότερα από 130 επιβεβαιωμένα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων ενώ περισσότερα από άλλα 100 δείγματα από ύποπτα κρούσματα βρίσκονται υπό διερεύνηση στα εργαστήρια. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι η νόσος θα εξακολουθήσει να εξαπλώνεται καθώς βρισκόμαστε προ των πυλών μιας πολύ μεγάλης τουριστικής περιόδου.
Ένας ακόμα παράγοντας που ευνοεί τη διασπορά είναι το ότι ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων έχει μεγάλη διάρκεια επώασης που φτάνει τις τρεις βδομάδες, ενώ ακόμα η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καταλήξει στο κατά πόσο κάποιος ασυμπτωματικός μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε συνθήκες πολύ στενής σωματικής επαφής όπως κατά τη σεξουαλική πράξη.
Το σίγουρο είναι ότι με την απομόνωση του κρούσματος από την έναρξη των συμπτωμάτων μπορούμε να σταματήσουμε την αλυσίδα μετάδοσης, τις δερματικές βλάβες που προκαλεί ο ιός, τα αερομεταφερόμενα σταγονίδια που ωστόσο δεν μπορούν να ξεπεράσουν το ένα μέτρο απόσταση σε εκτίναξη.
Μετά το Βέλγιο που καθιέρωσε υποχρεωτική καραντίνα για τα άτομα που θα βρεθούν θετικά στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων για 21 ημέρες, επόμενη χώρα που παρίενι αντίστοιχα μέτρα είναι η Γερμανία, ενώ και στην Ελλάδα ο ΕΟΔΥ έχει συστήσει την απομόνωση του κρούσματος ώστε να διακοπεί η αλυσίδα μετάδοσης.
Σχετικά με τον εμβολιασμό, είναι ξεκάθαρες οι συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής, οι οποίες κάνουν λόγο για πολύ στοχευμένο εμβολιασμό και σε καμία περίπτωση δεν μιλούν για εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού.
Οι στενές επαφές των κρουσμάτων και όσοι έρχονται κοντά στις στενές επαφές είτε πρόκειται για άτομα με τα οποία έχουν πολύ στενή σχέση με το κρούσμα είτε πρόκειται για γιατρούς και φυσικά και οι εργαστηριακοί επιστήμονες που δουλεύουν σε εργαστήρια που πρόκειται να χειριστούν τέτοια δείγματα θα πρέπει να εμβολιαστούν με το τροποποιημένο εμβόλιο της ευλογιάς που είναι έως 85% αποτελεσματικό και στην περίπτωση της ευλογιάς των πιθήκων.
Ο εμβολιασμός θα πρέπει να γίνει μέχρι τέσσερις μέρες από την εμφάνιση των συμπτωμάτων ώστε να μπορεί να διακόψει την πιθανότητα μετάδοσης, καθώς μετά μπορεί μόνο να μειώσει τη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Το τροποποιημένο εμβόλιο της ευλογιάς έχει λάβει έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων FDA και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων ΕΜΑ.
Τον επόμενο χρόνο θα έχουμε διαθέσιμο το εμβόλιο της ευλογιάς των πιθήκων το οποίο και αυτό θα διατίθεται μόνο σε στοχευμένες περιπτώσεις.
Σημαντικό ζήτημα που θα πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι δεν πρέπει να στιγματίζονται οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν συγκεκριμένες σεξουαλικές προτιμήσεις. Δεν πρέπει να ανθίσει η ομοφοβία που τον προηγούμενο αιώνα είχε συνοδεύσει την εξάπλωση του AIDS, με τον αναπληρωτή καθηγητή επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρη Παρασκευή, Α’ αντιπρόεδρο του ΕΟΔΥ, τον Παναγή Γαλιατσάτο πνευμονολόγο, επικεφαλής της μονάδας Covid του Johns Hopkins και τον καθηγητή πολιτικής υγείας του London School of Economics Ηλία Μόσιαλο να διευκρινίζουν ότι η νόσος δεν είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενη και ότι εκείνο που διευκολύνει τη μετάδοσή της είναι η πολύ στενή επαφή των σωμάτων κατά τη σεξουαλική πράξη.
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων έχει τη δυνατότητα να μεταφέρεται από τα ζώα στον άνθρωπο. Αλλωστε πολλοί άλλοι ιοί μπορούν να μας έρθουν από τα ζώα- αυτό είναι κάτι το οποίο θα συνεχίσει να υπάρχει και θα δημιουργεί προβλήματα, όπως επισημαίνει ο διευθυντής της μονάδας εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου «Παπανικολάου» Θεσσαλονίκης Νίκος Καπραβέλος.
Όλα αυτά πέραν του προβληματισμού που προκαλούν και για τις ζωονόσους και για τα ανθεκτικά μικρόβια και για το τέλος των αντιβιοτικών, ξανανοίγουν τη συζήτηση για το πόσο σημαντικό είναι να είναι οι υγειονομικοί εμβολιασμένοι, καθώς οι άνθρωποι που έχουν επιλέξει να υπηρετήσουν το σύστημα υγείας δεν μπορούν να μείνουν απροστάτευτοι. Έχουν καθημερινά υψηλή έκθεση σε μικρόβια και εντέλει έχουν χρέος να δείξουν εμπράκτως στο ευρύ κοινό ότι εμπιστεύονται την επιστήμη την οποία υπηρετούν.