Όταν οι πάσης φύσεως μη γνωρίζοντες και ιδεολογικά φορτισμένοι θέλουν να υποβαθμίσουν τις χώρες γύρω από την Ελλάδα, τις βάζουν όλες στο ίδιο τσουβάλι...
«Τα Βαλκάνια», «σαν την Αλβανία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία» είναι μερικές από τις εκφράσεις τους. Συχνά συνεπικουρούνται και από πάσης φύσεως ανθρώπους που έφυγαν από τις χώρες τους πριν πολλά χρόνια, δεν έχουν καμία επαφή με τη σημερινή πραγματικότητα εκεί και νομίζουν πως αν μιλήσουν και αυτοί άσχημα για τη χώρα καταγωγής τους, θα γίνουν πιο αρεστοί στους Έλληνες στον περίγυρό τους.
Είναι όμως όλες αυτές οι χώρες το ίδιο; Μήπως στην ουσία κάποια από αυτές έχει ξεφύγει από τον σωρό; Για να δούμε τα δεδομένα, όσο πιο αντικειμενικά γίνεται...
1. Το μεγαλύτερο ΑΕΠ: Ρουμανία, πάνω από την Ελλάδα και όλους τους άλλους
Μπορεί το 2004 που πήγα στη Ρουμανία να είχε περίπου το ¼ του Ελληνικού ΑΕΠ, μπορεί μόλις το 2014 να είχε ΑΕΠ κατά 30% μικρότερο, όμως το 2019 έκλεισε με ΑΕΠ περίπου 20% μεγαλύτερο, σημειώνοντας μία από τις μεγαλύτερες ανόδους στην Ευρώπη. Η Ρουμανία όμως δεν πέρασε απλά την Ελλάδα σαν σταματημένη, αλλά έχει ξεφύγει εντελώς και από τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής.
Ο νομός Ilfov (όπου ανήκει το Βουκουρέστι) έχει ΑΕΠ μεγαλύτερο από αυτό της... Βουλγαρίας! Χώρες όπως η Σερβία, η Αλβανία, τα Σκόπια κλπ έχουν ΑΕΠ ίσο με αυτό 3 – 4 συνοικιών του Βουκουρεστίου. Για να μιλήσουμε για όλη τη χώρα, ούτε λόγος, η Ρουμανία έχει περίπου 3,5 φορές το ΑΕΠ της Βουλγαρίας, περίπου 10 φορές το ΑΕΠ άλλων γειτονικών χωρών κλπ.
Και η πρόοδος δεν είναι μόνο στους αριθμούς, αλλά κυρίως τη βλέπεις στη ζωή των ανθρώπων...
2. Αγοραστική δύναμη: Ρουμανία, πέρασε την Ελλάδα, με το κυάλι την βλέπουν οι άλλες χώρες
Μπορεί το ΑΕΠ της Ρουμανίας να είναι περίπου 20% μεγαλύτερο του ελληνικού, όμως η αγοραστική δύναμη των κατοίκων της είναι πολύ μεγαλύτερη, περίπου 70% παραπάνω. Και ναι μεν ο πληθυσμός της Ρουμανίας είναι διπλάσιος του Ελληνικού, όμως περίπου το 80% του εισοδήματος μοιράζεται στον μισό πληθυσμό, στους «Ευρωπαίους» των μεγάλων πόλεων. Οι «Βαλκάνιοι» των μικρών χωριών είναι ακόμη πολύ πίσω.
(Δηλαδή αν η Ελλάδα έχει αγοραστική δύναμη 100 και η Ρουμανία 170, στη Ρουμανία οι 136 μονάδες μοιράζονται στον μισό πληθυσμό, που είναι ίσος με τον ελληνικό).
Έτσι οι μεγάλες πόλεις είναι μπροστά από την Ελλάδα, ενώ τα χωριά είναι πίσω από τα αντίστοιχα δικά μας. Το Βουκουρέστι είναι περίπου στο +40% από την Αθήνα, το Cluj έχει περάσει τη Θεσσαλονίκη, κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τις άλλες μεγάλες ρουμανικές πόλεις. Δεκαπέντε - εικόσι χρόνια μπροστά σε αγοραστική δύναμη βρίσκεται η Ρουμανία και από τις άλλες χώρες της περιοχής.
