Η επιστροφή του πρώτου κύματος των καλοκαιρινών εκδρομέων, ειδικά των πιο νέων σε ηλικία, προβληματίζει για μια ακόμη χρονιά. Χιλιάδες θα είναι όσοι θα επιστρέψουν στα αστικά κέντρα θετικοί στον κορονοϊό, ενώ κάποιοι μάλιστα θετικοί και στον ιό της γρίπης Η1Ν1.
«Γρίπη καλοκαιριάτικα;» θα αναρωτηθεί κανείς κι όμως η όψιμη εμφάνιση της γρίπης ήταν ένα φαινόμενο που παρατηρήθηκε και πέρσι το καλοκαίρι τον Ιούλιο και κυρίως τον Αύγουστο και οφείλεται στο γεγονός ότι ο ιός της γρίπης δεν κυκλοφόρησε νωρίτερα ακριβώς επειδή όλοι φορούσαν μάσκες. Έτσι αντί να καταγραφούν περιστατικά γρίπης Ιανουάριο με Μάρτιο, καταγράφηκαν συσσωρευμένα τους θερινούς μήνες.
Ο συνδυασμός γρίπης και κορονοϊού ειδικά με το στέλεχος Ο5 το οποίο προκαλεί υψηλούς πυρετούς είναι αρκετά εξαντλητικός για τη νεολαία. Όπως αναφέρουν αρκετοί γονείς πολλά παιδιά γυρνούν από τις διακοπές και κοιμούνται για ολόκληρα 24ωρα, για δυο -τρεις μέρες δεν έχουν δυνάμεις να σηκωθούν από το κρεβάτι, ψήνονται στον πυρετό, βήχουν, πονάει ο λαιμός τους και τα κόκαλα τους.
Επίσης στα νησιά όπως λένε οι ειδικοί δεν φοράει κανένας μάσκα. Ειδικά τώρα τον Αύγουστο και στους κλειστούς χώρους των κλαμπ αλλά και στα υπαίθρια πανηγύρια δεν φοράει σχεδόν κανείς μάσκα από τους ξένους. Ελάχιστοι, μεταξύ των οποίων κάποιοι Έλληνες παραθεριστές και ηλικιωμένοι ντόπιοι εξακολουθούν να φορούν μάσκα στους συνωστισμούς. Οι μεγαλύτερης ηλικίας κάτοικοι των νησιών έχουν μάθει να είναι πιο προσεκτικοί, ξέρουν ότι ζούνε σ’ ένα μέρος που είναι μακριά από τα μεγάλα νοσοκομεία και έχουν μάθει να…. προσέχουν διπλά. Οι ξένοι τουρίστες από την άλλη δεν θέλουν να ακούνε τη λέξη Covid 19 και κάνουν ότι δεν υπάρχει πια κορονοϊός, παρ' ότι βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη, όπως εξηγεί η πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Αθηνών και Πειραιά (ΕΙΝΑΠ) Ματίνα Παγώνη.
Τα παιδιά και οι νέοι στην πλειονότητά τους δεν κινδυνεύουν από τις επικρατούσες μεταλλάξεις Ο4 και Ο5, ούτε από τον ιό της γρίπης. Θα περάσουν δύο δύσκολα εικοσιτετράωρα με υψηλούς πυρετούς ειδικά αν έχουν κολλήσει Covid19 μέσω της Όμικρον 5, που κάνει και τον πιο υψηλό πυρετό, θα ταλαιπωρηθούν δύο -τρεις μέρες, θα νιώσουν μεγάλη κόπωση και μετά σιγά-σιγά θα συνέλθουν με αντιπυρετικά, πολλά υγρά ελαφριά διατροφή και μπόλικη ξεκούραση. Ταυτόχρονα κυκλοφορούν και αρκετές γαστρεντερίτιδες οι οποίες είναι επίσης συχνές στα νησιά τον Αύγουστο και οφείλονται σε ιούς, ενώ συνυπάρχουν και οι τροφικές δηλητηριάσεις που προκαλούν περίπου τα ίδια συμπτώματα με τις γαστρεντερίτιδες (κοιλιακό πόνο, διάρροια, ναυτία, εμετούς) με τη διαφορά ότι αυτές οι τελευταίες δεν κάνουν συνήθως πυρετούς.
