Για πολλούς η εξέλιξη ήταν τόσο απροσδόκητη, όσο και εντυπωσιακή: ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump συμφώνησε την Πέμπτη να συναντηθεί το προσεχές διάστημα με τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας Kim Jong-un, με τον οποίο ενεπλάκη αφότου ανέλαβε την εξουσία σε μια επιθετική ανταλλαγή απειλών και προσβολών.
Η συνάντηση προέκυψε μετά από πρόσκληση του Αμερικανού προέδρου από τον βορειοκορεάτη ηγέτη, η οποία στην πορεία έγινε δεκτή από τον πρώτο, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Chung Eui-yong, του σύμβουλου εθνικής ασφαλείας της Νότιας Κορέας σε σύντομο διάγγελμά του στη Δυτική Πτέρυγα του Λευκού Οίκου, το βράδυ της Πέμπτης.
Συγκεκριμένα, ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας «αναφέρθηκε στην επιθυμία του να συναντηθεί με τον πρόεδρο Trump το συντομότερο δυνατό», είπε, εξηγώντας πως ο Kim δεσμεύθηκε να μην προχωρήσει σε νέες δοκιμές πυρηνικών όπλων ή βαλλιστικών πυραύλων και να συζητήσει την αποπυρηνικοποίηση της χώρας του με αντάλλαγμα εγγυήσεις για την ασφάλεια του καθεστώτος του.
«Ο πρόεδρος Trump (...) είπε ότι δέχεται να συναντηθεί με τον Kim Jong-un μέχρι τα τέλη Μαΐου, για να επιτευχθεί η μόνιμη αποπυρηνικοποίηση» της χερσονήσου, συμπλήρωσε.
Ο τόπος και η ημερομηνία της συνάντησης του 45ου προέδρου των ΗΠΑ και του ηγέτη της Βόρειας Κορέας δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες θα πραγματοποιηθεί ως τα τέλη Μαΐου.
Αυτή η ανατροπή, αδιανόητη πριν από λίγες εβδομάδες, ακολουθεί μια διετία εντάσεων μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Πιονγκγιάνγκ, εν μέσω της επιτάχυνσης των βορειοκορεατικών προγραμμάτων για την απόκτηση πυρηνικών όπλων και διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων.
Μέσω Twitter ο Donald Trump χαιρέτισε τη «μεγάλη πρόοδο» όσον αφορά το ζήτημα της Βόρειας Κορέας, επιμένοντας στο γεγονός ότι ο ισχυρός άνδρας της Πιονγκγιάνγκ μίλησε για «αποπυρηνικοποίηση» και όχι απλά για το «πάγωμα» των προγραμμάτων της χώρας του. «Οι κυρώσεις θα παραμείνουν σε ισχύ ωσότου εξευρεθεί συμφωνία», συμπλήρωσε.
Kim Jong Un talked about denuclearization with the South Korean Representatives, not just a freeze. Also, no missile testing by North Korea during this period of time. Great progress being made but sanctions will remain until an agreement is reached. Meeting being planned!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 9 Μαρτίου 2018
Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ, ο στρατηγός Herbert Raymond McMaster, αναμένεται να ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τις εξελίξεις.
Ένας αμερικανός αξιωματούχος διευκρίνισε ότι δεν επιδόθηκε επιστολή του Kim στον Trump, όπως είχε αναφερθεί από μέσα ενημέρωσης νωρίτερα, αλλά η πρόκλησή του επιδόθηκε «προφορικά».
Θα εγκαταλείψει η Β. Κορέα τα πυρηνικά;
Το ερώτημα που προκύπτει από την απροσδόκητη εξέλιξη που πήραν οι σχέσεις των ΗΠΑ με τη Βόρεια Κορέα, είναι αν αυτό σηματοδοτεί μια ουσιαστική αλλαγή πλεύσης όσον αφορά στις προθέσεις της τελευταίας να εγκαταλείψει το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Ήδη κατά το παρελθόν η Β. Κορέα είχε υποσχεθεί τον πυρηνικό αφοπλισμό της τουλάχιστον δύο φορές, ωστόσο αθέτησε επανειλημμένα τις δεσμεύσεις της, καθιστώντας εξαιρετικά βάσιμες τις υποψίες ότι δεν πρόκειται να το κάνει ούτε τώρα στα πλαίσια της συνάντησης Trump-Kim.
Ειδικότερα, το 1994 η κυβέρνηση του Bill Clinton και η Βόρεια Κορέα υπέγραψαν τη συμφωνία που έμεινε γνωστή ως «Agreed Framework», υπό την οποία η Πιονγιάνγκ δεσμευόταν να παγώσει το πρόγραμμα της με όπλα πλουτωνίου λαμβάνοντας σε αντάλλαγμα την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων ελαφρού ύδατος, βαρέα καύσιμα και επίσημες διαβεβαιώσεις ενάντια στην απειλή ή τη χρήση πυρηνικών όπλων.
Ωστόσο,η χώρα ξεκίνησε το 2002 να λειτουργεί ξανά τις πυρηνικές της εγκαταστάσεις, με ένα μέρος της ευθύνης να βαραίνει βέβαια τις ΗΠΑ, οι οποίες επίσης δεν τήρησαν πλήρως τη δική τους πλευρά των δεσμεύσεων.
Παρομοίως, το 2005 οι συζητήσεις της Βόρειας Κορέας με τις Κίνα, Ιαπωνία, Ρωσία, Νότιας Κορέας και ΗΠΑ - γνωστές ως οι «εξαμερείς συζητήσεις» - φάνηκε να δίνουν ξανά μια θετική έκβαση στο ζήτημα, με την Βόρεια Κορέα να υπόσχεται ότι θα εγκαταλείψει τα τότε πυρηνικά της προγράμματα.
Η συμφωνία εκτιμήθηκε ως μία διπλωματική νίκη για τις Ηνωμένες Πολιτείες του προέδρου George W. Bush, ωστόσο το 2006 η Πιονγιάνγκ προχώρησε στην πρώτη της πυρηνική δοκιμή.
Οι εξαμερείς συζητήσεις συνεχίστηκαν και το 2007, με την Β. Κορέα να απενεργοποιεί τις πυρηνικές της εγκαταστάσεις στο Yongbyon, έως ότου όμως να τις θέσει ξανά σε λειτουργία μόλις το επόμενο έτος, εμποδίζοντας τις επιθεωρήσεις του πυρηνικού της προγράμματος και εγκαταλείποντας οριστικά τις διαπραγματεύσεις το 2009.
Ιαπωνία: Πίεση μέχρι η Β. Κορέα να αναλάβει χειροπιαστά μέτρα για την αποπυρηνικοποίησή της
«Δεν υπάρχει καμιά αλλαγή πολιτικής από μέρους της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ». «Θα συνεχίσουμε να ασκούμε τη μέγιστη πίεση ωσότου η Βόρεια Κορέα να λάβει χειροπιαστά μέτρα προς την αποπυρηνικοποίησή της κατά τρόπο πλήρη, επαληθεύσιμο και αμετάκλητο», επισήμανε ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Shinzo Abe, ο οποίος εξέφρασε την ικανοποίηση του για την «αλλαγή» της στάσης της Βόρειας Κορέας και την ανακοίνωση της προσεχούς συνόδου κορυφής των δύο ηγετών, χαρακτηρίζοντας την «το αποτέλεσμα της συνεργασίας (...) της Ιαπωνίας, των ΗΠΑ και της Νότιας Κορέας για να ασκηθεί διαρκής ισχυρή πίεση σε συντονισμό με τη διεθνή κοινότητα».
Υπενθυμίζεται, ότι στο παρελθόν ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δηλώσει πως είναι πρόθυμος να συναντήσει κάποια στιγμή τον Kim αλλά ότι δεν είχαν δημιουργηθεί ακόμα οι κατάλληλες συνθήκες. Μάλιστα, είχε περιφρονήσει τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Rex Tillerson ότι χάνει το χρόνο του στην προσπάθειά του να ξεκινήσει συζητήσεις με τη Βόρεια Κορέα.
Η ανακοίνωση στην Ουάσινγκτον ακολουθεί την θεαματική εκτόνωση της έντασης που επιτεύχθηκε στην κορεατική χερσόνησο από την αρχή της χρονιάς, χάρη στους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες της Πιοντσάν.
Ο Kim και ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Moon Jae-in έχουν αποφασίσει, σύμφωνα με τη Σεούλ, να συμμετάσχουν στα τέλη Απριλίου σε μια τρίτη διακορεατική σύνοδο κορυφής, έπειτα από εκείνες του 2000 και του 2007. Η σύνοδος θα γίνει στο χωριό Πανμουντζόμ, στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη που χωρίζει τη χερσόνησο.
Στελέχη της κυβέρνησης Trump προέτρεπαν πάντως η εξέλιξη να αντιμετωπιστεί με μια δόση επιφύλαξης, έπειτα από τον πολύμηνο φραστικό πόλεμο ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Πιονγκγιάνγκ.
Φωτογραφία AP
