Σε καταρχήν συμφωνία κατέληξαν οι παλαιστινιακές οργανώσεις Χαμάς και Φατάχ στις διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν στο Κάιρο, με διαμεσολάβηση της κυβέρνησης της Αιγύπτου. Η συμφωνία αναμένεται να επισφραγιστεί και με επίσκεψη στη Γάζα του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής και ηγέτη της Φατάχ, Μαχμούντ Αμπάς (ή Αμπού Μάζεν), μέσα στον επόμενο μήνα.
Πηγές στη Γάζα δήλωσαν εξάλλου πως η Φατάχ και η Χαμάς συμφώνησαν να παραδώσουν την 1η Νοεμβρίου το μεθοριακό πέρασμα της Ράφα στη Γάζα σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας για να λειτουργεί υπό την προεδρική φρουρά του προέδρου Μαχμούντ Αμπάς.
Η Φάταχ, το κίνημα του Αμπάς που έχασε τον έλεγχο της Γάζας το 2007 από τη Χαμάς, υποστηρίζει πως το μεθοριακό πέρασμα της Ράφα θα πρέπει να ελέγχεται από τους προεδρικούς φρουρούς υπό την επίβλεψη της υπηρεσίας συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωστής ως EUBAM, και όχι από τους εργαζομένους που συνδέονται με τη Χαμάς και οι οποίοι το ελέγχουν αυτή τη στιγμή
Ο πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς χαιρέτισε τη συμφωνία συμφιλίωσης, τους όρους της οποίας αναμένεται να αποκαλύψουν τα παλαιστινιακά κόμματα στο Κάιρο, βλέποντας σε αυτήν «την τελική συμφωνία προκειμένου να τερματιστούν οι διαιρέσεις».
«Χαιρετίζω τη συμφωνία του Καΐρου και δίνω οδηγίες στην αντιπροσωπεία (στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα) να την υπογράψει αμέσως», δήλωσε ο Αμπάς τηλεφωνικώς στο Γαλλικό Πρακτορείο. Είπε πως έλαβε λεπτομερή αναφορά των διαπραγματεύσεων στο Κάιρο και βλέπει σε αυτήν «την τελική συμφωνία προκειμένου να τερματιστούν οι διαιρέσεις».
Πληροφορίες κάνουν λόγο για μεταφορά 3.000 μελών των δυνάμεων ασφαλείας της Φατάχ στη Γάζα. Παρ'' όλα αυτά, η Χαμάς θα εξακολουθεί να διαθέτει το πιο ισχυρό ένοπλο τμήμα, που αποτελείται από 25.000 περίπου καλά εξοπλισμένους μαχητές, οι οποίοι έχουν μάλιστα συμμετέχει σε τρεις πολέμους με το Ισραήλ από το 2008.
Η Φατάχ έχει την υποστήριξη της Δύσης κι έχασε πριν από μια περίπου δεκαετία τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας από την Χαμάς, η οποία θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από την Δύση και το Ισραήλ.
Ωστόσο, τον προηγούμενο μήνα, η Χαμάς συμφώνησε να παραχωρήσει τις εξουσίες της στην Γάζα, στην κυβέρνηση Αμπάς,στο πλαίσιο συμφωνίας που ενδέχεται να οδηγήσει στη συγκρότηση μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, η οποία στη συνέχεια θα διαπραγματευτεί με το Ισραήλ τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλογη συμφωνία για την εθνική συμφιλίωση είχε υπογραφεί και το 2014, η οποία ωστόσο δεν τηρήθηκε ποτέ.
«Ο Netanyahu υπονομεύει η λύση των δύο κρατών»
Για την κατάσταση στο Ισραήλ και συγκεκριμένα στην Ιερουσαλήμ μίλησε η δημοσιογράφος της «Jerusalem Post», Peggy Cidor, σε συνέντευξή της στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Η κ. Cidor, συντάκτρια για τις υποθέσεις της Ιερουσαλήμ στην «Jerusalem Post», καλύπτει τη βόρεια πλευρά της πόλης, την τοπική πολιτική, το δημοτικό συμβούλιο και την υπερ-ορθόδοξη κοινότητα.
