Μοναδικός τεχνολογικά εξελιγμένος ανελκυστήρας ΑμΕΑ παγκοσμίως, είναι ο ανελκυστήρας που εγκαταστάθηκε στην Ακρόπολη και λειτουργεί από σήμερα.
Η άνοδος στην Ακρόπολη για χιλιάδες συμπολίτες μας ήταν σχεδόν αδύνατη, καθώς ήδη από τις αρχές του 2018, το παλιό αναβατόριο που ήταν ένας εργοταξιακός ανυψωτικός μηχανισμός που εγκαταστάθηκε με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, είχε φτάσει στα όριά του. Από την άνοιξη του 2019 σχεδόν δεν λειτουργούσε, ενώ τα προβλήματα εντάθηκαν το καλοκαίρι καθώς ΑμεΑ από όλο τον κόσμο έφταναν στο μνημείο και δεν μπορούσαν να ανέβουν.
Υπογραμμίζεται δε ότι ο ίδιος ανελκυστήρας δεν υπάρχει σε άλλο μνημείο, η κατασκευή του ήταν ένα δύσκολο τεχνικό έργο και είναι ο μοναδικός παγκοσμίως που η μεταβλητή γωνία πλησιάζει την ορθή. Το Υπουργείο Πολιτισμού έδωσε τις αναγκαίες προδιαγραφές για την κατασκευή του ανελκυστήρα βάσει της τοπογραφίας της περιοχής και των γεωτεχνικών δεδομένων.
Πρόκειται για ανελκυστήρα πλαγιάς μεταβλητής γωνίας, κατασκευή της ιταλικής εταιρείας MASPERO ELEVATORI. Η χωρητικότητά του είναι 1.300 κιλά ωφέλιμο φορτίο, ήτοι, δύο αμαξίδια με δύο συνοδούς ή ένα φορείο ασθενοφόρου με έναν συνοδό. Η επιλογή του τύπου έγινε σύμφωνα με την τοπογραφία της περιοχής και τα γεωτεχνικά στοιχεία, βάσει των οποίων εκπονήθηκαν οι μελέτες κατασκευής του έργου. Έχει πιστοποιηθεί από τη διεθνή εταιρεία TUV, όπως ορίζουν οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί σχετικά με τους ανελκυστήρες πλαγιάς.
Σημειώνεται ότι ανάλογος ανελκυστήρας δεν υπάρχει σε άλλο μνημείο. Είναι ο μοναδικός παγκοσμίως επειδή κατασκευαστικά η μεταβλητή γωνία του πλησιάζει την ορθή, ενώ η περιμετρική γυάλινη επένδυσή του προσφέρει μοναδική πανοραμική θέα.
Εξασφαλίζει την εύκολη πρόσβαση απευθείας από το επίπεδο του δρόμου και την ασφαλή ανάβαση/κατάβαση των χρηστών προς και από τον Ιερό Βράχο της Αθήνας, την Ακρόπολη. Είναι τεχνολογικά ιδιαίτερα εξελιγμένος συνδυάζοντας την ταχύτητα και την ασφάλεια μετακίνησης καθώς επίσης και δικλείδες ασφαλείας κατά τη λειτουργία του σε περίπτωση διακοπής ρεύματος ή άλλου απρόβλεπτου προβλήματος.
Σε περίπτωση διακοπής ρεύματος, υπάρχει η δυνατότητα με τη χρήση εναλλακτικών μέσων λειτουργίας του ανελκυστήρα (μπαταρία), να μεταβεί προς το επίπεδο της εισόδου στο δρόμο. Μέσω συστήματος ειδοποίησης με διπλή κάρτα GSM, πραγματοποιείται επικοινωνία με πέντε προγραμματισμένους δέκτες για οποιαδήποτε βλάβη ή έκτακτη ανάγκη.
Το σύστημα ενεργοποιείται αυτόματα σε περίπτωση βλάβης, σεισμικών δονήσεων, ανέμου, πάγου, εγκλωβισμού και στέλνει άμεσα ειδοποίηση στους αρμόδιους για τον κατάλληλο χειρισμό της κάθε περίπτωσης. Σημειώνεται ότι στις περιπτώσεις πολύ χαμηλής θερμοκρασίας, ο ανελκυστήρας διεξάγει αυτόματα κίνηση επί των τροχιών κάθε 10 λεπτά, για να μην δημιουργηθεί στρώμα πάγου στους οδηγούς του.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία ο χρόνος που απαιτείται για την ανάβαση και την κατάβαση του ανελκυστήρα ορίζεται στα 32 δευτερόλεπτα. Αντίστοιχα, με το παλιό αναβατόριο για να φτάσει ο χρήστης από το επίπεδο του δρόμου (περιπάτου) έως το μνημείο της Ακρόπολης, έπρεπε να ανέβει στο επίπεδο του σημερινού μηχανοστασίου από εξωτερική κλίμακα κάνοντας χρήση αναβατορίου με κάθισμα κι έπειτα να χρησιμοποιήσει το παλιό αναβατόριο, η τεχνολογία του οποίου υστερούσε σε δυνατότητα ασφαλούς ανάπτυξης ταχύτητας ανάβασης.
