Το πρώτο στάδιο μετά τις βιβλικές καταστροφές είναι να βοηθηθούν οι χιλιάδες πληγέντες. Κομβικό ρόλο έχει η αποκατάσταση των ανθρώπων αυτών στα σπίτια τους. Άμεσα επίσης μέτρα για να επαννεκινήσουν οι τοπικές οικονομίες στις περιοχές αυτές. Αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να θωρακιστούν οι καμένες περιοχές ενόψει φθινοπώρου και πλημμυρών. Άμεσα πρέπει να ληφθούν μέτρα προστασίας των εδαφών από τη διάβρωση και να δρομολογηθούν αντιπλημμυρικά έργα. Τόσο για την επιστροφή των πληγέντων, όσο και για να κάνει η φύση τη δουλειά της και να αρχίσει η αναδάσωση.
Στο μέτωπο των αναδασώσεων, πρέπει να προστατεύσουμε τις καμένες εκτάσεις για να γίνει φυσικά η αναγέννηση, και αν αυτό αποτύχει να επέμβουμε τεχνικά. Δεν πρέπει να αντικαταστήσουμε εμείς τη φύση.
Ακούγονται διάφορα για την ανάγκη αντικατάστασης του πεύκου με άλλου τύπου δέντρα, αλλά είναι λάθος να αλλάξουμε την κλίμακα της φύσης με τεχνητή αναδάσωση. Αρκεί να διαχειριστούμε σωστά τα δάση με χαλέπιο πεύκη και να μη τα παρατήσουμε στη μοίρα τους.
Και ερχόμαστε στην καρδιά του προβλήματος. Τη διαχείριση του δάσους. Το δάσος πρέπει να καθαρίζεται σε συχνά διαστήματα, να απομακρύνονται τα σπασμένα και ξερά κλαδιά.
Το καθαρό οικοσύστημα πρέπει να διέπεται από μια διαχειριστική μελέτη που ανανεώνεται κάθε δεκαετία στη βάση της αρχής της αειφορίας. Τέτοιες μελέτες μας δείχνουν τι δέντρα θα κοπούν και σε ποια περίμετρο, ώστε να έχουμε ένα υγιές δάσος. Το βρώμικο δάσος είναι σύμμαχος της πυρκαγιάς.
Έτερος τομέας όπου απαιτούνται γενναίες αλλαγές αφορά στο ρόλο των δασικών υπηρεσιών. Παντού στον προηγμένο κόσμο διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην προστασία των δασών. Πρέπει να ξαναβρούν τον ρόλο τους και οι δασικοί να ασχοληθούν πιο ενεργά με τη διαχείριση των δασών. Τα τελευταία χρόνια ο ρόλος τους έχει περιοριστεί στην έκδοση πράξεων χαρακτηρισμού. Η δασική υπηρεσία πρέπει να χρηματοδοτηθεί και να στελεχωθεί καλύτερα για ασχοληθεί με τη διαχείριση των δασών. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε το τροχό. Άλλες χώρες έχουν τέτοια μοντέλα λειτουργίας και πρέπει να μάθουμε από την τεχνογνωσία τους. Αν συμβεί αυτό, τότε θα έχουμε επιτύχει ένα σημαντικό βήμα.
Τομείς, όπως φύλαξη και πρόληψη θα βελτιωθούν, επομένως τομείς, όπως η καταστολή θα έχουν μικρότερο κόστος και πολύ καλύτερο αποτέλεσμα.
Τα παραπάνω είναι πιο αναγκαία παρά ποτέ σήμερα, όπου η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται με επιταχυνόμενο ρυθμό, που αναιρεί όσα ξέραμε σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν είναι τυχαίο ότι καίγεται ένα μεγάλο μέρος δασών διεθνώς, όχι μόνο στην Ελλάδα. Έχουμε ανάγκη περισσότερο παρά ποτέ ένα συνολικό μοντέλο διαχείρισης των δασών και παραγόντων, προβληματικών για το περιβάλλον, μέσα από μια ολιστική προσέγγιση. Μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αύξηση της έκτασης των δασών, προστασία του περιβάλλοντος, μέτρα και έργα αντιπλημμυρικής προστασίας.
* Ο Νίκος Χλύκας είναι Δασολόγος - Περιβαλλοντολόγος
