Με τη μετάλλαξη Δέλτα να είναι παρούσα σε 104 χώρες τουλάχιστον και σύντομα να καθίσταται κυρίαρχη μετάλλαξη διεθνώς, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι ήδη καταγράφεται αύξηση στους θανάτους μετά από μία παρατεταμένη ύφεση διάρκειας δυόμιση μηνών με το ινδικό στέλεχος να οδηγεί τη νέα κορύφωση σε κρούσματα και θανάτους και να ανατρέπει όσα όλα όσα ελπίζαμε για την επιδημιολογική καμπύλη.
Σε αυτή τη δυσμενή συγκυρία, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αμφιβάλλει για το κατά πόσο έχει οποιαδήποτε χρησιμότητα ένα πλάνο χορήγησης τρίτης δόσης εμβολίου στα εύπορα κράτη την ώρα που οι χώρες στον αναπτυσσόμενο κόσμο δεν έχουν σχεδόν καθόλου πρόσβαση στα εμβόλια.
Τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη βρίσκεται πλέον στο κλοιό της μετάλλαξης Δέλτα και ο «εφιάλτης» δεν σταματά εκεί καθώς κι άλλες μεταλλάξεις «ανησυχίας», όπως για παράδειγμα η μετάλλαξη Έψιλον, δημιουργούν βαθύτατο προβληματισμό στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, κυρίως επειδή σχετίζονται με ανάπτυξη ανθεκτικότητας στα υπάρχοντα εμβόλια, με τον ΠΟΥ να προειδοποιεί ότι η ανισοκατανομή εμβολίων ανάμεσα στις χώρες του δυτικού και του αναπτυσσόμενου κόσμου είναι τόσο γιγάντια που έκτοπα απο τα ηθικά διλήμματα τα οποία γεννά και την ταξικότητα των προγραμμάτων εμβολιασμών που συντηρεί, δημιουργεί εύλογα τον φόβο ότι δεν θα ξεμπερδέψουμε καθόλου εύκολα με την πανδημία.
Ιδανικά για να μπορέσουμε να περιορίσουμε την διασπορά του στελέχους Δέλτα θα έπρεπε σε όλα τα κράτη ταυτόχρονα αν ήταν εφικτό να δημιουργηθεί τείχος προστασίας με τον εμβολιασμό του 70% έως 80% του πληθυσμού, επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής.
Απο τη μερικά της η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου εξηγεί ότι τα άτομα που μένουν μη εμβολιασμένα λειτουργούν σαν «εργοστάσιο» για μεταλλάξεις καθώς και απροστάτευτα παραμένουν και εφόσον κολλήσουν τον κορονοϊό θα έχουν υψηλό ιικό φορτίο στον οργανισμό τους και συγκεκριμένα στον ρινοφάρυγγα.
Υψηλό ιικό φορτίο σημαίνει ότι πρώτον τα άτομα αυτά μπορούν να νοσήσουν βαρύτερα και να χρειαστούν νοσηλεία ή και διασωλήνωση, ενώ από την άλλη είναι πιο μεταδοτικά άρα βοηθούν στην διασπορά του ιού κι όσο πιο πολλούς ανθρώπους προσβάλει ο κορονοϊός , τόσο πιο πολύ πολλαπλασιάζεται μέσα στον οργανισμό τους και τόσο πιο πολύ μπορεί να μεταλλαχθεί.
Πώς μπορεί να ανακοπεί η επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα
Ο μόνος τρόπος για να ανακόψουμε την επέλαση της Δέλτα και να μειώσουμε τον κίνδυνο να παρατηρηθούν αντίστοιχα φαινόμενα με άλλες μεταλλάξεις «ανησυχίας» ή «ενδιαφέροντος» σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του ευρωπαϊκού κέντρου ελέγχου και πρόληψης λοιμωδών νοσημάτων ECDC που ακολουθούν την Δέλτα είναι να μειώσουμε την ψαλίδα μεταξύ του εμβολιασμού εύπορων και φτωχών κρατών.
