H υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού δεν έχει λάβει γνώση για το περιεχόμενο της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τις αρχαιότητες του Σταθμού Βενιζέλου. Είναι σαφές πως το ΥΠΠΟΑ θα σεβαστεί την απόφαση, αλλά για να τοποθετηθεί επ’ αυτής η υπουργός θα πρέπει πρώτα να τη μάθει, όπως απάντησε στον Χάρη Καστανίδη σε σχετική ερώτηση που ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ είχε καταθέσει στη Βουλή. «Δεν είναι θεσμικά ορθό να συζητάμε μία απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η οποία δεν έχει ακόμη εκδοθεί» τόνισε η Λίνα Μενδώνη.
«Διαπιστώνω, ότι σήμερα καλούμαι, τουλάχιστον με βάση αυτά που γράφετε στο κείμενο της ερώτησής σας και με αυτά που είπατε προηγουμένως, να απαντήσω για το πώς προτίθεμαι, ως Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, να χειριστώ μια δικαστική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Χώρας, σχετικά με την απόσπαση ή μη των αρχαιοτήτων στο Σταθμό Βενιζέλου, η οποία όμως ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί και πάντως, μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν έχει περιέλθει στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού» είπε η υπουργός.
Επεσήμανε πως δεν γνωρίζει ούτε τη δικαστική απόφαση και το σκεπτικό της, αλλά ούτε και την πηγή των πληροφοριών του βουλευτού. «Αυτό που παρατηρώ όμως και σημειώνω» σημείωσε, «είναι ότι ο κορυφαίος δημοκρατικός θεσμός του κοινοβουλευτικού ελέγχου, γίνεται σήμερα βάσει δημοσιευμάτων περί του περιεχομένου της δικαστικής απόφασης σε κάποιες ιστοσελίδες».
Αναφερόμενη στην προϊστορία του θέματος είπε πως ο ΣΥΡΙΖΑ είχε παγώσει προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ για να υπάρξει μελέτη με τη δυνατότητα της in situ παραμονής. «Έως το 2019» ανέφερε η υπουργός, «δηλαδή τέσσερα χρόνια από την ανατροπή που επέφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτό που είχε κατατεθεί ήταν μια ‘πρόταση’, μια ‘ιδέα’, περί παραμονής των αρχαιοτήτων κατά τη διάρκεια κατασκευής του σταθμού, η οποία όχι μόνο δεν περιελάμβανε τα συστατικά στοιχεία αυτού που ονομάζει ο νόμος ‘μελέτη’, κατά νόμον μελέτη, αφού δεν είχε καν στατικούς υπολογισμούς, αλλά επιπλέον είχε εκπονηθεί από μια άτυπη ομάδα εργασίας, η οποία δεν υπέγραψε ούτε την πρόταση ούτε τα σχέδια που τη συνόδευαν και τα οποία (πρόταση και σχέδια) παραμένουν έως και σήμερα ανυπόγραφα.
Ανυπόγραφη μελέτη κ. Βουλευτά, σημαίνει ότι κανείς δεν φέρει την ευθύνη της κατασκευασιμότητάς της και της εφαρμοσιμότητάς της, κανείς δεν φέρει την ευθύνη της ασφάλειας των αρχαιοτήτων, κανείς δεν φέρει την ευθύνη ενός εργατικού ατυχήματος κατά την κατασκευή, κανείς δεν φέρει την ευθύνη της ασφάλειας των επιβατών αργότερα.»
Στο αδιέξοδο λοιπόν αυτό μπροστά, το 2019 η Αττικό Μετρό υπέβαλε μελέτη τεκμηρίωσης που περιείχε προσωρινή απόσπαση ποσοστού 92% των αρχαιοτήτων και επανατοποθέτηση κάθε μιας από αυτές στην ίδια θέση ακριβώς όπου βρέθηκε. Η μέθοδος αυτή είναι δοκιμασμένη και απόλυτα επιτυχής. Μετά από πολύωρη συζήτηση του ΚΑΣ και θετική γνωμοδότηση αυτού, εκδόθηκε η ΥΑ, επί της οποίας εκκρεμεί -ακόμη εκκρεμεί- η έκδοση της δικαστικής απόφασης, την οποία, εσείς φαίνεται ότι γνωρίζετε, εμείς δε, περιμένουμε να μάθουμε.
Θύμισε ότι στο μετρό της Αθήνας διατηρήθηκαν κατά χώραν αρχαιότητες, αλλά και κάποιες αποσπάσθηκαν για να προστατευθούν. «Όπου είναι δυνατή η κατά χώρα παραμονή αρχαιοτήτων, προφανώς προτάσσεται και όπου είναι δυνατή, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του Αρχαιολογικού Νόμου, που οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη, πρωτίστως για την προστασία, αλλά και για το δημόσιο συμφέρον» είπε. Επίσης θύμισε ότι βρέθηκαν αντίστοιχες αρχαιότητες «και πολύ σημαντικότερης αξίας ευρέθησαν και στον διπλανό Σταθμό της Βενιζέλου, στον Σταθμό της Αγίας Σοφίας. Με ίδια υλικά, δεν μπορούν να μπουν γιατί επί ΣΥΡΙΖΑ τροποποιήθηκε η μελέτη του σταθμού - αυτό είναι μια άλλη ιστορία, την οποία αντιμετωπίζουμε και θα δούμε. Τα υλικά λοιπόν, είναι τα ίδια, οι αρχαιότητες, σημαντικότερες ενδεχομένως του Βενιζέλου κατά κάποιους ειδικούς, απεσπάσθησαν και προφανώς θα επανατοποθετηθούν με τη φροντίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Αυτά περί υλικών και κινδυνολογίας, τουλάχιστον δεν τεκμηριώνονται.»
