Του Γιώργου Φιντικάκη
Ανοίγει ο δρόμος για την προκήρυξη το Σεπτέμβριο της πρώτης δημοπρασίας υποχρεωτικής πώλησης ρεύματος από τη ΔΕΗ, καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας "κλείδωσε" σύμφωνα με τις πληροφορίες την τιμή εκκίνησης στα επίπεδα των 37,35 ευρώ η μεγαβατώρα.
Αν και η απόφαση δεν έχει ακόμη αναρτηθεί, εντούτοις η τιμή είναι κάτω από εκείνη που είχε εισηγηθεί η ΡΑΕ στο υπουργείο (38,5 ευρώ), μένει ωστόσο να φανεί κατά πόσο συμπεριλαμβάνει και το κόστος των ρύπων ή αυτό είναι έξτρα.
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για επίπεδα κάτω από την μέση Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ), που τον Ιούλιο κινήθηκε στα 42,6 ευρώ η μεγαβατώρα, γεγονός που σημαίνει ότι αν οι ιδιώτες του ρεύματος την κρίνουν ικανοποιητική, τότε η συμμετοχή τους στην πρώτη δημοπρασία του Σεπτεμβρίου, θα είναι ισχυρή. Κι αυτό καθώς όποιος πλειοδοτήσει στο διαγωνισμό, θα διασφαλίσει σταθερή τιμή για διάστημα ενός χρόνου, όταν οι εκτιμήσεις που έχουν κάνει στην αγορά, συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι η τιμή του φυσικού αερίου πρόκειται να αυξηθεί, και επομένως θα συμπαρασύρει ανοδικά και την ΟΤΣ.
Αν πετύχει η πρώτη δημοπρασία, τότε θα επαναληφθεί γρήγορα και δεύτερη, ενώ η αύξηση του μεριδίου των ιδιωτών στην αγορά θα επιταχυνθεί (σήμερα έχουν το 9,74%) με παράλληλη μείωση εκείνου της ΔΕΗ (σήμερα 90,26%), προυπόθεση απαραίτητη, ώστε να επιτευχθούν οι δεσμεύσεις του μνημονίου.
Μετά μάλιστα και το "φρένο" που σημειώθηκε τον Ιούλιο στη διαρροή πελατών από τη ΔΕΗ προς τους ιδιώτες, καθίσταται σαφές ότι οι δημοπρασίες είναι ένας από τους λιγοστούς τρόπους για να επιτευχθούν οι μνημονιακές υποχρεώσεις στην αγορά ηλεκτρισμού.
Σύμφωνα με αυτές, το ποσοστό της ΔΕΗ στη λιανική και χονδρεμπορική αγορά πρέπει να έχει μειωθεί κατά 20% μέχρι το 2017 και κάτω από 50% μέχρι το 2020. Τυχόν αποτυχία των δημοπρασιών, και απομάκρυνση των μνημονιακών στόχων, θα ενεργοποιήσει και πάλι σενάρια πώλησης μονάδων ηλεκτρισμού και "Μικρής ΔΕΗ", κάτι που απεύχονται στη κυβέρνηση.
Υπό αυτό το πρίσμα, είναι λογικό τα βλέμματα όλων να είναι στραμμένα στην τιμή εκκίνησης της πρώτης δημοπρασίας, που αναμένεται να γίνει και επισήμως γνωστή σήμερα, οπότε και θα δημοσιευτεί η κοινή υπουργική απόφαση (Ενέργειας & Περιβάλλοντος- Οικονομικών).
