Την αλυσίδα μετάδοσης του κορονοϊού επιχειρεί να σπάσει η κυβέρνηση μέσω της λήψης προληπτικών μέτρων, προκειμένου όπως ανέφερε χαρακτηριστικά και ο λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας να επιτευχθεί περιορισμός στην κοινότητα όπως λέγεται μεταξύ των επιστημόνων η αποτροπή μεγάλης εξάπλωσης.
Προς αυτή την κατεύθυνση, λαμβάνονται πρωτοβουλίες όπως η ματαίωση των καρναβαλικών εκδηλώσεων σε όλη τη χώρα λόγω άμεσου κινδύνου δημόσιας υγείας, ενώ όσοι δεν συμμορφωθούν απειλούνται με ποινή φυλάκισης έως δύο ετών. Αυτό προβλέπει κοινή απόφαση των υπουργών Προστασίας του Πολίτη και Εσωτερικών, που εκδόθηκε στη βάση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) προκειμένου να υπάρχει το υπόβαθρο σε περίπτωση εξάπλωσης των κρουσμάτων.
«Είναι στην αρχική φάση, τη φάση που λέμε περιορισμό στην κοινότητα και καταργείται από ένα σημείο και μετά. Δεν έχουμε ακόμα μεγάλη μετάδοση στην κοινότητα. Δεν έχουμε τέτοια δεδομένα. Αλλά όταν έχεις μεγάλη μετάδοση στην κοινότητα –βλέπε Ιταλία- δεν ελέγχεις καν τις ήπιες μορφές της νόσου» σημείωσε ο κ. Τσιόδρας. «Αυτήν την ώρα προσπαθούμε να περιορίσουμε τη διασπορά» πρόσθεσε.
Ωστόσο, δεν αποκλείεται σύμφωνα και με τις προβλέψεις της ΠΝΠ να ληφθούν το επόμενο διάστημα και άλλα δραστικά μέτρα μεταξύ των οποίων το κλείσιμο χώρων συνάθροισης πολιτών όπως τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, οι χώροι διενέργειας αθλητικών οργανώσεων ή ακόμη και ανοικτοί αρχαιολογικοί χώροι.
Κλειδί όπως αναφέρουν όλοι οι επιστήμονες είναι η αποφυγή συγχρωτισμού και όσα άτομα εμφανίζουν κάποια συμπτώματα να περιορίζονται στο σπίτι τους. «Έπρεπε ούτως ή άλλως να το κάνουν για τη γρίπη» τόνισε ο κ. Τσιόδρας. «Στα πλαίσια της προληπτικής μετάδοσης λοιμώξεων του αναπνευστικού και ιώσεων που έχουμε αυτήν την εποχή, συστήνουμε για μια ακόμη φορά στα άτομα, που εκδηλώνουν συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος, άσχετα βέβαια με αυτόν τον ιό, αλλά με παρόμοια κλινική εικόνα, όπως πυρετό, δύσπνοια, βήχα, να αποφεύγουν τον συγχρωτισμό και να περιορίζονται κατ’ οίκον» πρόσθεσε.
«Πολλοί από εμάς δεν το κάνουμε, το παίρνουμε ελαφρά και δίπλα μας είναι ένας άνθρωπος αυξημένου κινδύνου. Ένας άνθρωπος που θα μπω εγώ στο λεωφορείο ή θα πάω στο θέατρο και μπορεί να έχει μια κακοήθεια, να έχει μια ανοσοκαταστολή και να παίρνει υψηλές δόσεις φαρμάκων που ρίχνουν την άμυνά του. Δεν θέλω να εκθέσω με την γρίπη μου, την ίωσή μου, αυτόν τον άνθρωπο ο οποίος κινδυνεύει εξίσου από την γρίπη μου ή την άλλη ίωσή μου από όσο κινδυνεύει με αυτόν τον κορονοϊό» υπογράμμισε ο καθηγητής λοιμωξιολογίας.