Η κ. Cidor επισήμανε ότι «υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός Παλαιστινίων που αποφασίζουν να υποβάλουν αίτηση για ισραηλινή υπηκοότητα και οι περισσότεροι από αυτούς θα την αποκτήσουν. Έτσι με έναν τρόπο γίνονται όλο και περισσότερο Ισραηλινοί». Επιπλέον, όσον αφορά στις αντιδράσεις, η κ. Cidor αναφέρει ότι οι Παλαιστίνιοι που ανήκουν σε ριζοσπαστικές ισλαμικές οργανώσεις, όπως η Χαμάς, δεν συμφωνούν με αυτή την εξέλιξη και προσπαθούν να την αποτρέψουν. Η δημοσιογράφος της «Jerusalem Post» διαβεβαιώνει ακόμη ότι «όλα αυτά τα χρόνια ο αριθμός των Αράβων κατοίκων στην Ιερουσαλήμ που εμπλέκονται με την τρομοκρατία ήταν πολύ χαμηλός».
Τέλος όσον αφορά στον πρωθυπουργό του Ισραήλ και στον χειρισμό του σχετικά με το «παλαιστινιακό ζήτημα», η κ. Cidor υποστηρίζει ότι «ο B. Netanyahu επισήμως τάσσεται με τη λύση των δύο κρατών, ωστόσο πρακτικά κάνει ακριβώς το αντίθετο».
Ακολουθεί η συνέντευξη της Peggy Cidor στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Μπορείτε να μας δώσετε μια γενική εικόνα των θεμάτων που καλύπτετε και να μας πείτε πώς είναι η κατάσταση στην Ιερουσαλήμ αυτή τη στιγμή;
Λοιπόν, παρακολουθούμε μια πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη, η οποία ωστόσο είναι πολύ περίπλοκη και έχει κάποιες θετικές και αρνητικές αντιδράσεις. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι εδώ και 50 χρόνια υπάρχουν πολλοί Άραβες κάτοικοι στην Ιερουσαλήμ, οι οποίοι δεν γνωρίζουν τίποτα άλλο από την ισραηλινή παρουσία. Η πόλη ναι μεν είναι ενωμένη, όμως, εδώ και πολλά χρόνια έχει παραμεληθεί πολύ η πτυχή της ανάπτυξης, των επενδύσεων και οτιδήποτε άλλο. Τα τελευταία 2-3 χρόνια ο σημερινός δήμαρχος που είναι από το δεξιό κόμμα, του Likud, του κόμματος της κυβέρνησης, έχει αποφασίσει να αλλάξει τα πράγματα. Ωστόσο, δε γίνεται να λυθεί το πρόβλημα της παραμέλησης 50 ετών μέσα σε 2-3 χρόνια. Οι Άραβες που ζουν στην Ιερουσαλήμ έχουν αρχίσει να «ισραηλινοποιούνται» και όλο και περισσότεροι εγγράφονται και φοιτούν σε ισραηλινά πανεπιστήμια, γεγονός που τους βοηθάει να βρουν πιο εύκολα δουλειά. Σταδιακά μπορεί κανείς να δει ότι αυξάνεται ο αριθμός των Παλαιστίνιων που ζητούν ισραηλινή υπηκοότητα. Οι Παλαιστίνιοι που ζουν στην Ιερουσαλήμ έχουν ιδιαίτερη θέση, είναι κάτοικοι, έχουν όλα τα δικαιώματα, κοινωνική ασφάλιση, απασχόληση, όλα, αλλά δεν είναι πολίτες, δεν μπορούν να ψηφίσουν για το κοινοβούλιο του Ισραήλ.
