Οι απώλειες θέσεων εργασίας εξαπλώνονται δυστυχώς πολύ πιο γρήγορα από τον SARS-CoV-2.
Οι κλάδοι της αναψυχής, των ταξιδιών και της φιλοξενίας μπορεί να είναι οι πρώτοι που δέχτηκαν το ωστικό κύμα του lockdown, αλλά αυτό πλέον διαχέεται σχεδόν σε όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας.
Βάση έρευνας που πραγματοποιήθηκε από ακαδημαϊκούς στη Βρετανία και την Ελβετία, οι νέοι και οι χαμηλόμισθοι πλήττονται περισσότερο. Οι εργαζόμενοι που βρίσκονται χαμηλά στην ιεραρχία έχουν διπλάσιες πιθανότητες να χάσουν τη δουλειά τους από εκείνους που είναι υψηλότερα, ενώ το 12% των ατόμων κάτω των 30 ετών αναφέρει ότι είναι άνεργοι λόγω αυτής της κρίσης, έναντι του 6% των ατόμων ηλικίας 40-55 ετών.
Αυτές όμως οι στατιστικές παρατηρήσεις πιθανότατα να αλλάξουν στο εγγύς μέλλον.
Ο λόγος; Οι επιχειρήσεις που θα ευδοκιμήσουν σε έναν μετα-πανδημικό κόσμο, θα είναι εκείνες με το πιο ανθεκτικό ανθρώπινο δυναμικό.
Οι τρεις τάσεις που αναδείχτηκαν την περίοδο της πανδημίας είναι :
-η εργασία από απόσταση
- η ανάδυση ενός νέου ηγετικού μοντέλου στους οργανισμούς, ικανού να ηγηθεί αποτελεσματικά σε απομακρυσμένες ομάδες
- η ανάγκη για μία νέα κοινωνική σύμβαση, προκειμένου να διασφαλιστεί η κοινωνική προστασία των εργαζομένων σε περιόδους κρίσης.
Μιας και η τρίτη τάση γεννά ερωτηματικά, ας τη δούμε διεξοδικότερα.
Το εργασιακό μοντέλο που ήδη σχεδιάζεται στην Ιταλία είναι η σταδιακή επάνοδος στον χώρο εργασίας, με βάση τις ηλικιακές ομάδες. Σ’ αυτή την περίπτωση, επανέρχεται πρώτο το ανθρώπινο δυναμικό ηλικίας 20-35 ετών, ύστερα και βαθμιαία οι εργαζόμενοι των λοιπών ηλικιακών κατηγοριών.
Στην Ασία έναντι να μη τεθούν σε κίνδυνο οι εφοδιαστικές αλυσίδες και άλλοι κομβικοί τομείς της οικονομίας, σχεδιάζεται η αναθεώρηση των κριτηρίων βάση των οποίων θα προσλαμβάνεται εφεξής το προσωπικό.
Η κουβέντα που έχει ανοίξει σαφέστατα είναι άκομψη, δυστυχώς όμως το θέμα της επιβίωσης αγγίζει εξίσου τις φυσικές όσο και τις επιχειρηματικές οντότητες.
Μια από τις πολλές ατυχείς επιπτώσεις της νόσου COVID-19 είναι ότι ειδικά σε κάποιους κλάδους, όσο μεγαλύτερος είναι ένας εργαζόμενος, τόσο πιο δύσκολη θα είναι η επάνοδος του στην θέση εργασίας που είχε στην προ-SARS CoV-2 εποχή.
Και δεν αναφερόμαστε στην γνωστή τάση juniorization, ήτοι την αντικατάσταση των υψηλόμισθων στελεχών με χαμηλόμισθους, νεότερους.
Ή μάλλον η τάση αυτή μεταλλάσσεται σε κάτι ευρύτερο, που ξεφεύγει των προβληματισμών για το μισθολογικό ύψος.
Βλέπετε στο κάδρο έχουν προστεθεί παράγοντες όπως η βαρύτητα της νόσου ανά ηλικία, ο χρόνος ανάρρωσης, οι πιθανότητες επιπλοκών και τι μπορούν να σημαίνουν όλα αυτά για καίριες θέσεις στην ιεραρχία μιας εταιρείας ή για κομβικούς τομείς παραγωγής.
Για ορισμένους τύπους εργασιών, ο αυτοματισμός μπορεί να αυξήσει την αξιοπιστία, να βελτιώσει την ασφάλεια και την ευημερία και να χειριστεί ξαφνικές αυξήσεις της ζήτησης.
Για κάποιους άλλου τύπους εργασιών η απάντηση ίσως να βρίσκεται σε μια νέα βάση στελέχωσης.
