Εννέα χρόνια μετά τη μεγάλη κλοπή στην Εθνική Πινακοθήκη, εντοπίστηκαν οι δύο πίνακες που είχαν πάρει τότε οι δράστες, το έργο «Γυναικείο Κεφάλι» του Πάμπλο Πικάσο και ο «Ανεμόμυλος Στάμμερ» του Πιετ Μοντριάν.
Οι δύο πίνακες βρίσκονται στα χέρια της Ελληνικής Αστυνομίας, μετά τον εντοπισμό τους από το τμήμα διαρρηκτών της Ασφάλειας Αττικής. Πρόκειται για επιτυχία της ΕΛΑΣ, η οποία αποφάσισε τους τελευταίους μήνες πως η κλοπή πρέπει να εξιχνιαστεί και το κατάφερε ενώ αύριο θα παραχωρήσουν κοινή συνέντευξη τύπου η κ. Λίνα Μενδώνη και ο κ. Μ. Χρυσοχοΐδης.
Μαζί τους, τα ξημερώματα της 9ης Ιανουαρίου 2012 είχε κλαπεί ένα σχέδιο των αρχών του 17ου αιώνα που αποδίδεται στον Ιταλό Γκουλιέλμο Κάτσια. Στην ανακοίνωση της Αστυνομίας δεν αναφέρεται κάτι για την τύχη του. Οι πίνακες που βρέθηκαν, ήταν σε μια κρύπτη στην Κερατέα. Η Αστυνομία έχει συλλάβει ένα άτομο το οποίο ανακρίνεται στη ΓΑΔΑ
Ιδιαίτερη συναισθηματική αξία για την Ελλάδα έχει ο πίνακας «Γυναικείο κεφάλι», διαστάσεων 56x40 εκ., που φιλοτέχνησε το 1939 ο Ισπανός ζωγράφος. Αποτυπώνει τη μούσα του, φωτογράφο Ντόρα Μάαρ, με την οποία έζησε μια θυελλώδη σχέση για εννέα ολόκληρα χρόνια. Ενας παράφορος έρωτας που ξεκίνησε στα 54 του χρόνια ενώ εκείνη ήταν μόλις 29 ετών, ο οποίος, αν και έληξε άδοξα, παρέμεινε αιώνια μούσα και η πιο δυνατή σχέση της ζωής του. Μια σχέση που αποτυπώθηκε σε λευκό καμβά με γαλάζιες και πράσινες αποχρώσεις.
Ο ζωγράφος, έχοντας βιώσει τον Ισπανικό Εμφύλιο, αποφάσισε να δωρίσει το «Γυναικείο κεφάλι» στον ελληνικό λαό ως τιμητική προσφορά για τη στάση του απέναντι στον φασισμό και τον ναζισμό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. «Pour le peuple Grec. Hommage de Picasso» (Για τον ελληνικό λαό. Φόρος τιμής από τον Πικάσο), αναφέρει στο πίσω μέρος του καμβά η αφιέρωση που φέρει ημερομηνία 14/10/1949.
Πώς έγινε η κλοπή
Η κλοπή των πινάκων έγινε μετά τις 4 π.μ. της 9ης Ιανουαρίου. Ο δράστης παραπλάνησε τον φύλακα με ψεύτικους συναγερμούς και τελικά κατάφερε να μπει στο εσωτερικό της πινακοθήκης παραβιάζοντας τζάμι στο ισόγειο του κτιρίου.
Άρπαξε τους τρεις πίνακες και στη συνέχεια κάθισε στα σκαλιά που οδηγούν στο υπόγειο και με ένα μαχαίρι αφαίρεσε τα κάδρα. Οι κινήσεις του (φορούσε σκούφο για να καλύπτει τα χαρακτηριστικά του) καταγράφηκαν από τις κάμερες ασφαλείας της Πινακοθήκης. Σύμφωνα με μια εκδοχή, στην «επιχείρηση» μετείχε και δεύτερο άτομο σε ρόλο τσιλιαδόρου.
Συνεχείς οι έρευνες
Στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι σήμερα, ΕΛ.ΑΣ. και ΕΥΠ επιχείρησαν επανειλημμένα να «αγοράσουν» ή να «υποκλέψουν» από μεσάζοντες, εμπόρους τέχνης και αρχαιοκαπήλους πληροφορίες σχετικά με την τύχη των τριών πινάκων, δίχως ωστόσο αποτέλεσμα. Πληροφορίες ότι το έργο Πικάσο βρισκόταν σε σπίτι συλλέκτη στην Ελβετία, αποδείχθηκαν ψευδείς.
Παρόμοιες πληροφορίες είχαν, το πρώτο διάστημα μετά την κλοπή, οδηγήσει τις έρευνες των μυστικών υπηρεσιών στη Σερβία. Εκεί εξάλλου είχαν, τον Οκτώβριο του 2011, βρεθεί δύο άλλοι κλεμμένοι πίνακες του Πάμπλο Πικάσο, οι ελαιογραφίες «Κεφάλι αλόγου» και «Ποτήρι και κανάτα»,που κλαπεί τον Φεβρουάριο του 2008 από γκαλερί κοντά στη Ζυρίχη.
Μετά την κλοπή, η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα, είχε πει στη Μαρία Θερμού (Το Βήμα):
«Αυτά που μας συγκλονίζουν στη ζωή μας είναι γεγονότα όπως η γέννηση, ο θάνατος, η ξαφνική αναγγελία μιας αρρώστιας που είναι αθεράπευτη ή ένα πράγμα σαν αυτό. Γιατί είναι τα γεγονότα που τέμνουν τον χρόνο. Η επιτυχία μιας έκθεσης εξελίσσεται στη διάρκεια, ένα σχέδιο που επιτυγχάνει ή και αποτυγχάνει εξελίσσεται κι αυτό μέσα στη διάρκεια, και υπάρχει καιρός να το βιώσεις. Αυτό όμως, που σου χτυπάει την πόρτα ένας υπάλληλος το πρωί και σου λέει «Ξύπνα, κυρία Λαμπράκη, έκλεψαν τον Πικάσο», αυτό είναι μια τομή στον χρόνο. Είναι ένας θάνατος. Η προηγουμένη μάλιστα ήταν μια μέρα θριάμβου, γιατί είχαν έρθει 800 άνθρωποι. Και ξαφνικά συμβαίνει αυτό. Με ένα έργο τεράστιας εθνικής σημασίας, διότι το δώρισε ο Πικάσο στον ελληνικό λαό, έβαλε το αυτόγραφό του από πίσω, και αυτό το κάνει ανεκτίμητο. Για τον ίδιο λόγο όμως δεν μπορεί να πουληθεί πουθενά».
Οσο για το αν έχει ευθύνες η Εθνική Πινακοθήκη για την κλοπή, η κα Λαμπράκη- Πλάκα το είχε αναγνωρίσει:
«Οταν συμβεί ένα τόσο θλιβερό γεγονός, δεν μπορεί να μην αναζητήσεις και τις δικές σου ευθύνες. Σίγουρα έχει ευθύνη και η Πινακοθήκη. Αυτή η πόρτα είχε μεν παγιδευτεί με συναγερμούς, αλλά προφανώς, αφού από εκεί μπήκε ο κλέφτης, χρειαζόταν μεγαλύτερη ενίσχυση. Ομως το κομβικό σημείο είναι το ανθρώπινο δυναμικό. Αλλιώς σωστή φύλαξη δεν γίνεται».
Διαβάστε ακόμα:
Βρέθηκε ο «Πικάσο» που είχε κλαπεί το 2012 από την Εθνική Πινακοθήκη