Συνεπώς. το να παραγάγουν εμβόλια (τα ίδια) ή λίγο διαφοροποιημένα (ενισχυτικά) οι μεγάλες παρασκευάστριες εταιρείες στα εργοστάσια τους και να συζητάμε για την χορήγηση της τρίτης δόσης στους ήδη εμβολιασμένους με δύο δόσεις σε υψηλό ποσοστό πληθυσμού, απλά εντείνει τη μεγάλη διαφορά στα επίπεδα εμβολιαστικής κάλυψης σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.
Χρειάζεται η τρίτη δόση;
Έτσι, την ώρα που η εμβολιαστική κάλυψη για παράδειγμα στο Ισραήλ ή και στην Βρετανία ξεπερνά το 60% και στη χώρα μας φτάνει το 41% του συνολικού πληθυσμού με δύο δόσεις ή το 48% του ενήλικου πληθυσμού, σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου κυμαίνεται στο 1%-2%.
Οι επικεφαλής στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους για το κατά πόσο χρειάζεται σε αυτή τη συγκυρία η 3η δόση σε κάποια μερίδα πληθυσμού και συστήνουν σε όλες τις παρασκευάσεις εταιρείες να κρατήσουν την παραγωγή τους για να δοθούν τα εμβόλια στον αναπτυσσόμενο κόσμο, μέσω του μηχανισμού COVAX και ταυτόχρονα να δημιουργήσουν και άλλες μονάδες παραγωγής σε άλλα σημεία του πλανήτη ώστε να μπορέσουν να αυξήσουν την διαθεσιμότητα των εμβολίων παγκοσμίως
Ενδεικτικά η εταιρεία που βρέθηκε στο «μάτι του κυκλώνα» λόγω των παρενεργειών του εμβολίου της η Βρετανο-σουηδική Astra Zeneca αύξησε τις μονάδες παραγωγής της, μετά την Ευρώπη την Ινδία και την Νότια Κορέα με δύο ακόμα μεγάλα εργοστάσια φαρμακοβιομηχανίας στην Αυστραλία και την Ιαπωνία.
Το ζήτημα της τρίτης δόσης έχει ανοίξει εδώ και καιρό μετά τη διαπίστωση με ερευνητικά δεδομένα ότι οι ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς όπως είναι ενδεικτικά όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση συμπαγούς οργάνου έχουν πολύ μικρή απόκριση στον εμβολιασμό και η παραγωγή των εξουδετερωτικών αντισωμάτων στον οργανισμό τους είναι πολύ χαμηλότερη της αναμενόμενης. Ουσιαστικά δηλαδή εάν κάνουν δύο δόσεις εμβολίου είναι σαν έχουν κάνει λιγότερο από μία. Όμως ποιοι το έχουν περισσότερο ανάγκη το εμβόλιο; Εκείνοι που έλαβαν δυο δόσεις και παράγουν χαμηλούς τίτλους αντισωμάτων ή εκείνοι που δεν έχουν λάβει καμία δόση;
Πέρα από το θέμα της ισότιμης κατανομής των διαθέσιμων εμβολίων υπάρχει και ένα ακόμα μεγάλο ζήτημα, ότι θα συνεχίσει το σύστημα υγείας να επικεντρώνεται γύρω από την χορήγηση Covid εμβολίων με δομές όπως τα κέντρα υγείας να έχουν μετατραπεί σε εμβολιαστικά κέντρα κάτι που φυσικά κανείς δεν το θέλει για πολύ καιρό καθώς πρέπει να επιστρέψουν στην φυσιολογική τους λειτουργία και να ανοίξουν ξανά τις πόρτες τους στο κοινό σαν δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για όλα τα οργανικά προβλήματα όχι μόνο για τον κορονοϊό.