Γιατί όχι;
Επειδή αυτό αποφασίστηκε από την αρχή, και αυτή είναι μια καλή ερώτηση γιατί κανείς δεν ξέρει πραγματικά τον λόγο, αλλά αυτό συμβαίνει εδώ και 50 χρόνια. Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός Παλαιστινίων που αποφασίζουν να υποβάλουν αίτηση για ισραηλινή υπηκοότητα και οι περισσότεροι από αυτούς θα την αποκτήσουν. Έτσι με έναν τρόπο γίνονται όλο και περισσότερο Ισραηλινοί. «Το πρότυπο» θα είναι Ισραηλινοί Άραβες του κράτους του Ισραήλ που έχουν όλα τα δικαιώματα και θα εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο. Από την άλλη πλευρά οι Παλαιστίνιοι που ανήκουν σε ριζοσπαστικές ισλαμικές οργανώσεις αντιτίθενται σε αυτή την τάση που φαίνεται να επικρατεί και προσπαθούν να την αποτρέψουν.
Είναι πολύ προφανές όμως ότι όλα αυτά τα χρόνια ο αριθμός των Αράβων κατοίκων στην Ιερουσαλήμ που εμπλέκονται σε τρομοκρατικές ενέργειες ήταν πολύ χαμηλός. Συνέχισε να είναι χαμηλός και ακόμη και σήμερα παρά τα γεγονότα που έχουν συμβεί. Έτσι, η εγγύτητα με την ισραηλινή κοινωνία, το γεγονός ότι μιλούν την εβραϊκή γλώσσα, ανήκουν στην αγορά εργασίας στην Ιερουσαλήμ, έχει αλλάξει την άποψή τους για πολλά πράγματα. Εξακολουθούν να έχουν, προφανώς, τις δικές τους νόμιμες εθνικές φιλοδοξίες, αλλά η πραγματικότητα είναι πιο κοντά στην ιδέα, οπότε τη βλέπουν με διαφορετικό τρόπο.
Όσον αφορά το κομμάτι των υπερ-ορθοδόξων στην Ιερουσαλήμ, είναι το 40% των Εβραίων κατοίκων της Ιερουσαλήμ. Έχουμε περίπου εννιακόσιες χιλιάδες κατοίκους στην Ιερουσαλήμ, το 36 ή 38% είναι Άραβες, μουσουλμάνοι και χριστιανοί, οι χριστιανοί είναι πολύ λίγοι, και οι υπόλοιποι είναι οι Εβραίοι κοσμικοί ή θρησκευόμενοι και υπερ-ορθόδοξοι. Οι υπερ-ορθόδοξοι αποτελούν το 40% των Εβραίων κατοίκων της Ιερουσαλήμ, ποσοστό που είναι τεράστιο, καθώς συνολικά σε όλο το Ισραήλ αντιπροσωπεύουν το 10%. Έχουν εκπροσώπους στο δημοτικό συμβούλιο, είναι μέρος του κυβερνητικού συνασπισμού και αγωνίζονται για να διατηρήσουν από τη δική τους οπτική γωνία μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα και έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στην Αγία Πόλη, οπότε υπάρχουν πάντα κάποια πεδία «μάχης» στην πόλη, γεγονός που κάνει τη δουλειά μου πολύ ενδιαφέρουσα.
Και επικίνδυνη ίσως;
Όχι. Για παράδειγμα, πριν από δύο μήνες, όταν η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να βάλει μεταλλικούς ανιχνευτές στην είσοδο, στο Όρος του Ναού (Πλατεία των Τεμενών) , ήμουν εκεί, ήμουν μία από τους δημοσιογράφους που μπήκαν μέσα, καθώς όλοι πίστευαν ότι θα ήταν επικίνδυνο. Αλλά επιτρέψτε μου να σας πω δεν υπήρξε κανένας κίνδυνος, ήμουν εκεί γιατί πιστεύω ότι η δουλειά μας είναι να βλέπουμε τι συμβαίνει με τα μάτια μας και τα αυτιά μας.