Ιχναλάτηση και αλγόριθμοι
Στην κατηγοροποίηση των πιθανών προσβολών από τον κορονοϊό προχώρησε την Πέμπτη ο Σωτήρης Τσιόδρας. Χειραψίες, αγκαλιές και εάν κάποιος βρεθεί σε χώρο πάνω από 15 λεπτά και στην κρίσιμη απόσταση μικρότερη των 2 μέτρων, αυτομάτως συγκαταλέγεται στην κατηγορία «υψηλού κινδύνου» και πρέπει να περιοριστεί για δύο εβδομάδες.
Εάν, κάποιος βρίσκεται σε κλειστό χώρο –όπως συνέβη σε ένα από τα επιβεβαιωμένα κρούσματα σε πούλμαν- η απόσταση για παράδειγμα του οδηγού των 10 μέτρων, παρά το γεγονός πως δεν προβλέπεται να νοσήσει, εντάσσεται αυτόματα και αυτός στην κατηγορία «υψηλού κινδύνου» -για προληπτικούς λόγους.
Ωστόσο, τα μέλη της οικογένειάς του ή τα μέλη άλλων παιδιών, που ήταν στον ίδιο χώρο δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο. Πρόκειται για τις «καθόλου» επαφές. «Και μόνο αν εμφανίσουν συμπτώματα απομονώνονται. Αυτά είναι τα πλαίσια της δράσης, της ενεργητικής επιτήρησης των συμπτωμάτων της νόσου, όπως την ονομάζουμε, ώστε να παίρνονται τα κατάλληλα μέτρα. Άρα διαχωρίζεται με βάση τον αλγόριθμο που έχει το Υπουργείο και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας σε υψηλού κινδύνου επαφές και χαμηλού κινδύνου επαφές» επισήμανε ο κ. Τσιόδρας.
«Παραδείγματος χάριν, 15 λεπτά και κοντινότερο από 2 μέτρα απόσταση στον ίδιο χώρο, βλέπε οικογενειακό περιβάλλον, βλέπε σπίτι, με τα παιδιά μας, με τους δικούς μας, είμαστε δίπλα. Αυτός ο άνθρωπος είναι υψηλού κινδύνου» σχολίασε.
Δεν υπάρχουν σύνορα
Όλοι οι ειδικοί δεν αποκλείουν την εμφάνιση και άλλων κρουσμάτων στη χώρα. «Ο ιός αυτός δεν σέβεται τα σύνορα. Και ο κύριος τρόπος με τον οποίο δεν σέβεται τα σύνορα είναι αυτή η μετάδοση μέσω των ήπιων μορφών της νόσου» υποστήριξε ο κ. Τσιόδρας. Το μεγάλο στοίχημα είναι να μην επεκταθεί ανέφερε και ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων Παναγιώτης Γαργαλιάνος. «Θα έχουμε κι άλλα περιστατικά κορονοϊού» δήλωσε και υποστήριξε (στον ΑΝΤ1): «Ο ιός δεν έχει διαβατήριο. Σύνορα να κλείσουμε, στις πύλες εισόδου να βάλουμε περιορισμούς, θα ξεφύγει».
Αναφορά έκανε στο κορονοϊό και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου. «Είμαστε υποχρεωμένοι να πάρουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αποτρέψουμε, όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, την περαιτέρω διάδοση του ιού» τόνισε.
«Ως κυβέρνηση, βέβαια, αναπτύσσουμε και δράσεις για τις παράπλευρες συνέπειες ενός διεθνούς φαινομένου. Λαμβάνονται, ήδη, μέτρα από το υπουργείο Τουρισμού. Έχω ζητήσει από τον υπουργό Οικονομικών μία πρώτη αξιολόγηση για τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις στην περίπτωση που το πρόβλημα κλιμακωθεί στην Ευρώπη. Όσο για την αγορά, θέλω να τονίσω ότι δεν τίθεται κανένα ζήτημα τροφοδοσίας σε κανένα αγαθό. Ας μην δημιουργείται, λοιπόν, αγωνία και τεχνητή ζήτηση από τους καταναλωτές. Περιπτώσεις αισχροκέρδειας θα αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς» υπογράμμισε.
