Εμπνευσμένο από την αρχαία Ελλάδα - πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να γίνει αλλιώς; - είναι η Ολυμπιακή Δάφνη, ένα ειδικό βραβείο που απονεμήθηκε για πρώτη φορά στους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016. Το πήρε ο Κιπτσόκε Κέινο από την Κένυα, ένας αθλητής ο οποίος ενδιαφέρεται για την εκπαίδευση των παιδιών σε όλο τον κόσμο. Το βραβείο θεσμοθετήθηκε από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και η μικρή ιστορία που το συνοδεύει, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Την παρουσιάζει σε κείμενό του ο αρχαιολόγος Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, από την εφορεία αρχαιοτήτων Ηλείας.
Τον Απρίλιο του 2016, κατά την επίσκεψη του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας στην έδρα της ΔΟΕ στη Λωζάνη, ο Τόμας Μπαχ του μίλησε γι' αυτό το βραβείο και ζήτησε ιδέες για το πώς θα μπορούσε να είναι το τρόπαιο που θα απονέμεται μαζί. Το υπουργείο Πολιτισμού ανταποκρίθηκε αμέσως και μια επιτροπή, επικεφαλής της οποίας ήταν η έφορος αρχαιοτήτων Ηλείας Ερωφίλη - Ιρις Κόλλια ανέλαβε την επιλογή. Η βάση του αντικειμένου παραπέμπει σε τμήμα στήλης από γκρίζο- μπλε μάρμαρο που φέρει επιγραφή από την οποία έχει διατηρηθεί μέρος:
...(Κ)ΑΙ ΝΕΜΕΑΣ
…Α ΜΕΣΣΗΝΙΟ(Ν)
…ΔΙΙ ΟΛΥΜΠΙΩ(Ι)
Το τεμάχιο έχει ύψος 0,10 μ., πλάτος 0,24 μ. και μήκος 0,15 μ. Βρέθηκε κατά τις ανασκαφές βόρεια του Λεωνιδίου της Ολυμπίας τον Απρίλιο του 1880. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Καρλ Πουργκώλ, ανασκαφέα και μελετητή των επιγραφών της Ολυμπίας, κατά πάσα πιθανότητα ανήκει μαζί με ένα άλλο, μεγαλύτερου μεγέθους τμήμα, σε μαρμάρινο βάθρο που είχε βρεθεί δύο χρόνια νωρίτερα, τον Μάιο του 1878, βόρεια της Παλαίστρας στην Ολυμπία. Εκείνο φέρει επιγραφή σε τρεις γραμμές: ΤΕΧΝΙΤΑΙ ΠΕΡΙ ΤΟΝ ΔΙΟΝΥΣ...ΟΙ ΕΙΣ ΗΛΙΝ ΣΥΜΠΟΡΕΥΟΜΕΝΟΙ...ΤΟΝ ΑΥΤΩΝ ΠΡΟΞΕΝΟΝ ΚΑΙ Ε...
Και τα δύο δημοσιεύθηκαν μαζί το έτος 1896 στο μνημειώδες έργο
Die Inschrifen von Olympia (Οι επιγραφές της Ολυμπίας), μια δημοσίευση που εκδόθηκε από κοινού από τον καθηγητή της κλασσικής φιλολογίας Wilhelm Dittenberg-er και τον αρχαιολόγο Purgold, ο οποίος χρονολογεί την επιγραφή στη ρωμαϊκή εποχή, το δεύτερο μισό του 2ου αι. π.Χ. και πρότεινε την ακόλουθη ανακατασκευή του κειμένου:
τεχν?ται περ? τ?ν Δι?νυσ[ον ?ξ ?σθμο?] κα? Νεμ?ας ο? ε?ς ?λιν συμπορευ?μενοι [— — — —]Ια Μεσσ?νιο[ν],τ?ν α?τ?ν πρ?ξενον κα? ε[?εργ?την], Δι? ?λυμπ?ω[ι].
Προφανώς, το βάθρο ανήκε σε χάλκινο άγαλμα, αφιερωμένο στο Ιερό του Διός Ολυμπίας (ΔΙΙ ΟΛΥΜΠΙΩ) ??από τους μουσικούς και τους ηθοποιούς ενός θεατρικού συγκροτήματος
από τον Ισθμό και τη Νεμέα, οι οποίοι ήρθαν στην Ηλεία συνοδευόμενοι από τον πρεσβευτή και ευεργέτη τους, το όνομα του οποίου δεν επιβίωσε. Γνωρίζουμε ότι, από τον 3ο αιώνα π.Χ., οι καλλιτέχνες του Διόνυσου από τον Ισθμό και τη Νεμέα ήταν μία από τέσσερις μεγάλες ομάδες γνωστές ως Κοινά. Μάλιστα, ίσως ήταν και το αρχαιότερο.
Οι ομάδες αυτές, αφιερωμένες στη λατρεία του Διονύσου, συγκέντρωσαν επαγγελματίες μουσικής και θεάτρου (μουσικούς που έπαιζαν διάφορα όργανα, ποιητές, ηθοποιούς, χορευτές, τραγουδιστές, γραφικούς καλλιτέχνες, αγγελιοφόρους, μίμους και σκηνοθέτες) και έδιναν παραστάσεις σε θρησκευτικές και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις, οι οποίες έγιναν ευρέως διαδεδομένες και δημοφιλείς στην Ελληνιστική εποχή σημειώνει ο Κ. Αντωνόπουλος. Με την επιγραφή αυτή, αναφέρει ο αρχαιολόγος, έκαναν, εκτός από το καθήκον τους, και διαφήμιση, καθώς τους μάθαιναν άνθρωποι από όλο τον τότε γνωστό κόσμο.
Αγγελική Κώττη
