Της Αντιγόνης Καρατάσου
Ένα σιδερένιο δόρυ είχαν τη χαρά να ανελκύσουν οι καταδυόμενοι αρχαιολόγοι από το ναυάγιο των Αντικυθήρων. Πρόκειται για το πρώτο σημαντικό εύρημα (είχαν προηγηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, μερικές άγκυρες) της φετινής ανασκαφής η οποία διεξάγεται από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και το Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο Woods Hole των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το liberal.gr είχε αναφερθεί στην έναρξη της φετινής ανασκαφής, που επρόκειτο να ξεκινήσει στις 22 Μαΐου. Τελικά, η πρώτη κατάδυση, που έδειξε ότι όλα στον βυθό είναι εντάξει, έγινε τρεις μέρες μετά, ενώ την Παρασκευή καταδύθηκε και ο Brendan Foley με την Gemma Smith (αλλά δεν γνωρίζουμε ποιος εντόπισε το δόρυ). Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε επίσης αν αποτελούσε όπλο κάποιου άνδρα από το πλήρωμα ή αν ανήκε σε άγαλμα. Θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι έρευνες, ώστε να αποφανθούν οι ειδικοί.
Ο κ. Foley έχει δηλώσει πως σύμφωνα με τον αριθμό των δοράτων ή των άκρων που έχουν ανελκυσθεί, στον βυθό πρέπει να παραμένουν περισσότερα από έξι αγάλματα. Σε κάθε περίπτωση είναι καλυμμένα από άμμο που συσσωρεύθηκε εκεί με την κίνηση των θαλάσσιων υδάτων και με τα ρεύματα.
Φέτος είναι η πρώτη φορά που η ανασκαφή επικεντρώνεται στον χώρο του ναυαγίου, ο οποίος έχει χαρτογραφηθεί κατά τη διάρκεια προηγούμενων ανασκαφικών περιόδων. Τις επόμενες ημέρες ενδέχεται να υπάρξουν και άλλα ευρήματα. Ένα από τα ζητούμενα των αρχαιολόγων είναι αν υπάρχει ένα ή δύο ναυάγια. Το γεγονός ότι τα ευρήματα εκτείνονται σε περίπου 200 τετραγωνικά, προϊδεάζει για δύο πλοία, όμως ίσως ήταν ένα, που έσπασε μόλις βυθίστηκε και έτσι το φορτίο του απλώθηκε σε μεγάλη επιφάνεια.
Η ανασκαφή θα συνεχιστεί για μερικές μέρες και μετά θα ξεκινήσει η μελέτη ευρημάτων από φέτος και από περασμένα χρόνια. Την προηγούμενη εβδομάδα, συνεργάτες των ανασκαφέων επισκέφθηκαν το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και συνομίλησαν με επιστήμονες για τις έρευνες DNA που κάνουν οι πρώτοι σε ευρήματα. Μέχρι στιγμής, υπενθυμίζουμε πως έχουν βρει ότι κάποιοι αμφορείς είχαν λάδι με ρίγανη και κάποιοι άλλοι κρασί.
Η σκέψη των αρχαιολόγων είναι μήπως τα αγάλματα σταθεροποιούνταν από φορτίο με σιτηρά. Αν και κανένα από αυτά τα οργανικά υλικά δεν έχει διασωθεί, υπάρχει πιθανότητα να εντοπισθεί DNA.
Όπως βλέπουμε, παρότι οι έρευνες είναι εξελιγμένες, υπάρχουν πολλά ακόμη προς διερεύνηση προκειμένου να καταλάβουμε το φορτίο του καραβιού που βυθίστηκε κατά τη ρωμαϊκή εποχή, παίρνοντας μαζί του στο βυθό πολύτιμα αγάλματα, αντικείμενα και, το πολυτιμότερο, τον μυστηριώδη μηχανισμό των Αντικυθήρων.