Τα δεδομένα
Σύμφωνα με τα διαρκώς ανανεωμένα επιδημιολογικά δεδομένα της ιστοσελίδας του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, το πρωί της 27ης Φεβρουαρίου 2020 είχαν επιβεβαιωθεί 82.164 κρούσματα και 2.801 θάνατοι σε 44 χώρες παγκοσμίως. Μετά την Κίνα, η Νότια Κορέα ακολουθεί με 1.595 κρούσματα και 13 θανάτους και ακολουθεί η Ιταλία με 453 κρούσματα και 12 θανάτους, η Ιαπωνία με 189 κρούσματα και 3 θανάτους, και το Ιράν με 139 επιβεβαιωμένα περιστατικά και 19 θανάτους.
Πλέον τα νέα κρούσματα ημερησίως είναι περισσότερα στα κράτη εκτός Κίνας από ότι στην Κίνα. Την Τετάρτη, επιβεβαιώθηκαν τα πρώτα κρούσματα σε Ελλάδα, Βραζιλία, Γεωργία, Πακιστάν, Βόρεια Μακεδονία. Σε όλες τις περιπτώσεις οι ασθενείς είχαν ταξιδέψει πρόσφατα είτε στην Ιταλία είτε στο Ιράν. Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και το Πεντάγωνο ζήτησε από το Κονγκρέσο επιπλέον χρηματοδότηση για την ανάσχεση του επιδημικού κύματος. Παράλληλα, η Ιαπωνία συνεχίζει κανονικά τις προετοιμασίες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες Τόκυο 2020.
Ενδιαφέρον προκαλεί η περίπτωση μιας γυναίκας από την Ιαπωνία στην οποία ανιχνεύτηκε ο κορονοϊός για 2η φορά μετά την αρχική πρωτολοίμωξη. Διερευνάται η πιθανότητα δεύτερης λοίμωξης όσο και η μη αποτελεσματική καταπολέμηση του ιού από το ανοσοποιητικό κατά την πρωτολοίμωξη.
Ευάλωτοι ηλικιωμένοι και άτομα με προβλήματα υγείας
Ηλικιωμένοι και άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας αποτελούν τις πιο ευάλωτες ομάδες για να νοσήσουν από τον κορονοϊό. Αυτό αποκαλύπτει έρευνα που πραγματοποίησε το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Μετάδοσης Ασθενειών της Κίνας σε 70.000 περιπτώσεις ατόμων που προσβλήθηκαν από τον ιό έως τις 11 Φεβρουαρίου.
Στην ομάδα που διατρέχει το μεγαλύτερο κίνδυνο θνησιμότητας από την προσβολή στον κορονοϊό βρίσκονται άτομα ηλικίας άνω των 80 ετών (ποσοστό 14,8%). Η θνησιμότητα κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα στις μικρότερες ηλικίες και αυξάνεται στις μεγαλύτερες. Σύμφωνα με την έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Chinese Journal of Epidemiology, για άτομα 70 έως 79 ετών το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται στο 8%, για όσους είναι 60 έως 69 ετών κατεβαίνει στο 3,6%, στις ηλικίες 50- 59 ετών φτάνει στο 1,3%, σε εκείνες των 40- 49 ετών ανέρχεται στο 0,4%, ενώ όσοι είναι έως 39 ετών, η θνησιμότητα βρίσκεται στο 0,2% των κρουσμάτων. Στις ηλικίες μέχρι 9 ετών δεν έχει καταγραφεί κάποιος θάνατος από τον ιό.