Και αφού αναφέρατε αυτό το περιστατικό, ποια είναι η κατάσταση τώρα;
Σχεδόν όπως ήταν πριν. Οι μόνοι άνθρωποι που δεν μπορούν να προσευχηθούν σε αυτόν τον ιδιαίτερο και ιερό τόπο, είναι οι Εβραίοι. Μπορούν να πάνε ως επισκέπτες, δεν μπορούν όμως ούτε να σταθούν και να μετακινήσουν τα χείλη τους στο ρυθμό μίας σιωπηρής προσευχής. Ακόμη και αυτό απαγορεύεται. Υπάρχουν αντιδράσεις σχετικά με αυτή την εξέλιξη, αλλά προς το παρόν θεωρείται ο καλύτερος τρόπος για να διατηρηθούν τα πράγματα ήσυχα και ειρηνικά σε αυτό το πολύ ιδιαίτερο μέρος. Αυτός είναι ο τόπος όπου μπορεί κανείς να αισθανθεί ότι έχει άμεση σχέση με το θείο. Οπότε είναι δύσκολο να βλέπουμε τους Εβραίους να μην μπορούν να προσευχηθούν στο πιο ιερό μέρος για τους αυτούς στον κόσμο. Αλλά από την άλλη πλευρά ίσως είναι το πιο συνετό.
Μιλώντας για αυτές τις «θέσεις», θα μπορούσατε να μας πείτε κάτι για την ευρύτερη πολιτική εικόνα στο Ισραήλ; Για την εσωτερική πολιτική; Και τι γίνεται με την προοπτική λύσης;
Η λύση των δύο κρατών (Ισραήλ - Παλαιστίνη) δεν έχει θαφτεί. Ένα μέρος της παλαιστινιακής κοινωνίας εξακολουθεί να πιστεύει ότι είναι η καλύτερη λύση. Νομίζω ότι υπάρχουν αρκετοί που σκέφτονται ή ελπίζουν ότι αφού φθάσουμε σε κάποιο είδος συμφωνίας και ειρήνης και συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε πολύ διαχωρισμένοι πολιτικά, ίσως θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε από εκεί στην ομοσπονδία αλλά αυτό είναι πραγματικά πολύ μακρινή σκέψη.
Με τη σημερινή κατάσταση ο Νετανιάχου, είτε θέλει πραγματικά τη λύση των δύο κρατών, είτε απλώς το λέει γιατί αυτό θέλει η διεθνής κοινότητα, δεν μπορεί να το κάνει, κατά την άποψή μου, εξαιτίας των κομμάτων που έχει στην κυβέρνησή του. Τα δεξιά θρησκευτικά κόμματα που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό δεν θα συμφωνήσουν ποτέ σε αυτή τη λύση και όσο τα έχει ανάγκη δεν θα μπορέσει να το κάνει είτε το θέλει, είτε όχι. Επισήμως, λέει ακόμα ότι είναι υπέρ της λύσης των δύο κρατών, αλλά πρακτικά κάνει ακριβώς το αντίθετο.
Κάθε φορά που χτίζεται ένα καινούριο σπίτι σε έναν εβραϊκό οικισμό στα κατεχόμενα απομακρύνεται ακόμη περισσότερο η λύση των δύο κρατών.
Σήμερα έχουμε μεταξύ 400 και 420.000 εποίκων στην επικράτεια. Φυσικά, η λύση των δύο κρατών προβλέπει τη συγκέντρωσή τους σε δύο μεγάλες ομάδες οικισμών και την τελική ανταλλαγή μερικών τμημάτων των ισραηλινών εδαφών και του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Ειλικρινά, δεν βλέπω να συμβαίνει αυτό τώρα. Όσο οι περισσότεροι Ισραηλινοί αισθάνονται ασφαλείς, δεν φοβούνται δηλαδή όπως πριν από 17 χρόνια, τόσο πιστεύουν ότι μπορούν να συνεχίσουν έτσι για ένα απεριόριστο διάστημα. Εγώ πιστεύω ότι είναι λάθος, αλλά αυτό είναι το αίσθημα στην κοινωνία σήμερα.