(Ας μη μιλήσουμε για αριθμό αυτοκινήτων και μέση αξία τους τα τελευταία 5 χρόνια... για αγορές ακινήτων, για αριθμό διακοπών / χρόνο, για μέση απόδειξη στο σούπερ μάρκετ και πολλούς άλλους δείκτες).
3. Τραπεζικό σύστημα. Μπροστά η Ρουμανία...
- Στην Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια δεν έχουμε ουσιαστικά τραπεζικό σύστημα, μιας και οι τράπεζές μας έχουν να διαχειριστούν τα τερατώδη κόκκινα δάνειά τους.
- Η Ρουμανία έχει 30+ τράπεζες, περισσότερες καταθέσεις από ότι δάνεια και αυστηρά κριτήρια χορήγησης, με τον δανειολήπτη στεγαστικού ή καταναλωτικού δανείου να μπορεί να λάβει δάνειο το ποσό που αντιστοιχεί στο 30% του εισοδήματός του. Τα κόκκινα δάνεια είναι ελάχιστα, το σύστημα είναι αυστηρό και θυμίζει Δυτική Ευρώπη, ο κεντρικός τραπεζίτης είναι ο αρχαιότερος στον κόσμο. Λογαριασμοί ανοίγουν και κλείνουν πανεύκολα, τα χρήματα κινούνται χωρίς περιορισμούς. Καπιταλισμός...
- Στη Βουλγαρία τα προβλήματα και τα σκάνδαλα δεν λείπουν ούτε τα τελευταία χρόνια. Πολλοί γνωστοί και φίλοι σας που έχουν εταιρία εκεί μπορούν να σας επιβεβαιώσουν πως τα τελευταία δύο – τρία χρόνια αντιμετωπίζουν σοβαρά θέματα με το τραπεζικό σύστημα (το οποίο πάντως έστω και έτσι συχνά έχει λιγότερα προβλήματα από το Ελληνικό). Το άνοιγμα λογαριασμού σε κάποιες περιπτώσεις έχει δυσκολέψει, σε άλλες έχει γίνει αδύνατο...
- Οι υπόλοιπες χώρες είναι πολύ πολύ πίσω...
4. Ανοικτή οικονομία η ρουμανική - Κλειστή η ελληνική
- Το 51% της ρουμανικής οικονομίας ελέγχεται από ξένους. Η χώρα είναι ανοικτή, δεμένη στο άρμα των ΗΠΑ και των χωρών της Δυτικής Ευρώπης, επιτρέπει σε όποιον ξένο θέλει να έρθει, να επενδύσει και να κερδίσει χρήματα. Το πιο σημαντικό: Μπορεί να το κάνει και με μικρά ποσά, δεν είναι χώρα που μπαίνεις μόνο αν έχεις εκατομμύρια.
- Στην Ελλάδα - ας πούμε ευγενικά - ότι δύσκολα κάποιος ξένος μπαίνει στην αγορά χωρίς τοπικό συνεργάτη. Εξαίρεση κάποιες πολυεθνικές, υποπολλαπλάσιες σε αριθμό όσων βρίσκονται στη Ρουμανία...
- Στη Βουλγαρία η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη από την Ελλάδα, ενώ στα άλλα κράτη των Βαλκανίων η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη από την Ελλάδα. Οι ελάχιστες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα (αν και το πρώτο πρόβλημα εκεί είναι η «αβαθής» αγορά τους που αποτρέπει πολλούς και μεγάλους παίκτες να μπουν σε αυτή).
5. Φορολογία: Ουσιαστικές διαφορές
- Η ελληνική φορολογία παραμένει μεγάλη και αυτό δεν θα αλλάξει στο άμεσο μέλλον, μιας και όπως φαίνεται η προτεραιότητα δίνεται στις αυξήσεις των συντάξεων και τη χορήγηση συντάξεων και σε νέους δικαιούχους, όχι στην ουσιαστική και ραγδαία μείωση των φόρων.
- Στη Βουλγαρία η φορολογία είναι στο 10% επί των κερδών, όμως πλέον υπάρχουν και άλλα κόστη που δεν ξέρουν συνήθως οι ενδιαφερόμενοι, πχ η υποχρεωτική ασφάλιση του μετόχου. Η ελληνική Εφορία έχει κατ’ επανάληψη κατατάξει τη Βουλγαρία στη «μαύρη λίστα» της, μαζί με Κύπρο, Ιρλανδία, Μάλτα κλπ.
