Της Αγγελικής Κώττη
Η Πομπηία και η Δήλος, κανονικά δεν συνδέονται. Έχουν έρθει όμως πιο κοντά τα τελευταία χρόνια, με τη συμμετοχή του διευθυντή του Αρχαιολογικού Πάρκου της ιταλικής πόλης σε επιτροπή για το ελληνικό νησί. Οι δυο μοναδικοί αρχαιολογικοί χώροι είναι εγγεγραμμένοι στον κατάλογο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Η συνεργασία τους πρόκειται σύντομα να επεκταθεί και με μια έκθεση κοσμημάτων η οποία έχει τίτλο «Vanity - Ιστορίες κοσμημάτων από τις Κυκλάδες». Λειτούργησε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυκόνου και πρόκειται να μεταφερθεί στα τέλη του 2018 στην Πομπηία.
Διαδήματα, σφηκωτήρες και σκουλαρίκια, περιδέραια και περίαπτα, πόρπες και περόνες, δαχτυλίδια και βραχιόλια, φτιαγμένα από όστρεα, οστά και ελεφαντόδοντο, απλούς και ημιπολύτιμους λίθους, γυαλί, φαγεντιανή και κοράλλι, όπως και από χαλκό, άργυρο και χρυσό. Πρόκειται συνολικά για 230 εκθέματα- τεκμήρια της ανθρώπινης ματαιοδοξίας και φιλαρέσκειας, που αποκαλύπτουν πως από την αρχαιότητα ο άνθρωπος ήθελε να ξεχωρίζει, να επιβάλλεται, να προσελκύει ευνοϊκές δυνάμεις ή να αποτρέπει το κακό. Είναι αντιπροσωπευτικά κοσμήματα από 19 κυκλαδονήσια (Αμοργό, Άνδρο, Δεσποτικό, Δήλο, Θήρα, Ίο, Κέα, Κίμωλο, Κύθνο, Μήλο, Μύκονο, Νάξο, Πάρο, Ρήνεια, Σάλιαγκο, Σίφνο, Σύρο, Σχοινούσα και Τήνο) που καλύπτουν μια ιστορική γραμμή 7 χιλιετιών: Από τα νεολιθικά κοσμήματα της 6ης χιλιετίας π.Χ. έως τη δεκαετία του 1970.
Τα περισσότερα εκθέματα, παλιότερα αλλά και πρόσφατα ανασκαφικά ευρήματα, παρουσιάστηκαν πρώτη φορά στο κοινό με αυτή την έκθεση. Η παρουσίαση δένει όμως και με τη σημερινή εποχή, μέσω των σύγχρονων δημιουργιών κορυφαίων ελλήνων δημιουργών που σχεδίασαν ειδικά για αυτήν. Μαζί εκτίθενται τρία σπάνια ζωγραφικά έργα: μια εικόνα Παναγίας Βρεφοκρατούσας του 17ου αι. από την Πάρο, η γνωστή υστεροκυκλαδική τοιχογραφία με την «Ιέρεια» από την προϊστορική πόλη του Ακρωτηρίου και μια τοιχογραφία ολόσωμης Παναγίας Βρεφοκρατούσας του 13ου αιώνα από τη Νάξο. Οι τοιχογραφίες εκτέθηκαν για πρώτη φορά στις Κυκλάδες, η τελευταία δε για πρώτη φορά εν γένει. Θα δούμε αν το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο θα συμφωνήσει στη μεταφορά.
Πολλά από τα εκθέματα είναι προσωπικά πολύτιμα αντικείμενα και άλλα αφιερώματα στα Ιερά των θεών, ανάμεσά τους και της Δήλου. Όλα τα έργα είναι φτιαγμένα από πολύτιμα και ημιπολύτιμα υλικά και, βέβαια, με την εξαιρετική τεχνική των κοσμηματουργών της εποχής. Ξεχωριστή θέση κατέχει ο σταυρός της ηρωίδας Μαντώς Μαυρογένους, το μοναδικό κόσμημα που της απέμεινε, αφού η Μυκονιάτισσα διέθεσε όλα τα υπάρχοντα της στην Επανάσταση του 1821.
Στην Πομπηία θα γίνει σύγκριση των κοσμημάτων του κυκλαδικού χώρου με τα ρωμαϊκά της Πομπηίας, η ιστορία της οποίας ξεκινά τον 7ο αι. π.Χ. και λήγει δια παντός το 79 μ.Χ. με την έκρηξη του ηφαιστείου που την κάλυψε με λάβα. Η Πομπηία κατά πάσα πιθανότητα ήταν πόλη των Ετρούσκων, αλλά είχε πολιτιστικούς δεσμούς και με την Ελλάδα, κυρίως με τις αρχαίες ελληνικές αποικίες της Ιταλίας.