Τα αριστερά κόμματα ακόμα υπάρχουν, αλλά χάνουν την επιρροή τους, το Εργατικό Κόμμα το οποίο θα μπορούσε να είναι η καλύτερη απάντηση, έχει μετατοπιστεί πολιτικά, γιατί έχει πλέον έναν πρόεδρο εκατομμυριούχο που υιοθετεί τον καπιταλισμό, πράγμα το οποίο μας μπερδεύει πάρα πολύ. Τι κάνει αυτός ο άνθρωπος στο Εργατικό Κόμμα; Μπορεί ωστόσο στο μέλλον να γίνει σύμμαχος του Νετανιάχου και να τον βοηθήσει να ξεφορτωθεί το ακροδεξιό κόμμα, αλλά δεν το βλέπω να γίνεται προς το παρόν. Αν δεν είσαι αισιόδοξος δεν μπορείς να επιβιώσεις στο Ισραήλ. Πρέπει να πιστεύεις σε θαύματα.
Άλλη μία ερώτηση. Πώς είναι η οικονομία του Ισραήλ;
Η οικονομία πάει πολύ καλά. Είναι μία πολύ ισχυρή και υγιής οικονομία, χάρη στο Νετανιάχου. Αλλά είναι μία καπιταλιστική οικονομία. Οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι, κι οι φτωχοί φτωχότεροι, ωστόσο «οι φτωχοί» του σήμερα εργάζονται και μάλιστα σκληρά, αλλά δεν τα καταφέρνουν. Η μεσαία τάξη λίγο πολύ έχει εξαφανιστεί, οπότε έχουμε φτωχούς ή πολύ φτωχούς ή πολύ πλούσιους και σχεδόν τίποτα στη μέση.
Τελευταία ερώτηση. Πώς είναι η καθημερινότητα στην Ιερουσαλήμ; Οι άνθρωποι φοβούνται για επιθέσεις;
Αυτό είναι ένα μυστήριο. Οι περισσότερες από τις έρευνες τα τελευταία χρόνια λένε ότι πάνω από το 80% των Ισραηλινών περιγράφουν τη ζωή τους ως καλή, λένε ότι είναι χαρούμενοι και πιστεύουν στο μέλλον τους. Πώς μπορούν να έχουν αυτή τη στάση όταν έχουμε τόσο υψηλούς φόρους και προβλήματα στην εργασία, όπως για παράδειγμα όταν άνθρωποι πάνω από 50 χρονών δεν είναι σίγουροι ότι θα συνεχίσουν αύριο να έχουν δουλειά; Πράγμα που είναι πολύ βάναυσο σε αυτή την ηλικία, καθώς αν απολυθείς δεν έχεις άλλες επιλογές. Αλλά δουλεύει. Δεν ξέρω πώς. Πιστεύω ότι για να το εξηγήσουμε χρειαζόμαστε παραπάνω εργαλεία, όπως στατιστικά στοιχεία, γνώση κοινωνιολογίας καθώς και το εργαλείο της ψυχολογίας. Παρά το γεγονός ότι οι Εβραίοι έχουμε ένα παρελθόν δύο χιλιάδων χρόνων από βάσανα και εξορία και εκτελέσεις, ωστόσο τώρα έχουμε μία χώρα δική μας και μιλάμε τη δική μας γλώσσα και μπορούμε να αμυνθούμε. Το Ισραήλ έχει έναν από τους πιο δυνατούς στρατούς στην περιοχή, οπότε ίσως είναι αυτός ο βαθύτερος λόγος που οι Ισραηλινοί παρότι ζουν σε μια κατάσταση, που δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη, είναι ακόμα ευτυχισμένοι.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