- Στη Ρουμανία η βασική φορολογία είναι 16% επί των κερδών. Για τις μικρο-εταιρίες (με τζίρο ως 1.000.000 ευρώ) η φορολόγηση πέφτει στο 1% επί του τζίρου, αν η εταιρία έχει υπάλληλο ή 3% επί του τζίρου αν δεν έχει. Δεν υπάρχουν «κρυφές χρεώσεις», προκαταβολές φόρου κλπ. Περνάνε κανονικά ως έξοδα, όλα τα έξοδα της εταιρίας. Από την άλλη, αν κάποιος δεν πληρώσει τους χαμηλούς φόρους του, σε λίγες μέρες μπλοκάρουν οι λογαριασμοί του και ξεκινά έλεγχος.
6. Αγορά ακινήτων: Η Ρουμανία πιο ψηλά από Ελλάδα, Βουλγαρία και τις άλλες βαλκανικές χώρες μαζί...
- Λόγω δεκαετούς κρίσης, η Ελλάδα έχει μείνει πολύ πίσω στο θέμα της αγοράς ακινήτων. Λίγα τα κτήρια γραφείων Α κλάσης, λίγοι οι αποθηκευτικοί χώροι A κλάσης, ελάχιστες οι νέες οικιστικές αναπτύξεις (και με μικρό αριθμό διαμερισμάτων), τεράστια πολεοδομικά και άλλα κωλύματα για όποιον θα ήθελε να προχωρήσει σε μία μεγάλη ανάπτυξη. (Η Ελλάδα προηγείται φυσικά στον κλάδο των τουριστικών ακινήτων).
- Η Βουλγαρία έχει κάποια έργα γραφείων και αποθηκευτικών χώρων και αξιοπρεπέστατη οικιστική αγορά, με τιμές όμως αρκετά χαμηλές, προσιτές στο βαλάντιο της πλειοψηφίας των κατοίκων της.
- Η Ρουμανία έχει σε κάθε τομέα μεγαλύτερη αγορά από ότι όλες οι υπόλοιπες χώρες μαζί! Περισσότερα γραφεία Α κλάσης (στα οποία στεγάζονται εκατοντάδες πολυεθνικές που στην Ελλάδα τις ξέρουμε μόνο αγοράζοντας τα προϊόντα τους), περισσότεροι αποθηκευτικοί χώροι, περισσότεροι βιομηχανικοί χώροι, περισσότερα εμπορικά κέντρα, πολλαπλάσιος αριθμός οικιστικών έργων, με μεγαλύτερες τιμές και με πελάτες τους ίδιους τους Ρουμάνους!
7. Ασφάλεια. Μπροστά η Ρουμανία
- Δυστυχώς η Ελλάδα δεν είναι πλέον μία ασφαλής χώρα. Για να είμαστε έντιμοι, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι η εξαιρετική δουλειά της νέας κυβέρνησης και του κ. Μιχάλη Χρυσοχοϊδη αρχίζει να βελτιώνει τα πράγματα, όμως «ο δρόμος είναι μακρύς» μετά από χρόνια διάλυσης.
- Στη Ρουμανία το αίσθημα της ασφάλειας είναι σαφώς πιο εμπεδωμένο, και ας γκρινιάζουν συχνά κάποιοι Ρουμάνοι (που έχουν το ψυχικό τραύμα του να βρίσκουν άσχημο κάθε τι δικό τους). Περιπολικό σε κάθε πλατεία, πολλοί έλεγχοι, διαδηλώσεις όπου δεν «ανοίγει μύτη» και πολλά άλλα. Όπως λένε όσοι ξέρουν, «οι παραβατικοί Ρουμάνοι διαπρέπουν σε χώρες του εξωτερικού, γιατί στη χώρα τους θα ήταν φυλακή».
- Για τη Βουλγαρία δεν έχω ξεκάθαρη άποψη, όμως μου μεταφέρεται πως τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα από ότι ήταν παλιά. Κάποιοι λένε ότι έχει περάσει την Ελλάδα, άλλοι ότι έχει ακόμη δρόμο.
8. Παθολογική λατρεία για την Ελλάδα και τους Έλληνες (από τους Ρουμάνους)
Καλώς ή κακώς, με τους Βούλγαρους έχουμε πολεμήσει. Όποιος καταλαβαίνει λίγο από ψυχολογία, γρήγορα διαπιστώνει ότι ως λαός είναι πολύ πιο κλειστοί απέναντι σε εμάς. Οι Σέρβοι μας αγαπάνε, αλλά με άλλη προσέγγιση, με τους Σκοπιανούς έχουμε τα ονοματολογικά μας...
Αυτοί που λατρεύουν παθολογικά την Ελλάδα είναι οι Ρουμάνοι!
- Περίπου το 20% της γλώσσας τους είναι ελληνικά
- Μας συνδέουν σχέσεις χιλιάδων ετών, χωρίς να πολεμήσουμε ποτέ
- Ξέρουν καλύτερα από εμάς την ελληνική μυθολογία
- Μας αγαπούν και συχνά μας θαυμάζουν
- Είναι το καλύτερό τους να έρχονται για διακοπές στα μέρη μας (ας μην ξεχνάμε πως οι 1 – 1,5 εκατ. τουρίστες εκ Ρουμανίας προέρχονται από μία χώρα 20 εκατ. κατοίκων, από τους οποίους τα 10 εκατ. μπορούν να ταξιδέψουν. Αναλογικά είναι περισσότεροι ως ποσοστό του πληθυσμού από τους Γερμανούς, τους Άγγλους και τους Ιταλούς).
- Οι Έλληνες θεωρούνται στη Ρουμανία σε γενικές γραμμές απόγονοι του Ωνάση και χαίρουν μεγάλης εκτίμησης (υπάρχει όμως και επιφύλαξη, μιας και τα τελευταία 20 χρόνια πολλοί συμπατριώτες μας εκεί «έδωσαν δικαιώματα»)
- Το όνειρο δεκάδων χιλιάδων Ρουμάνων είναι να γεράσουν στην Ελλάδα κλπ.
Δεν είναι όλα τα Βαλκάνια «το ίδιο». Όχι τυχαία, η Ελλάδα επένδυσε στη Ρουμανία 10+ δισ. ευρώ!
Είναι η Ρουμανία παράδεισος; Όχι βέβαια! Είναι μία χώρα που απαιτείται να την προσεγγίσεις με σεβασμό, προσοχή και πολύ καλούς συνεργάτες! Φυσικά και εκεί υπάρχουν παγίδες, όπως υπάρχουν σε κάθε χώρα που θα πάει ένας ξένος για να επενδύσει (στην Ελλάδα να δείτε...)
Από την άλλη, για όποιον βλέπει τον κόσμο χωρίς παρωπίδες, είναι ξεκάθαρο ότι η Ρουμανία δεν έχει σχέση με τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες. Έχει ξεφύγει για τα καλά, είναι η πρώτη οικονομική δύναμη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και αν δεν γίνουν από την Ελλάδα άμεσες και δραστικές παρεμβάσεις, σε 10 χρόνια μπορεί να βλέπουμε τη Ρουμανία με το κυάλι.
Και η Βουλγαρία και οι άλλες βαλκανικές χώρες αξίζουν τον σεβασμό μας, όμως πλέον η Ρουμανία έχει ξεφύγει από αυτές. Δεν είναι τυχαίο ότι εκεί οι Έλληνες έχουμε άμεσες επενδύσεις και επενδύσεις σε ακίνητα που υπερβαίνουν τα 10 δισ ευρώ, με σημαντική παρουσία σε κάθε κλάδο της αγοράς.
Θα είναι πολύ πιο χρήσιμο για εμάς τους Έλληνες να πάρουμε τα καλά στοιχεία των Ρουμάνων και να τους αντιγράψουμε, παρά να συνεχίσουμε να στρουθοκαμηλίζουμε αναμασώντας αστεία τσιτάτα του παρελθόντος, την ώρα που κάποιοι γείτονες ανεβαίνουν και ένας από αυτούς καλπάζει...
Άραγε ο βλάκας που μιλάει για «μισθούς Ρουμανίας» ξέρει ότι αυτοί πλέον στις μεγάλες πόλεις είναι σημαντικά μεγαλύτεροι από τους ελληνικούς;
ΥΓ. Η Ρουμανία ΔΕΝ είναι επιλογή για όποιον ψάχνει «να έχω ένα μαγαζί στην Ελλάδα και έδρα στο εξωτερικό», ούτε για αυτόν που νομίζει πως «με εταιρία έξω και υποκατάστημα εδώ θα αποφύγω τους ελληνικούς φόρους». Το γιατί αυτό δεν γίνεται, μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, που περιλαμβάνει και τη MORE Consulting, επί χρόνια μία εκ των κορυφαίων συμβουλευτικών εταιριών στη Ρουμανία.