Τα σούπερ-μάρκετ τελειώνουν
Εδώ και δύο μήνες, τα στοιχεία για την πορεία της αγοράς λιανικής δείχνουν ένα "φρενάρισμα". Τον Ιούνιο οι ιδιώτες πάροχοι "τσίμπησαν" από τη ΔΕΗ ένα μόλις 0,29%, και τον Ιούλιο μόνο 0,18%, κι αυτό για δύο κυρίως λόγους : Ο πρώτος και βασικότερος είναι επειδή από την 1η Ιουλίου η ΔΕΗ ξεκίνησε την έκπτωση 15% για τους καταναλωτές που εξοφλούν εμπρόθεσμα τους λογαριασμούς τους, κίνηση που έτυχε μεγάλης επικοινωνιακής προβολής, και είχε προαναγγελθεί από τα τέλη Μαίου. Ο δεύτερος λόγος σχετίζεται με το γεγονός ότι η πλειονότητα των ιδιωτών προμηθευτών αποφάσισε να βάλει φρένο στις αντίστοιχες διαφημιστικές καμπάνιες, περιμένοντας τις δημοπρασίες του Σεπτεμβρίου.
Η αλήθεια πάντως είναι ότι το φρένο αυτό, το ανέμεναν στην αγορά. Αφενός λόγω της επιθετικής εκπτωτικής κίνησης της ΔΕΗ, αφετέρου όμως επειδή όλοι γνωρίζουν ότι η μεγάλη διείσδυση των ιδιωτών επιτεύχθηκε κυρίως χάρη στις επιχειρήσεις της μέσης τάσης, όπου οι καταναλώσεις ρεύματος είναι μεγάλες. Η ένταξη μιας και μόνο τέτοιας επιχείρησης - για παράδειγμα ενός σούπερ-μάρκετ- στο χαρτοφυλάκιο ενός ιδιώτη παρόχου, του αυξάνει απότομα το μερίδιο, δίχως αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι έχει και πολλούς πελάτες. Αλλά, οι πελάτες μέσης τάσης δεν είναι αμέτρητοι, κάποτε τελειώνουν, και σ'' αυτή περίπου τη φάση βρίσκεται σήμερα η αγορά.
Υπό αυτά τα δεδομένα, η πρώτη δημοπρασία από τη ΔΕΗ αναμένεται να λειτουργήσει ως ο "επιταχυντής" για να αποκτήσει και πάλι δυναμική η αύξηση του μεριδίου των ιδιωτών.
Η δημοπρασία αυτή θα αφορά ποσότητες ίσες με το 8% της κατανάλωσης του 2015 και οι παραδόσεις ενέργειας στους αγοραστές θα ξεκινήσουν στο τέταρτο τρίμηνο. Υπολογίζεται δε, ότι μέχρι το τέλος του 2017 θα δεσμευτεί παραγωγικό δυναμικό λιγνιτών και υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ για τις δημοπρασίες ίσο με περίπου 1.400MW.
Εδώ βέβαια υπάρχει ένα θέμα. Εδώ και καιρό η ΔΕΗ ζητά να εξαιρεθούν από τα προς απελευθέρωση μερίδια αγοράς, τόσο οι πελάτες που υπάγονται στο Κοινωνικό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), όσο και οι πελάτες Υψηλής Τάσης (ΥΤ). Στην ουσία, επιδιώκει να μειωθούν οι προς δημοπράτηση ποσότητες ενέργειας, καθώς αν εξαιρεθούν από τα προς μείωση ποσοστά, οι πελάτες του ΚΟΤ και της ΥΤ, τότε τα μερίδια αγοράς των ιδιωτών αυξάνονται αυτόματα. Κατ'' επέκταση, η ΔΕΗ θα χρειαστεί να προκηρύξει αρκετά λιγότερες δημοπρασίες απ' όσες προβλέπονται, αφού η μείωση του μεριδίου της θα πλησιάσει πολύ νωρίτερα από το 2020 το μνημονιακό στόχο του 49%.
Η πρόταση της ΔΕΗ έχει κατατεθεί εδώ και καιρό σε συνάντηση που είχε στις Βρυξέλλες ο επικεφαλής της, Μ. Παναγιωτάκης με στελέχη της Κομισιόν, και επανήλθε προχθές σε ανακοίνωση της επιχείρησης. Αγνωστό είναι αν θα γίνει δεκτό το αίτημά της, η ΔΕΗ ωστόσο πρόκειται σύμφωνα με τις πληροφορίες να το επαναφέρει σε επίπεδο Κομισιόν, και σύντομα.
