Μόλις ένας στους δέκα Ελληνες πιστεύει ότι γνωρίζουμε καλά την ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Παράλληλα, σε ποσοστό 53% οι Έλληνες δεν είναι ευχαριστημένοι από τον τρόπο που διδάσκεται η ιστορία της Επανάστασης του 1821 στα σχολεία. Δείγμα ότι η πλειονότητα των Ελλήνων συνεχίζει να έχει ελλιπή εικόνα για πολλά από τα στοιχεία που συνθέτουν την ιστορική εκείνη στιγμή, το ρόλο των ξένων δυνάμεων, τις πολιτικές ισορροπίες της εποχής και τους πρωταγωνιστές.
Αυτά είναι μερικά συμπεράσματα που εξάγονται από τη μεγάλη πανελλαδική δημοσκόπηση που πραγματοποίησε η MARC για λογαριασμό του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών - Μάρκος Δραγούμης (ΚΕΦίΜ) και παρουσιάστηκε σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη το μεσημέρι.
Η δημοσκόπηση με τίτλο «Πώς βλέπουν οι Έλληνες την Επανάσταση του 1821;» έγινε στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής του εκστρατείας με τίτλο «Διακόσια χρόνια από τη Φιλελεύθερη Επανάσταση».
Μάλιστα, στο ερώτημα κατά πόσο είναι ευχαριστημένοι οι Έλληνες από τον τρόπο που διδάσκεται η Επανάσταση του 1821 στα σχολεία, μόνο το 7% απαντούν με σιγουριά ότι είναι ευχαριστημένοι, μάλλον όχι απαντά το 16%, μάλλον ναι το 13%, ενώ υπάρχει και ένα 11% που δεν έχει καθόλου άποψη.
Στο ερώτημα αν θα πρέπει να δοθεί μικρότερη ή μεγαλύτερη βαρύτητα στη διδασκαλία της Επανάστασης, το 88% απαντά ναι, πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα.
Όπως τόνισε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης ο επικεφαλής της μελέτης και Διευθυντής Ερευνών του ΚΕΦίΜ και μέλος της επιτροπής «Ελλάδα 2021» Αριστείδης Χατζής «αυτό που βγαίνει από τη δημοσκόπηση είναι ότι το σχολείο σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό διαμορφώνει τη γνώση σε ποσοστό 89% για την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Από ανάγνωση βιβλίων μαθαίνει το 71%, από τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ 65%, από άρθρα στον Τύπο το 45%, από αναζήτηση στο διαδίκτυο 40% και από παρακολούθηση διαλέξεων 22%.
Η δημοσκόπηση προσπαθεί να εντοπίσει τις απόψεις των Ελλήνων γύρω από κομβικής σημασίας θέματα που αφορούν την Ελληνική Επανάσταση, όπως: Ποια εικόνα έχει η ελληνική κοινωνία σήμερα για το 1821; Πόσο καλά γνωρίζουν οι Έλληνες την ιστορία της Επανάστασης; Ποιοι είναι οι δημοφιλέστεροι ήρωες της Επανάστασης; Ποιες ξένες δυνάμεις θεωρείται ότι συνέβαλαν καθοριστικά στον Αγώνα; Τι πιστεύει το ελληνικό κοινό για τους μεγάλους μύθους γύρω από την Επανάσταση;
Τα κύρια ευρήματα της δημοσκόπησης
Τα κύρια ευρήματα της δημοσκόπησης του ΚΕΦίΜ, είναι:
- Η επανάσταση του 1821 αποτελεί ένα κοινό τόπο αναφοράς που ενώνει τους Έλληνες. Ενιαία είναι σε μεγάλο βαθμό η εικόνα που έχουν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες για την Επανάσταση του 1821. Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά (φύλο, ηλικία), το μορφωτικό επίπεδο, το εισόδημα, η ιδεολογία, η πολιτική ταυτότητα και η ψήφος στις εκλογές ασκούν μικρή επιρροή στις απόψεις τους.
- Κυρίαρχη προσωπικότητα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 αναδεικνύεται με μεγάλη διαφορά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (92,7%). Ακολουθεί ο Γεώργιος Καραϊσκάκης (63,1%). Εντύπωση προκαλεί ότι μια γυναίκα, η Μπουμπουλίνα, βρίσκεται στην πρώτη τριάδα. Ανάμεσα στους πλέον αναγνωρισμένους 10 πρωταγωνιστές της Επανάστασης βρίσκεται άλλη μια γυναίκα, η Μαντώ Μαυρογένους, στην 10η θέση.
- Για τους σημερινούς Έλληνες, το 1821 δεν ήταν μόνο μια εθνική επανάσταση. Η συντριπτική πλειοψηφία θεωρεί ότι η Επανάσταση ήταν κυρίως Εθνική, ενώ περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες πιστεύουν ότι η Επανάσταση είχε και Κοινωνικά, Φιλελεύθερα και Θρησκευτικά χαρακτηριστικά.
- Η Ρωσία αναδεικνύεται, με μεγάλη διαφορά, ως η ξένη δύναμη με τη θετικότερη συμβολή στην Επανάσταση του 1821. Ακολουθούν η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία.
- Ανάμεσα στις κοινωνικές ομάδες, τις οργανώσεις και τους θεσμούς που ενεπλάκησαν στην Επανάσταση, αρκετά υποτιμημένος κρίνεται ο ρόλος των Εμπόρων. Αντίθετα, αναγνωρίζεται σχεδόν ομόφωνα ο θετικός ρόλος της Φιλικής Εταιρείας, των Φιλελλήνων και των νησιωτών πλοιοκτητών, των στρατιωτικών και της Εκκλησίας.
- Τρεις στους δέκα Έλληνες δηλώνουν ότι δεν έχουν ακούσει ή διαβάσει τίποτα σχετικά με τις τρεις Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματά τους. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι οι Εθνοσυνελεύσεις και τα τρία Συντάγματα έχουν κυρίως Δημοκρατικά και Φιλελεύθερα χαρακτηριστικά.
- Επίσης, εφτά στους δέκα Έλληνες θεωρούν ότι το κρυφό σχολειό δεν είναι μύθος, ενώ η κοινή γνώμη είναι διχασμένη για το αν η Επανάσταση ξεκίνησε την 25η Μαρτίου στη Μονή της Αγίας Λαύρας.
Τη δημοσκόπηση παρουσίασαν ο Αριστείδης Χατζής, Επικεφαλής της μελέτης, Διευθυντής Ερευνών του ΚΕΦίΜ, Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο ΕΚΠΑ, Μέλος της επιτροπής «Ελλάδα 2021» και η Σοφία Τσιλιγιάννη, Γενική Διευθύντρια της MARC Α.Ε. Τη συζήτηση συντόνισε ο Πρόεδρος του ΚΕΦίΜ, Αλέξανδρος Σκούρας.
Ολόκληρη η έρευνα:
Ολόκληρη την έρευνα μπορείτε να τη δείτε εδώ