Η Λίνα Μενδώνη απάντησε και σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Ζουράρι για τη φωτογράφηση μοντέλων του οίκου Dior στην Ακρόπολη.
«Ο οίκος Dior πρότεινε στο Υπουργείο Τουρισμού, με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, ένα σύνολο εορταστικών εκδηλώσεων που προβάλλει την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τους Έλληνες δημιουργούς (γιατί χρησιμοποιεί μόνον Έλληνες δημιουργούς) και τεχνίτες και τα ελληνικά εργαστήρια» ανέφερε.
«Το Υπουργείο Τουρισμού διαβίβασε στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού τα αιτήματα του οίκου Dior, δια των συνεργαζόμενων με αυτόν στην Ελλάδα εταιρειών, για τη χορήγηση άδειας φωτογράφησης ή κινηματογράφησης και παρουσίαση της συλλογής “Cruise 2022” σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, τον μήνα που διανύουμε, τον Ιούνιο του 2021. Το τελικό αίτημα εισήχθη με θετική γνωμοδότηση προς το ΚΑΣ από τις τρεις συναρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠΠΟΑ (ΔΙΠΚΑ, ΔΔΑΜΕΕΠ, ΔΔΕΑΜ) κατόπιν θετικών εισηγήσεων των αρμοδίων Εφορειών Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, Ανατολικής Αττικής και Κορινθίας. Αντίστοιχη διαδικασία ακολουθήθηκε και για την εισαγωγή του αιτήματος στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων δια της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου (ΔΙΠΑΝΣΜ) κατόπιν εισηγήσεως της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Εργων Αττικής.»
Τα 30 μέλη των Συμβουλίων, συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα γνωμοδότησαν ομόφωνα υπέρ της έγκρισης των αιτημάτων. Το ΚΑΣ γνωμοδότησε ομόφωνα για την πραγματοποίηση φωτογράφησης στην Ακρόπολη, και όχι μέσα στον Παρθενώνα, όχι μέσα στον Ναό της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, όταν υπήρχε, εννοώ στον χώρο αυτό τον οποίον καταλάμβανε. Ως προς την κινηματογράφηση, το Συμβούλιο έκρινε ότι θα πρέπει να περιοριστεί μόνο κατά την προετοιμασία του εγχειρήματος εντός του χώρου του παλαιού μουσείου και για τις λήψεις εκτός των Προπυλαίων της Ακροπόλεως. Επιπλέον, το Συμβούλιο γνωμοδότησε θετικά για τις λήψεις στο Ηρώδειο, την Αρχαία Αγορά, εκτός του ναού - δεν θα γίνει λήψη μέσα στον ναό του Ηφαίστου και της Αθηνάς Εργάνης, τον ναό του Ποσειδώνα (εκτός του ναού) και τη Νεμέα, τον Ναό του Διός και πάλι εκτός του ναού. Επομένως, το Συμβούλιο γνωμοδότησε για την πραγματοποίηση λήψεων όχι στο εσωτερικό των ναών.
Αντιστοίχως ομόφωνα θετική ήταν και η γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ για την χρήση του Καλλιμάρμαρου.
Ο κ. Ζουράρις χαρακτήρισε τα μέλη των συμβουλίων «30 τυράννους» και τα χρήματα «30 αργύρια» Η κα Μενδώνη απάντησε πως το ελληνικό κράτος και το Υπουργείο Πολιτισμού έχει καθορίσει τουλάχιστον από το 2011, τα τέλη τα οποία αντιστοιχούν στη χρήση των μνημείων, στην παραχώρηση των μνημείων στις κινηματογραφήσεις και στις φωτογραφήσεις.
«Δεν καταλαβαίνω λοιπόν γιατί τέτοια προσέγγιση μιας Ελλάδας κι ενός πολιτισμού - θα το επαναλάβω - εγκλωβισμένη στην ιδεοληψία, την απομόνωση και τη μιζέρια. Εμείς πιστεύουμε σε μια σύγχρονη, δημιουργική, εξωστρεφή Ελλάδα που χωρίς συμπλέγματα και εκπτώσεις διεκδικεί τη θέση που της ανήκει.» είπε η υπουργός.
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για το «βδελύκτροπον της Dior, το 51’ όταν δόθηκε από το αμερικανικοδωσιλογικό κράτος. Ο πατέρας μου ήταν ακόμα φυλακισμένος όταν γινόταν το πορνοφωτοστάσιον από το κράτος στο ναό της παρθένου με τα oπισθέλκουσα τα μοντέλα. Ο οίκος είναι βεβαρημένος από αυτό! Θα γίνουμε Τουρκαλάδες που δώσανε αυτοί σε χανούμισσες για να παρελαύνουν με εσώρουχα στο ναό της Αγίας Ειρήνης; Τουρκαλάδες γίναμε; Έλεος δηλαδή». (σ.σ. Ο ναός της Αγίας Ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη έχει χρησιμοποιηθεί για καλλιστεία).