Βάσει της ίδιας έρευνας, πιο ευάλωτοι είναι όσοι πάσχουν από καρδιαγγειακά νοσήματα (10,5%), από διαβήτη (7,3%), από χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια (6,3%), από υπέρταση (6%) και από καρκίνο (5,6%). Παράλληλα, ο κορονοϊός έχει χτυπήσει και εργαζόμενους στο χώρο της Υγείας. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας του Κέντρου συνολικά έχουν προσβληθεί 3.019 εργαζόμενοι, εκ των οποίων 1.716 διαγνώστηκαν ως επιβεβαιωμένα κρούσματα και πέντε απεβίωσαν.
Επισημαίνεται στην έρευνα πως το 80% των συνολικών κρουσμάτων χαρακτηρίζονται ως ήπιου χαρακτήρα. Ως «δριμείες/ σοβαρές» περιπτώσεις καταγράφεται το 13,8% και το 4,7% θεωρούνται «κρίσιμες». Η Χουμπέι, η επαρχία όπου βρίσκεται η Βουχάν, που έχει επηρεαστεί περισσότερο ως τώρα, σύμφωνα με το κινεζικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Μετάδοσης Ασθενειών, το ποσοστό θνησιμότητας είναι 2,9%, ενώ στην υπόλοιπη χώρα μόλις 0,4%. Το συνολικό ποσοστό θνησιμότητας του Covid-19 υπολογίζεται στο 2,3%.
Τα πέντε βασικά άρθρα της ΠΝΠ
Το πρώτο άρθρο της ΠΝΠ αφορά στα μέτρα πρόληψης, υγειονομικής παρακολούθησης και περιορισμού της διάδοσης της νόσου. Μεταξύ άλλων, στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται:
* Η επιβολή προληπτικών ελέγχων σε σημεία εισόδου και εξόδου από τη χώρα μέσω αεροπορικών, θαλάσσιων, σιδηροδρομικών, ή και οδικών συνδέσεων με χώρες μεγάλης διάδοσης της νόσου.
* Ο προσωρινός περιορισμός, εν όλω ή εν μέρει, των αεροπορικών, θαλάσσιων, σιδηροδρομικών, ή και οδικών συνδέσεων με χώρες μεγάλης διάδοσης της νόσου.
* Η προσωρινή αναστολή της λειτουργίας σχολείων και πάσης φύσεως εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, χώρων θρησκευτικής λατρείας, θεάτρων, κινηματογράφων, χώρων αθλητικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, επιχειρήσεων, δημόσιων υπηρεσιών και οργανισμών, καθώς και γενικά περίκλειστων χώρων συνάθροισης κοινού.
* Ο περιορισμός της κυκλοφορίας μέσων μεταφοράς.
Το δεύτερο άρθρο αφορά ζητήματα προσωπικού για την αντιμετώπιση της διάδοσης του κοροναϊού. Μεταξύ άλλων, στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται:
* Η δυνατότητα μετακίνησης ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς και προσωπικού του ΕΚΑΒ.
* Η δυνατότητα πρόσληψης, κατά παρέκκλιση όλων των κείμενων διατάξεων, υγειονομικού, ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού.
Το τρίτο άρθρο αφορά σε ζητήματα δημοσίων συμβάσεων και ειδικότερα στην απευθείας αγορά, κατά παρέκκλιση όλων των κείμενων διατάξεων, υγειονομικού υλικού, ατομικών μέτρων προστασίας και φαρμάκων.
Το τέταρτο άρθρο αφορά σε ζητήματα αναγκαστικής διάθεσης στο Δημόσιο, κλινών ιδιωτικών θεραπευτηρίων και κλινικών, κλινών Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), ξενοδοχείων, ιδιωτικών χώρων παροχής υπηρεσιών στέγασης, άλλων δημόσιων ιδιοκτησιών ή ιδιοκτησιών Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου.
Το πέμπτο άρθρο αφορά στην έκτακτη οικονομική επιχορήγηση Υπουργείου Υγείας για την κάλυψη των εκτάκτων αναγκών πρόσληψης ιατρικού, νοσηλευτικού και υγειονομικού προσωπικού, για την αγορά υλικών και τη λήψη μέτρων προστασίας.