Οι οδηγίες για τη νεολαία και τους μεγαλύτερους σε ηλικία παραθεριστές που διασκεδάζουν αυτή την εποχή στα νησιά αφορούν κυρίως την προστασία των ευπαθών, με την επιστροφή των παραθεριστών πίσω στην πόλη. Οι νέοι όταν γυρίσουν θα πρέπει να αποφύγουν να έρθουν σε επαφή με τους μεγαλύτερους ανθρώπους, να αναβάλλουν για λίγες ημέρες την επίσκεψη στους ηλικιωμένους γονείς, στον παππού και τη γιαγιά, με την Ματίνα Παγώνη να συστήνει να κάνουν ένα rapid test αμέσως μετά την επιστροφή από τις καλοκαιρινές διακοπές. Το rapid test θετικοποιείται πιο γρήγορα από το self test- γι' αυτό και οι επιστήμονες συνιστούν rapid test ή PCR (μοριακό τεστ). Εννοείται ότι μετά την επιστροφή από τις καλοκαιρινές διακοπές και αφού παρέλθει το απαιτούμενο διάστημα για να βεβαιωθούμε ότι δεν έχουμε μεταφέρει κάτι μαζί μας από το νησί, επισκεπτόμαστε τους ευπαθείς συγγενείς μας όντας σίγουρα αρνητικοί στον κορονοϊό και με μάσκα.
Για τους ανθρώπους οι οποίοι πρέπει να προστατευτούν οι ίδιοι-και πάλι οι οδηγίες είναι πολύ απλές: Στα πανηγύρια, τα φεστιβάλ τις συναυλίες τους κλειστούς χώρους διασκέδασης όπως είναι τα κλαμπ και όπου υπάρχουν συνωστισμοί, θα πρέπει να φορούν μάσκα. Η Ματίνα Παγώνη θυμίζει ότι ένα πολύ ισχυρό κίνητρο για να αποφύγουμε μία νέα λοίμωξη ή επαναλοίμωξη είναι το γνωστό long covid σύνδρομο, που δεν ξέρουμε πού θα μας χτυπήσει, με τι είδους συμπτώματα, πόσο σοβαρά -και για πόσο καιρό-θα μας ταλαιπωρήσει.
Η γιατρός επίσης υπογραμμίζει ότι τα επικαιροποιημένα εμβόλια θα αργήσουν να έρθουν, όλα τα «σημάδια» δείχνουν ότι δεν θα τα έχουμε τον Σεπτέμβριο, ούτε τον Οκτώβριο, άρα θυμίζει σε όλους εκείνους οι οποίοι πρέπει να εμβολιαστούν για να προστατευτούν (τους ηλικιωμένους και τους υπερήλικες και τους ευπαθείς ανεξαρτήτως ηλικίας λόγω υποκειμένων νοσημάτων) να κάνουν τώρα την τέταρτη δόση να μην περιμένουν το Σεπτέμβριο. Όσοι άνθρωποι νόσησαν μετά την 3η δόση ανεξαρτήτως ηλικίας δεν χρειάζεται να κάνουν την 4η δόση γιατί η νόσηση αντιστοιχεί σε τέταρτη δόση. Επίσης, επειδή καταγράφεται παρατεταμένη και όψιμη διασπορά του ιού της γρίπης, οι ευπαθείς θα πρέπει το φθινόπωρο να κάνουν τον αντιγριπικό εμβολιασμό- γιατί αντίθετα με τους διαδεδομένους «αστικούς μύθους», τα εμβόλια του κορονοϊού και της γρίπης δεν εξασφαλίζουν διασταυρούμενη ανοσία.
Όσο για την επαναφορά υποχρεωτικών μέτρων (πχ υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εσωτερικούς χώρους το φθινόπωρο, η Ματίνα Παγώνη, συνδυάζοντας την ιατρική της εμπειρία με αόριστες γνώσεις ψυχολογίας σχολιάζει πως η λέξη «υποχρεωτικό» δεν αποδίδει πλέον και πως οι πολίτες όταν ακούν τα περί υποχρεωτικότητας, από αντίδραση και κούραση δεν την τηρούν. Στην ενδημική φάση του κορονοϊού, τα υποχρεωτικά μέτρα αποσύρονται δίνοντας τη θέση τους στις συστάσεις που επιβάλλουν από κοινού η ανάγκη για την προστασία της δημόσιας υγείας, η κοινή λογική και η συλλογική ευθύνη της κοινωνίας. Όπως έχει άλλωστε πει ο Καθηγητής Πολιτικής Υγείας του πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών, Κυριάκος Σουλιώτης, δεν είμαστε ερημίτες, παρά ζούμε σε μία κοινωνία και οφείλουμε να λειτουργούμε κατ' αυτό τον τρόπο.