Οι ισχυρότατες ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις (πάνω από 100.000 άνδρες σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Αμερικανών) που έχουν συρρεύσει τις τελευταίες εβδομάδες στα ουκρανικά σύνορα, προκαλούν έντονη ανησυχία στις ΗΠΑ και στους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ, για επικείμενη εισβολή στην Ουκρανία.
Καθώς οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων για την αποκλιμάκωση της κρίσης συνεχίζονται, χωρίς αποτέλεσμα όμως μέχρι στιγμής, οι Δυτικοί γεωπολιτικοί αναλυτές συνεχίζουν να τονίζουν τον κίνδυνο της έντονης ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στα σύνορα με την Ουκρανία.
Εάν τελικά η Μόσχα αποφασίσει να εισβάλει στην Ουκρανία -κάτι που προς το παρόν αρνείται κατηγορηματικά, κάνοντας λόγο για αμερικανική «υστερία» και «εκστρατεία προπαγάνδας»- δεν είναι ξεκάθαρο πότε θα συμβεί αυτό. Ενδεικτικές, οι νέες δηλώσεις του Αμερικανού Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή.
Η Μόσχα σφίγγει στη μέγγενη την Ουκρανία, καθώς αυτή τη στιγμή με την κινητοποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων της σε στεριά και θάλασσα, την πιέζει από τρεις πλευρές. Σύμφωνα με ανάλυση του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου CNN, η Ρωσία μπορεί να εισβάλει στο ουκρανικό έδαφος σε τρία μέτωπα. Από την Κριμαία στα νότια, από την ρωσική πλευρά των συνόρων στην ουκρανική μεθόριο, μέτωπο στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι περιοχές των ρωσόφωνων αυτονομιστών στην ανατολική Ουκρανία και από την Λευκορωσία στον βορρά.
Ανατολική Ουκρανία
Η προσοχή των ΗΠΑ και των ΝΑΤΟϊκών συμμάχων τους επικεντρώνεται στην Ανατολική Ουκρανία και στις αποσχισθείσες επαρχίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ, όπου οι ουκρανικές δυνάμεις και οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση από το 2014.
Σύμφωνα με τους αναλυτές που παρακολουθούν τις ρωσικές κινήσεις, η Μόσχα θα μπορούσε να ενισχύσει την στρατιωτική ισχύ που ήδη διαθέτει στην περιοχή, καθιστώντας έτσι την ανατολική Ουκρανία την ευκολότερη θέση από την οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί εισβολή.
Δορυφορικές εικόνες, που έδωσε στη δημοσιότητα το CNN, δείχνουν ότι η μεγάλη στρατιωτική βάση της Γέλνια στη νοτιοδυτική Ρωσία, στην οποία είχαν την έδρα τους μονάδες αρμάτων μάχης, πυροβολικού και τεθωρακισμένων οχημάτων, έχει αδειάσει σε μεγάλο βαθμό, με τις μονάδες αυτές προφανώς να έχουν μετακινηθεί πολύ πιο κοντά στα σύνορα τις τελευταίες μέρες.
NEW @Maxar 📸 satellite images over the past 24 hours showing Russia’s continuing military buildup in Crimea, Belarus, western Russia “that reveal a number of significant new military deployments across the region.” These from Oktyabrskoye airfield, Crimea. pic.twitter.com/9OOIQkOr4l
— Christopher Miller (@ChristopherJM) February 10, 2022
Περίπου 700 άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα μάχης και εκτοξευτές βαλλιστικών πυραύλων έφτασαν στη συγκεκριμένη βάση στο τέλος του 2021 και έπειτα «εξαφανίστηκαν». Σε βίντεο που έχουν αναρτηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απεικονιζόταν όλος αυτός ο στρατιωτικός εξοπλισμός να μετακινείται, μέσω του σιδηροδρομικού ή του οδικού δικτύου, νότια στην επαρχία του Μπριάνσκ, που είναι κοντά στην Ουκρανία. Τα άρματα μάχης και τα οχήματα ανήκουν στις μονάδες που στάθμευαν στη Γέλνια.
«Φαίνεται ότι ένας σημαντικός αριθμός αρμάτων μάχης, αυτοκινούμενων πυροβόλων και άλλων οχημάτων υποστήριξης έχουν αποχωρήσει από τη βορειοανατολική βάση τους, επίσης και άλλα τεθωρακισμένα οχήματα έχουν εγκαταλείψει τη βάση τους στην κεντρική Ρωσία», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της ιδιωτικής εταιρείας δορυφορικών φωτογραφιών Maxar Στίβεν Γουντ.
Στο μεταξύ, η αυξανόμενη δραστηριότητα στις περιφέρειες Κουρσκ και Μπέλγκοροντ, που συνορεύουν με την βορειοανατολική Ουκρανία. «Βλέπουμε μια μαζική εισροή οχημάτων και προσωπικού στο Κουρκ», προειδοποίησε ο ειδικός στην παρακολούθηση στρατιωτικών κινήσεων Κόντραντ Μούζικα με ανάρτησή του στο Twitter.
«Ο ισχυρότερος ρωσικός επιθετικός σχηματισμός η Πρώτη Στρατιά Αρμάτων της Φρουράς, που έχει την έδρα της στην περιοχή της Μόσχας, έχει μετακινηθεί 400 χιλιόμετρα νότια και πλέον έχει σταθμεύσει σε περιοχή από όπου μπορεί να εξαπολύσει ταχύτατη επίθεση επί της οδικής αρτηρίας Κουρσκ-Κιέβου.
Λευκορωσία
Οι ανησυχίες έχουν επίσης αυξηθεί για την τεράστια συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στη Λευκορωσία, στενή σύμμαχο της Μόσχας. Ρωσία και Λευκορωσία ξεκίνησαν δεκαήμερη κοινή στρατιωτική άσκηση την περασμένη Πέμπτη.
Η ανάπτυξη στρατευμάτων της Μόσχας στη Λευκορωσία πιστεύεται ότι είναι η μεγαλύτερη από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου και την αποτελούν 30.000 στρατιώτες, ειδικές δυνάμεις Σπέτσναζ, μαχητικά αεροσκάφη SU-35, εκτοξευτές πυραύλων Iskander και αντιπυραυλικά συστήματα αεράμυνας S-400, όπως δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στις 3 Φεβρουαρίου.
There are now 32 Su-25s at Luninets. Have you seen any recent footage of them coming over? https://t.co/q7fGPh4wSQ
— Konrad Muzyka - Rochan Consulting (@konrad_muzyka) February 13, 2022
Πρόκειται επίσης για τη μεγαλύτερη άσκηση στην οποία έχουν συμμετάσχει οι Ένοπλες Δυνάμεις της Λευκορωσίας από την ανεξαρτησία της χώρας, σύμφωνα με το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS). Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Υγείας, η άσκηση «Allied Resolve-2022» περιλαμβάνουν την απόκρουση «εξωτερικής επιθετικότητας».
The S-400 bn is now operationally deployed with missile canisters loaded. Two TELs were on alert at the time of capture. pic.twitter.com/5844ZWRJ7a
— Chris Biggers (@CSBiggers) February 13, 2022
Αρκετοί είναι όσοι φοβούνται ότι η συγκέντρωση δυνάμεων δείχνει σχέδιο των Ρώσων να προελάσουν προς το Κίεβο από βορρά. Ευρωπαίος διπλωμάτης που μίλησε στο CNN στις αρχές του μήνα, επισήμανε ότι η συγκέντρωση δυνάμεων συνιστά «μεγάλη, μεγάλη ανησυχία», σημειώνοντας πως αυτό θα μπορούσε να ήταν το χαμένο κομμάτι του παζλ που χρειάζεται η Ρωσία για να εξαπολύσει μια αιφνιδιαστική επίθεση στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις Ρωσίας-Λευκορωσίας θα παρέχουν επίσης κάλυψη για μια πλευρική κίνηση μέσω λευκορωσικού εδάφος και προς τη βόρεια Ουκρανία, όπως προειδοποιούν οι αναλυτές.
Παράλληλα, δορυφορικές εικόνες από την Maxar δείχνουν συγκεντρώσεις ρωσικών δυνάμεων σε διάφορες περιοχές της Λευκορωσίας. Οι περισσότερες από αυτές τις μονάδες λαμβάνουν μέρος στις ασκήσεις, αλλά κάποιες άλλες φωτογραφίες δείχνουν κάποιες εξ αυτών να έχουν σταθμεύσει κοντά στην ουκρανική μεθόρια, χιλιόμετρα μακριά από τις περιοχές των ασκήσεων.
