Η ιδρυτική πράξη του νέου Ίντερνετ και πιθανότατα ο μετασχηματισμός του ίδιου του επιχειρείν, υπεγράφησαν στις 28 Οκτωβρίου του 2021. Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ παρουσίασε τα σχέδια για την νέα πλατφόρμα Horizon, σε αυτό που όπως είπε θα είναι ο διάδοχος του mobile internet.
H προ ημερών είδηση ότι η Facebook θα προσλάβει 10.000 υπαλλήλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το metaverse, αλλά και η φημολογία ότι επίκειται επαναπροσανατολισμός της εταιρείας στην επόμενη ημέρα του Διαδικτύου, ερμηνεύθηκε από ορισμένους αναλυτές ως προσπάθεια του κολοσσού κοινωνικής δικτύωσης να αφήσει πίσω τις τελευταίες σκιές που θόλωσαν την εικόνα του.
Όμως υπήρξαν και άλλοι που είδαν στις προθέσεις του Facebook όχι έναν τακτικό ελιγμό, αλλά μια ξεκάθαρα στρατηγική κίνηση. Και αυτό γιατί αν οι προσδοκίες που συνοδεύουν το metaverse μετουσιωθούν σε πράξη, τότε έχουμε να κάνουμε με το επόμενο big thing, όχι μόνο στην τεχνολογία αλλά και σε άγνωστο, ακόμα, πλήθος επιχειρηματικών τομέων.
Αυτό ακριβώς δήλωσε και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, κάνοντας λόγο για μια ευρύτερη οικονομία «μετασυμπάντων» που θα υποστηρίζει μια σειρά από εμπειρίες μέσω επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας, smartphones και φορητών υπολογιστών. Ο ιδρυτής του Facebook μίλησε εκτενώς για τα σχέδια της εταιρείας να οικοδομήσει μια οικονομία για σχεδιαστές που δημιουργούν νέους κόσμους και ψηφιακά αντικείμενα, επιτρέποντας σε οποιονδήποτε από οπουδήποτε να συναντηθεί εικονικά με φίλους. «Η ελπίδα μας είναι ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία, το μετασύμπαν θα φτάσει σε ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, θα φιλοξενήσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ψηφιακού εμπορίου και θα υποστηρίξει θέσεις εργασίας για εκατομμύρια δημιουργούς και προγραμματιστές», ανέφερε σε ανάρτησή του.
Εκπαίδευση, gaming αλλά και χρήση του metaverse από σχεδόν κάθε επιχειρηματικό κλάδο, είναι σύμφωνα με τη Facebook - η οποία θα μετονομαστεί σε Meta -, η νέα διαδικτυακή πραγματικότητα που θα αναδυθεί από τον κορμό του σημερινού διαδικτύου.
Το Metaverse είναι ένας ευρύς όρος, δύσκολο να προσδιοριστεί επακριβώς. Γενικά, αναφέρεται σε κοινόχρηστα περιβάλλοντα εικονικού κόσμου στα οποία οι χρήστες μπορούν να έχουν πρόσβαση. Ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε ψηφιακά περιβάλλοντα εικονικής (VR) ή επαυξημένης πραγματικότητας (AR). Αν υιοθετήσουμε την περιγραφή των ειδικών της Silicon Valley που με τη σειρά τους… υιοθετούν την περιγραφή του επενδυτή επιχειρηματικών κεφαλαίων Μάθιου Μπολ, «το Metaverse είναι ένα μαζικά κλιμακωμένο και διαλειτουργικό δίκτυο τρισδιάστατων εικονικών κόσμων που αποδίδονται σε πραγματικό χρόνο, μπορούν να βιωθούν συγχρονισμένα και συνεχόμενα από έναν ουσιαστικά απεριόριστο αριθμό χρηστών, με συνέχεια δεδομένων, όπως ταυτότητα, ιστορία, δικαιώματα, αντικείμενα, επικοινωνίες και πληρωμές».
Αν επί του παρόντος οι περισσότεροι εικονικοί χώροι μοιάζουν περισσότερο με βιντεοπαιχνίδια παρά με πραγματικό περιβάλλον, στόχος είναι στο μέλλον τα όρια μεταξύ ψηφιακού και φυσικού κόσμου να είναι πρακτικά αδιάκριτα. Σε έναν κόσμο όπου υπάρχει το metaverse, αντί για μια «στεγνή» σύσκεψη στο Zoom, η συνάντηση σε μια φυσική αναπαράσταση του γραφείο, όπου κάθε άτομο μοιάζει με την ψηφιακή εκδοχή του εαυτού του, θα είναι δεδομένη. Η ίδια συνάντηση θα μπορούσε, μάλιστα, να πραγματοποιηθεί σε οποιονδήποτε χώρο: από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και την έδρα του ΟΗΕ, έως… την αγορά της Αρχαίας Αθήνας.
Και αυτές είναι οι δυνατότητες που ανοίγονται μόνο για μια τυπική συνάντηση. Ο αριθμός των αναδυόμενων δυνατοτήτων είναι πρακτικά ατελείωτος. Οι φοιτητές ιστορίας, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να παρακολουθήσουν «ζωντανά» την άλωση της Κωνσταντινούπολης και οι φοιτητές Φυσικής να διδαχθούν τη Θεωρία της Σχετικότητας δια στόματος… Άλμπερτ Αϊνστάιν. Την ίδια στιγμή υπεύθυνοι γραμμών παραγωγής σε αυτοκινητοβιομηχανίες θα βλέπουν μπροστά τους το ολόγραμμα ενός νέου κινητήρα με απίστευτη λεπτομέρεια, πριν ακόμα ξεκινήσει η διαδικασία χύτευσης.
Ένα διαδικτυακό «μετασύμπαν» δεν θα είναι, σύμφωνα με αναλυτές, απλώς μέρος της ψηφιακής οικονομίας - θα δημιουργήσει τη δική του παγκόσμια οικονομία, της οποίας οι επιπτώσεις δυνητικά θα έχουν τη δυνατότητα να ανασυνθέσουν τον υφιστάμενο οικονομικό ιστό. Πρακτικά, αυτή η εξέλιξη θα σημαίνει ότι όπως έχουμε την προ-Ίντερνετ εποχή, θα έχουμε και την προ-metaverse εποχή.
Θα πρέπει να θεωρήσουμε όλα τα παραπάνω δεδομένα; Σε καμία περίπτωση. Οι προκλήσεις που κρύβονται πίσω από το «μετασύμπαν» είναι τεράστιες. Η τεχνολογία αλληλεπίδρασης ανθρώπου-υπολογιστή απέχει αρκετά από το να είναι έτοιμη για να προσφέρει απρόσκοπτη εμπειρία εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, ενώ οι απαιτήσεις αποθήκευσης, δικτύωσης και υπολογισμού μπορεί να είναι τάξεις μεγέθους μεγαλύτερες από τις σημερινές. Το ζήτημα της ασφάλειας θα είναι κρίσιμο, όπως και τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Και, ίσως, πάνω απ' όλα η ωριμότητα που πρέπει να επιδείξουμε ώστε να διαχειριστούμε έναν εικονικό κόσμο που θα απέχει ελάχιστα από τον φυσικό.