Για την υλοποίηση των απαιτούμενων εργασιών υπήρχε σε όλη τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου ομάδα επιβλεπόντων αρχαιολόγων του ΥΠΠΟΑ, με τη συνεργασία των οποίων ελήφθησαν όλα τα μέτρα που διασφαλίζουν την προστασία των μνημείων. Για την εγκατάσταση απαιτήθηκαν εργασίες υποδομής, μεταξύ των οποίων, τμηματική εκσκαφή, διάτρηση και τοποθέτηση 35 ανοξείδωτων αγκυρίων επί του τοίχου Μπαλάνου και πλήρωση με ενέματα για τη στήριξη των μεταλλικών αντηρίδων στήριξης των τροχιών του ανελκυστήρα. Επίσης, η παλιά πλατφόρμα απομακρύνθηκε και τοποθετήθηκε η νέα, μήκους 12,90μ και πλάτους 1,60-1,90μ.
Οι νέες διαδρομές ΑμΕΑ στον βράχο της Ακρόπολης είναι δύο κι έχουν στόχο να καταστήσουν δυνατή την περιήγηση των ΑμεΑ στα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου, αφού φτάσουν με τον ανελκυστήρα. Οι διαδρομές αντικατέστησαν τις παλαιές τσιμεντένιες -στην δεκαετία 1960 χρονολογούνται οι πρώτες, οι οποίες επισκευάζονταν συνεχώς έως και το 2010. Είναι συνολικής επιφάνειας 2500 τ.μ., πλάτους 4μ. και μήκους 500μ ενώ έχει ήδη ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του έργου.
Οι διαμορφώσεις, ακολουθούν τα αρχαιολογικά δεδομένα, αποκαθιστώντας τις αρχαίες χαράξεις της οδού των Παναθηναίων. Το έργο της διάστρωσης των διαδρομών αναδεικνύει για πρώτη φορά σε όλο το εύρος της, την οδό των Παναθηναίων. Οι νέες διαδρομές θα συνδέουν τον ανελκυστήρα με την οδό Παναθηναίων μέχρι την περιοχή του παλαιού αρχαιολογικού μουσείου, το έργο αποκατάστασης του οποίου ξεκινά από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού εντός των επομένων εβδομάδων με χρηματοδότηση από το τρέχον ΕΣΠΑ. Συνεπώς, οι διαδρομές εκτείνονται μπροστά από τα Προπύλαια, τον Παρθενώνα και φθάνουν μέχρι την Νότια Κλιτύ.
Κατά την αξιολόγηση δοκιμαστικών εφαρμογών υλικών επί τόπου από την Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως, ορισμένα υλικά απορρίφθηκαν λόγω αντοχής και άλλα λόγω εμφάνισης. Επιλέχθηκε ως αισθητικά αποδεκτό το αρχιτεκτονικό σκυρόδεμα με περιεκτικότητα σε τσιμέντο 12%. Το τελικό αποτέλεσμα είναι τεχνητός λίθος, αντίστοιχος με αυτόν που χρησιμοποιείται επί των μνημείων στις αναστηλωτικές εργασίες.
Το συνολικό μήκος των νέων διαδρομών είναι 500μ. Οι διαμορφώσεις, οριζοντιογραφικά και υψομετρικά, ακολουθούν τα αρχαιολογικά δεδομένα,
Τα υλικά αξιολογήθηκαν με δοκιμαστικές εφαρμογές επί τόπου από την Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως. Το όλο έργο είναι απολύτως αναστρέψιμο.
Δύο οχήματα (τύπου Golf cart), θα διευκολύνουν την πρόσβαση στον νέο ανελκυστήρα πλαγιάς των ΑΜΕΑ αλλά και των ατόμων με δυσκολία στην κίνηση. Για το όχημα που θα ξεκινά από την Διονυσίου Αρεοπαγίτου υπάρχει πρόβλεψη χωρητικότητας 6 ατόμων (μαζί με τον οδηγό) συν ένα αμαξίδιο. Αντίστοιχα, για το όχημα που θα ξεκινά από τον Ιερό Βράχο, υπάρχει πρόβλεψη χωρητικότητας 6 ατόμων (μαζί με τον οδηγό) χωρίς να περιλαμβάνει αμαξίδιο.