Ο πρόεδρος της Αegean Airlines κ.Ευτύχης Βασιλάκης στο ψηφιακό επιχειρηματικό πάνελ της Endeavor Greece με θέμα «Η ηγεσία σε καιρούς κρίσης» έθεσε πολύ ανθρώπινα τους προβληματισμούς ενός επιχειρηματία που καλείται να οδηγήσει στην επόμενη μέρα μια εταιρεία που μπορεί σήμερα να λειτουργεί, αλλά ουσιαστικά είναι σαν να έχει κλείσει, καθώς εμφανίζει μόλις το 0,05% των εσόδων της ανά ημέρα. «Καταλήξαμε και στις δύο μας δουλειές και στην Aegean Airlines και στην Autohellas, ότι θα πρέπει να διαλέξουμε μια ομάδα ανθρώπων την οποία όχι μόνο να μην την πειράξουμε, περιορίσουμε αλλά και να την αναπτύξουμε περισσότερο τώρα, να επιταχύνουμε την εξέλιξη της, να αφήσουμε κάποιους άλλους ανθρώπους που ίσως τώρα πια, επειδή συνδυάζεται και η ηλικία με το πόσο ευάλωτος είσαι στον ιό και άρα με τον τρόπο με τον οποίο θα μπορείς να δουλέψεις, ίσως να αφήσουμε στην άκρη κάποιους ανθρώπους, που θα τους καθυστερήσουμε ακόμα δύο τρία χρόνια… και να φέρουμε μπροστά κάποια άλλα νέα παιδιά και τώρα ,το μόνο ευχάριστο είναι να διαλέξουμε αυτά τα παιδιά».
Το μεγαλύτερο θύμα του SARS-CoV-2
Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να έχουν πέσει πάνω στην αμερικανική αγορά εργασίας αυτές τις ημέρες, όμως η απώλεια των θέσεων εργασίας δεν αφορά μόνο τις ΗΠΑ.
Στην χώρα με τον δεύτερο μεγαλύτερο πληθυσμό στον κόσμο μετά την Κίνα, 122 εκατομμύρια Ινδοί βρέθηκαν επίσης χωρίς δουλειά, με την ανεργία να εκτινάσσεται στο 27,3% από τα ιστορικά χαμηλά 45 ετών που είχε αναδείξει η τελευταία ετήσια έκθεση της κυβέρνησης της Ινδίας, στην οποία το ποσοστό της ανεργίας εμφανιζόταν στο 6,1%.
Σχεδόν 5 εκατ. άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους από την αρχή του έτους στην Κίνα, και οι αναλυτές εκτιμούν πως αυτός ο αριθμός μπορεί να διπλασιαστεί μέχρι το τέλος του 2020. Βέβαια για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, με το 60% των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων - και μεγαλύτερο ποσοστό των μεγάλων – να έχουν επανέλθει σε λειτουργία και με την επιφύλαξη όσον αφορά την απόδοση των στατιστικών στοιχείων από τις κινεζικές αρχές, διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας για τον πραγματικό αριθμό των ανέργων.
Περίπου 6,3 εκατ. άνθρωποι-το ένα πέμπτο του εργασιακά ενεργού πληθυσμού- τέθηκαν σε καθεστώς μερικής ανεργίας και επωφελούνται από την αποζημίωση έκτακτης ανάγκης που χορηγείται στη Βρετανία λόγω της κρίσης του κορονοϊού. Ο υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ δήλωσε κομψά ότι αυτό το επίπεδο δεν είναι «βιώσιμο», αλλά στόχος είναι να δοθούν διαβεβαιώσεις πως η βοήθεια για την διατήρηση της απασχόλησης, που καλύπτει το 80% των μισθών ύψους έως 2.500 λιρών έως τα τέλη Ιουνίου, δεν θα σταματήσει «εν μία νυκτί».
Το θέμα βέβαια είναι τι θα γίνει αφού σταματήσει, έστω σταδιακά.
Της τάσης δεν εξαιρείται και η Ευρώπη όπου επίσης επιδοτείται η στήριξη των θέσεων εργασίας. Το κομβικό ερώτημα και εδώ είναι για πόσο. Για να έχουμε μια εικόνα θα αναφέρουμε ότι στην Ιταλία οι αιτήσεις για επιδόματα προσωρινής ανεργίας μέχρι τα μέσα Απριλίου είχαν φτάσει τα 4,5 εκατομμύρια, ενώ συνολικά τα ταμεία κλήθηκαν να καταβάλουν επιδόματα ανεργίας σε περισσότερα από 8,8 εκατομμύρια άτομα. Εν ολίγοις η πανδημία υπερδιπλασίασε τον αριθμό των ανέργων.
Η Κομισιόν στην εξαμηνιαία έκθεση υπολογίζει ότι το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ προβλέπεται να αυξηθεί από 7,5 % το 2019 σε 9½% το 2020, προτού μειωθεί εκ νέου σε 8½ % το 2021.
Πιθανότατα αυτές οι προβλέψεις να αποδειχθούν αισιόδοξες.
*Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
**Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο που κυκλοφόρησε στις 9 Μαΐου