Σύμφωνα με τον ευρωβουλευτή της ΛΑΕ η Κομισιόν στηρίζει μέτρα πρόληψης μέσω ειδικών χρηματοδοτήσεων, ωστόσο η αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται σε ιδιωτικές ιδιοκτησίες από φυσικές καταστροφές, δεν είναι επιλέξιμες και τα χρήματα που μπορούν να διατεθούν δεν είναι πρόσθετα.
Αυτό προκύπτει από την απάντηση που δόθηκε σε γραπτή ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας (ΛΑΕ), Νίκου Χουντή, με την οποία ζητούσε να ληφθούν μέτρα για την έμπρακτη στήριξη των πληγέντων.
Στην απάντησή του, ο ευρωπαίος επίτροπος Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων, Χρήστος Στυλιανίδης, μετά από μια περιγραφή του ιστορικού της φονικής πυρκαγιάς και των δράσεων αλληλεγγύης της ΕΕ (ενεργοποίηση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης) αναφέρεται στο Ταμείο Αλληλεγγύης, σημειώνοντας ότι η Κομισιόν έχει υποβάλλει πρόταση για ένα νέο Σύστημα Ευρωπαϊκής Ικανότητας Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών «rescEU», το οποίο θα λειτουργήσει στο μέλλον.
Κι αυτό, γιατί παρά την γενική τοποθέτηση του ευρωπαίου επιτρόπου στο Ταμείο Αλληλεγγύης που μπορεί να συμβάλλει στην «κάλυψη του κόστους των επιχειρήσεων έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης ύστερα από φυσικές καταστροφές».
Εάν όμως κάποιος ανατρέξει στην παρ. 3 του άρθρου 2 του Κανονισμού του Ταμείου Αλληλεγγύης, προκύπτει ότι οι καταστροφές από τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, δεν πληρούν τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης διότι το κόστος των καταστροφών θα έπρεπε να ξεπερνάει το 1,5% του ΑΕΠ της Περιφέρειας Αττικής.
Στην συνέχεια της απάντησής του στον Νίκο Χουντή, ο ευρωπαίος επίτροπος και μπαίνοντας στην ουσία του ερωτήματος του ευρωβουλευτή της ΛΑΕ, αναφέρει ότι η Κομισιόν στηρίζει μέτρα πρόληψης μέσω ειδικών χρηματοδοτήσεων, διευκρινίζοντας όμως με έμφαση ότι, σε κάθε περίπτωση, η αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται σε ιδιωτικές ιδιοκτησίες από φυσικές καταστροφές, δεν είναι επιλέξιμες και τα χρήματα που μπορούν να διατεθούν δεν είναι πρόσθετα αλλά μπορούν να είναι μόνο από ανακατανομή κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, τονίζοντας πως «οι υπηρεσίες της Επιτροπής, από κοινού με τις αρμόδιες εθνικές και περιφερειακές αρχές, έχουν την δυνατότητα αναθεώρησης του προγράμματος ΕΤΠΑ που αφορά τις πληγείσες περιοχές, ώστε να διευκολυνθούν οι αναγκαίες δράσεις για την αποκατάσταση των δημοσίων υποδομών και την αναζωογόνηση των τοπικών οικονομιών».
Ολόκληρη η ερώτηση και η απάντηση έχουν ως εξής:
«Θέμα: Αλληλεγγύη στους πληγέντες από τις φονικές πυρκαγιές στην Ανατολική Αττική
Η Αττική για άλλη και φορά πλήττεται από τεράστιες πυρκαγιές, με αποτέλεσμα την ύπαρξη πολλών δεκάδων βεβαιωμένων θανάτων, εκατοντάδων αγνοουμένων και τραυματιών, αλλά και ανυπολόγιστων υλικών καταστροφών μέσα σε αστικό ιστό.
Ανώτατοι αξιωματούχοι της Επιτροπής αναγνώρισαν το μέγεθος των απωλειών και των υλικών καταστροφών και τόνισαν την ανάγκη εκδήλωσης έμπρακτης αλληλεγγύης προς την Ελλάδα.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Τι άμεσα μέτρα προτίθεται να λάβει για την έμπρακτη στήριξη και έκφραση αλληλεγγύης στους πληγέντες από τις τεράστιες καταστροφές;
Τι δυνατότητες προσφέρει και υπό ποιες προϋποθέσεις η ευρωπαϊκή νομοθεσία, προκειμένου να βοηθηθούν οι πληγέντες αλλά και οι πληγείσες περιοχές;
Απάντηση του κ. Στυλιανίδη εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (25.10.2018)
Η ΕΕ βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας αυτές τις δύσκολες στιγμές. Ο επίτροπος κ. Στυλιανίδης επισκέφτηκε τη χώρα λίγες ώρες μετά την καταστροφή.
Στις 23 Ιουλίου 2018, η Ελλάδα ενεργοποίησε τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης (ΜΠΠΕ) για να ζητήσει τη συνδρομή εναέριων και επίγειων μέσων δασοπυρόσβεσης. Εννέα κράτη μέλη προσέφεραν βοήθεια μέσω του μηχανισμού: η Ισπανία, η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Πορτογαλία, το Μαυροβούνιο, η Κροατία, η Ιταλία, η Ρουμανία και η Μάλτα. Η Ελλάδα δέχτηκε και χρησιμοποίησε την παρακάτω βοήθεια:
- Κύπρος: μία χερσαία μονάδα αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών
- Ιταλία: δύο Canadair
- Ισπανία: δύο Canadair
- Ρουμανία: ένα αεροσκάφος πυρόσβεσης και ένα αεροσκάφος εφοδιαστικής
Επιπλέον, η Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης του Copernicus εκπόνησε πέντε δορυφορικούς χάρτες των πληγεισών περιοχών.
Για να ενισχυθεί ο ΜΠΠΕ, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τη δημιουργία ειδικού αποθεματικού ικανοτήτων πολιτικής προστασίας («rescEU»). Η πρόταση έχει επίσης ως στόχο την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Ικανότητας Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών μέσω υψηλότερης ενωσιακής συγχρηματοδότησης του κόστους υλοποίησης. Η πρόταση αυτή βρίσκεται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση και η Επιτροπή εργάζεται σκληρά για να τεθεί σε λειτουργία ένα νέο σύστημα πριν από την επόμενη περίοδο δασικών πυρκαγιών.
Επιπλέον, το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ μπορεί να συμβάλει στην κάλυψη του κόστους των επιχειρήσεων έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης ύστερα από φυσικές καταστροφές . Η ΕΕ στηρίζει επίσης μέτρα πρόληψης και αποκατάστασης μέσω ειδικών χρηματοδοτήσεων για δράσεις διαρθρωτικές , γεωργικής/αγροτικής ανάπτυξης και έρευνας .
Οι υπηρεσίες της Επιτροπής είναι έτοιμες να διερευνήσουν από κοινού με τις αρμόδιες εθνικές και περιφερειακές αρχές τη δυνατότητα αναθεώρησης του/των προγράμματος/-ων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) που αφορά/-ούν τις πληγείσες περιοχές, ώστε να διευκολυνθούν οι αναγκαίες δράσεις για την αποκατάσταση των δημόσιων υποδομών και την αναζωογόνηση των τοπικών οικονομιών».