Πάντως, εάν η Ρωσία επιλέξει την λευκορωσική μεθόριο ως σημείο εισόδου στο ουκρανικό έδαφος, ο δρόμος αυτός εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Οι Ρώσοι στρατιώτες θα πρέπει να περάσουν τα έλη του Πινσκ, από τους μεγαλύτερους υδροβιότοπους της Ευρώπης με έκταση 104.000 τετραγωνικά μίλια στα σύνορα Λευκορωσίας-Ουκρανίας. Η συγκεκριμένη περιοχή αποτέλεσε μεγάλο εμπόδιο για τις ναζιστικές δυνάμεις κατά την «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα», την εισβολή στη Σοβιετική Ένωση το 1941.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου «τα έλη μπορούν να είναι δύσκολα και η διάβαση τους σε κάποια σημεία είναι αδύνατη για μηχανοκίνητες μονάδες».
Κριμαία
Η χερσόνησος της Κριμαίας που προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014 θα αποτελούσε ιδανικό έδαφος για οποιαδήποτε νέα επιχείρηση, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο ότι η Μόσχα θα επιχειρήσει να πραγματοποιήσει στρατιωτική ενέργεια στην Ουκρανία μέσω Κριμαίας.
Περίπου 550 σκηνές και εκατοντάδες οχήματα απεικονίζονται στις δορυφορικές φωτογραφίες που ελήφθησαν σε περιοχή βόρεια της πρωτεύουσας της Κριμαίας, Συμφερόπολης. Επίσης, τεθωρακισμένα οχήματα εντοπίστηκαν για πρώτη φορά την περασμένη Πέμπτη κοντά στην πόλη Σλάβνε στη βορειοδυτική ακτή της Κριμαίας.
NEW @Maxar 📸 satellite images over the past 24 hours showing Russia’s continuing military buildup in Crimea, Belarus, western Russia “that reveal a number of significant new military deployments across the region.” These from Oktyabrskoye airfield, Crimea. pic.twitter.com/9OOIQkOr4l
— Christopher Miller (@ChristopherJM) February 10, 2022
Αυτές οι νέες συγκεντρώσεις στρατευμάτων παρατηρήθηκαν την ίδια μέρα που πολλά ρωσικά πολεμικά πλοία έφτασαν στο λιμάνι της Σεβαστούπολης. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας είχε δημοσιεύσει εικόνες έξι μεγάλων αποβατικών πλοίων στο μεγαλύτερο λιμάνι της Κριμαίας.
Σύμφωνα με το Ουκρανικό Ναυτικό «η Ρωσία συνεχίζει να στρατιωτικοποιεί την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, μεταφέροντας επιπλέον επιβατικά σκάφη για να ασκήσει την Ουκρανία και τον κόσμο. Οι ουκρανικές ναυτικές δυνάμεις δηλώνουν «έτοιμες για κάθε σενάριο και κάθε πρόκληση, προκειμένου να υπερασπίσει τη χώρα».
Andy Vermaut shares:New Satellite Images Indicate Ongoing Russian Military Buildup on Ukraine Border: New satellite images released by the U.S.-based technology company Maxar appear to reveal continuing Russian military buildup near Ukraine. https://t.co/MlJetYiDQE Thank you. pic.twitter.com/SGNou6MMHK
— Andy Vermaut (@AndyVermaut) February 11, 2022
Μια ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στη νότια Ουκρανία θα μπορούσε να υποστηριχθεί από δυνάμεις στην Υπερδνειστερία, την αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας που υποστηρίζεται από τη Μόσχα.
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να επιχειρήσουν πραξικόπημα στην Οδησσό, χρησιμοποιώντας αποβατικά σκάφη στο λιμάνι της Οδησσού. Κάνοντας λόγο πάντως για «επιχείρηση υψηλού κέρδους αλλά και υψηλού κινδύνου». Η Οδησσός είναι μια πυκνοκατοικημένη πόλη και η μάχη εντός κατοικημένου τόπου θα ευνοούσε όσους την υπερασπίζονται, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις θα πρέπει να εξολοθρεύσουν την ουκρανική αεράμυνα και στη συνέχεια να συνδεθούν με στρατεύματα που θα φτάσουν στην περιοχή από τα ανατολικά.