Στους «παρατηρητές» των βαρυτικών κυμάτων το Νομπέλ Φυσικής

Στους «παρατηρητές» των βαρυτικών κυμάτων το Νομπέλ Φυσικής

Οι Rainer Weiss, Barry Barish και Kip Thorne ήταν οι φετινοί νικητές του βραβείου Νομπέλ Φυσικής καθώς η σουηδική επιτροπή των βραβείων τούς επιβράβευσε για τη συνεισφορά τους στην παρατήρηση βαρυτικών κυμάτων που διατρέχουν κάθε γωνιά του Σύμπαντος.

Ειδικότερα, το βραβείο απονεμήθηκε κατά ½ στον Rainer Weiss και από κοινού στους Barry C. Barish και Kip S. Thorne. Οι τρεις επιστήμονες έλαβαν το Νομπέλ για την έρευνά και την συνεισφορά τους στη βελτίωση του LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) και τις μετρήσεις βαρυτικών κυμάτων.



Τί είναι τα βαρυτικά κύματα...

Τα βαρυτικά κύματα υπήρξαν αρχικά μία ακόμη θεωρητική πρόβλεψη της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, που δημοσιεύθηκε το 1915 από τον Albert Einstein. Σύμφωνα με αυτή τα βαρυτικά κύματα είναι διαταραχές στον ίδιο τον ιστό του χωροχρόνου, οι οποίες διαδίδονται κατά τρόπο ανάλογο περίπου με τους κυματισμούς που δημιουργούνται όταν πετάξουμε ένα βότσαλο μέσα σε μια λίμνη. Σχεδόν κάθε μεταβολή στην κινητική κατάσταση ενός κοσμικά μεγάλου σώματος – για παράδειγμα ενός άστρου - αφήνει το «αποτύπωμά» της στον χωροχρόνο με τη μορφή ενός βαρυτικού κύματος, το οποίο απομακρύνεται από την «πηγή» του με την ταχύτητα του φωτός. Κάθε βαρυτικό κύμα, κατά τη διάδοσή του εξασθενεί σημαντικά, ωστόσο.

... και τι κάνει το LIGO

Η πειραματική επιβεβαίωση των βαρυτικών κυμάτων κατέστη δυνατή μόλις το 2016 χάρις στο σύστημα LIGO. Πρόκειται για μια δυαδική υπερευαίσθητη διάταξη λέιζερ, η οποία διαταράσσεται ακόμα και από την πιο αμυδρή καμπύλωση του χωροχρόνου που προέρχεται από βαρυτικά κύματα. Χάρη στο LIGO αλλά και στο “αδελφό” σύστημα VIRGO οι επιστήμονες μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν στην πράξη την ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων.