Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις, την αναβάθμιση του κινδύνου για τη διασπορά του ιού της ευλογιάς των πιθήκων τους δυο νέους θανάτους που καταγράφηκαν στη Βραζιλία και την Ισπανία και την επιστολή που έστειλε η επίτροπος υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Στέλλα Κυριακίδου, ότι θα πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή και ότι θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα να εμβολιαστούν προφυλακτικά οι ομάδες υψηλού κινδύνου για έκθεση στον ιό, ο πρόεδρος του πανελληνίου ιατρικού συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος ξεκαθαρίζει ότι ο νέος υγειονομικός συναγερμός διαφέρει της πανδημίας του κορονοιού. Ειδικά σε ό,τι αφορά την τάξη μεγέθους του κινδύνου.
Ωστόσο υπάρχει ένα ενδιαφέρον κοινό σημείο και αυτό είναι ότι τα μέτρα προστασίας από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων και από τη λοίμωξη του κορονοϊού είναι ακριβώς τα ίδια. Έτσι λοιπόν, και με αφορμή τη διοργάνωση εκδηλώσεων που έχουν πολύ υψηλό βαθμό συγχρωτισμού όπως φεστιβάλ, συναυλίες, πανηγύρια, συνέδρια, beach parties, γάμων, βαφτίσεων κτλ, οι ειδικοί συνιστούν να προσπαθούμε να τηρούμε τις αποστάσεις να φοράμε μάσκα υψηλής προστασίας να φροντίζουμε για την ατομική μας υγιεινή και να είμαστε υπεύθυνοι πολίτες.
Η υπευθυνότητα αυτή έγκειται καταρχάς στο ότι φροντίζουμε να επικοινωνήσουμε με το γιατρό εάν δούμε οτιδήποτε δεν θεωρείται φυσιολογικό, εάν εμφανίσουμε συμπτώματα ιογενούς λοίμωξης όπως πυρετό, αδιαθεσία μυϊκούς πόνους και δερματικά εξανθήματα Όταν μιλάμε για τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, τα οποία ωστόσο οι ασθενείς θα πρέπει να είναι ενήμεροι πως στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι τόσο έντονα όσο αυτά Που έχουμε δει σε φωτογραφίες με εκείνες τις χαρακτηριστικές φουσκάλες με υγρό στα χέρια.
Όπως εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής, Α’ αντιπρόεδρος του εθνικού οργανισμού δημόσιας υγείας τονίζει ότι στην πράξη αρκετά συχνά τα εξανθήματα είναι μικρά σαν στίγματα όχι τόσο ευδιάκριτα και δεν εμφανίζονται σε όλο τον κορμό ή σε όλο το σώμα αλλά κυρίως στη γεννητική περιοχή όποτε μπορεί στην αρχή να διαφύγουν της προσοχής.
Επίσης επειδή ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων μεταδίδεται με στενή επαφή δηλαδή ουσιαστικά πρέπει να υπάρχει επαφή των σωμάτων (του κρούσματος με τον διπλανό του) και επαφή με τις δερματικές βλάβες και τα υγρά των δερματικών βλαβών θα πρέπει να φροντίσουμε και την ατομική μας υγιεινή ή να είμαστε σίγουροι για την υγιεινή των κλινοσκεπασμάτων.
Χαρακτηριστικό του επιπέδου συναγερμού και της ευαισθητοποίησης που υπάρχει για τους έμμεσους τρόπους μετάδοσης του ιού της ευλογιάς των πιθήκων είναι ότι ο ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας που ταξίδεψε με αποστολή περισσότερων των 150 ατόμων στην πατρίδα μας για επίσημη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και μία σειρά από συζητήσεις για συνεργασίες μεταξύ των κρατών, έφερε για όλη του την αποστολή τα δικά του κλινοσκεπάσματα στο πολυτελέστατο ξενοδοχείο στο οποίο παρέμεινε κατά τη διαμονή του στην Ελλάδα.
Φαίνεται εκ του αποτελέσματος ότι ο «ντόρος» για την πιθανή μετάδοση του ιού της ευλογιάς των πιθήκων μέσα από σεντόνια μαξιλάρια πετσέτες με τα οποία μπορεί να έχει έρθει σε επαφή του κρούσμα ώθησε μία τόσο μεγάλη και επίσημη αποστολή άλλης χώρας να διασφαλίσει ότι θα έχουν μαζί τους τα δικά τους κλινοσκεπάσματα και όλα αυτά γίνονται στον απόηχο της παροιμίας του κορονοϊού- είναι κι αυτό σημειολογικό.
Ένα άλλο σημαντικό σημείο που αναδεικνύεται και από τα γεγονότα των τελευταίων ημερών και που αφορά την ατομική ευθύνη του καθενός μας είναι το πόσο οι άνθρωποι οι οποίοι μπορεί να βρεθούν θετικοί σε μία μεταδοτική ιογενή λοίμωξη φροντίζουν να απομονώνονται για τις μέρες που παραμένουν μεταδοτικοί από τον υπόλοιπο κόσμο.
Μετά την πολιτική διαμάχη που έχει ξεσπάσει μεταξύ Κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για το γεγονός ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πήγε σε δεξίωση στον κήπο του προεδρικού μεγάρου ενώ έχει αναρτήσει πως ήτανε θετικός τον κορονοϊό τέσσερις μέρες πριν χωρίς να τηρεί την καραντίνα και τη μάσκα και με δεδομένο ότι στην περίπτωση του ιού της ευλογιάς των πιθήκων η καραντίνα είναι ακόμα μεγαλύτερη - φτάνει τις τρεις εβδομάδες - όλοι οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και συστήνουν στους ανθρώπους οι οποίοι ενδέχεται να βρεθούν θετικοί σε μολυσματικούς ιούς να είναι υπεύθυνοι απέναντι στη διασπορά της ιογενούς λοίμωξης στον υπόλοιπο κόσμο.
Προφανώς και δεν μπορούμε να ζήσουμε σε ένα κράτος όπου θα υπάρχει ένας αστυνομικός δίπλα στον κάθε πολίτη για να τον μαλώνει ή να τον τιμωρεί εάν κάνει κάτι το οποίο είναι ηθικά η νομικά «παράνομο». Φύλακας του εαυτού μας οφείλουμε να γίνουμε οι ίδιοι και να καταλάβουμε ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο φροντίζουμε και για το καλό των δικών μας ανθρώπων, του περίγυρου μας αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας.
Έτσι λοιπόν στην περίπτωση του ιού της ευλογιάς των πιθήκων για το οποίο η απομόνωση είναι για 21 μέρες για το θετικό κρούσμα ή τουλάχιστον για τις μέρες που εξακολουθούν να υπάρχουν οι δερματικές βλάβες καθώς το άτομο που έχει συμπτώματα μπορεί να μεταδώσει τον ιό όσο παραμένει συμπτωματικό, το μήνυμα για την κοινωνία είναι ότι όποιος βρίσκεται θετικός στη νέα αυτή υγειονομική απειλή πρέπει να αυτοπεριοριστεί για 21 μέρες. Στην περίπτωση της λοίμωξης του κορονοϊού η ημέρα που κάποιος ανευρίσκεται θετικός προσμετράται ως μέρα μηδέν και θα πρέπει να απομονωθεί για πέντε μέρες και να συνεχίσει να φορά μάσκα υψηλής προστασίας για τις επόμενες πέντε ημέρες, σύμφωνα με τις οδηγίες του εθνικού οργανισμού δημόσιας υγείας.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε κάποιες άλλες χώρες έχει καταργηθεί η έννοια της καραντίνας για την Covid 19 ωστόσο σε όλες αυτές τις περιπτώσεις κάθε χώρα φτιάχνει ένα δικό της κανονιστικό πλαίσιο ανάλογα με την φιλοσοφία της αλλά και τη θωράκιση του εθνικού της συστήματος υγείας, οπότε στην Ελλάδα πρέπει να σεβόμαστε τους κανονισμούς του εθνικού οργανισμού δημόσιας υγείας και ας έχει αλλάξει αυτό το μετρό σε κάποια άλλα κράτη.
Ο πρόεδρος του ΠΙΣ Αθανάσιος Εξαδάκτυλος καταλήγει στο εύλογο συμπέρασμα ότι ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων και ο κορονοϊός στην ενδημική του πλέον φάση είναι ασθένειες που μας αναστατώνουν και μας χαλούν το πρόγραμμα, είναι δηλαδή ασθένεια που μας υποχρεώνουν είτε να αλλάξουμε τις διακοπές μας ή να μη φύγουμε την μέρα που έχουμε προγραμματίσει ή να μην πάμε στο γραφείο, να μην κάνουμε τις επαγγελματικές μας και κοινωνικές μας υποχρεώσεις και γι’ αυτό και μόνο θα πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε και ό,τι περνάει απ’ το χέρι μας ώστε να μην κολλήσουμε!
Ο ίδιος επισημαίνει ότι το καλό σενάριο για την πανδημία του κορονοϊού είναι να παραμείνει επικρατούσα η μετάλλαξη Ο5 η οποία δίνει σχετικά ήπιες λοιμώξεις ενώ ένα δυσμενέστερο σενάριο της πανδημίας θα αφορούσε την εμφάνιση μίας άλλης μετάλλαξης η οποία θα έχει ισχυρή ανοσιακή διαφυγή και θα προκαλεί βαρύτερη λοίμωξη.
Ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος τονίζει ότι η μετάλλαξη Ο5 χάρη στην υψηλή μεταδοτικότητα της έχει προκαλέσει πολλές λοιμώξεις και επαναλοιμώξεις οπότε αν αυτή παραμείνει επικρατούσα οι περισσότεροι άνθρωποι που θα έχουνε κολλήσει μέχρι το φθινόπωρο και έχουν αναπτύξει κάποιου βαθμού ανοσία απέναντι της. Ακόμα και σε επαναλοιμώξεις όταν κάποιος άνθρωπος κολλάει την Ο5, ο οργανισμός του την γνωρίζει πια, δεν είναι ένα νέο και άγνωστο παθογόνο.
Άλλο ένα σημείο που υπογραμμίζουν οι ειδικοί και για τις δύο ιογενείς λοιμώξεις είναι η ανάγκη να ενημερώσουμε τον γιατρό μας και να καταγραφεί το κρούσμα. Κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει ένα στοιχείο. Κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική ευπάθεια σε παθογόνα και ο γιατρός του είναι αυτός που γνωρίζει καλύτερα από τους άλλους πόσο ευπαθής μπορεί να είναι ο καθένας.
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων γενικά δεν είναι επικίνδυνος για τους υγιείς ενήλικες μπορεί να απειλήσει ανοσοκατεσταλμένους ανθρώπους, ασθενείς με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, γυναίκες σε εγκυμοσύνη και παιδιά ωστόσο μέχρι τώρα δεν έχουμε δει κρούσματα σε παιδιά καθώς η μέση ηλικία των κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων είναι κυρίως άτομα ηλικίας 30 έως 40 ετών.
Για τους ανθρώπους με λοίμωξη του κορονοϊού ένας λόγος παραπάνω να γίνεται πολύ γρήγορα η καταγραφή του κρούσματος καθώς έχουμε όπλα στοχευμένα για την αντιμετώπιση της λοίμωξης σε άτομα τα οποία έχουν υψηλό κίνδυνο να νοσήσουν βαριά. Πλάι στα γνωστά όπλα δηλαδή τα αντιικά φάρμακα, τα χάπια και το ενέσιμο σκεύασμα (ρεμδεσιβίρη) ήρθαν πλέον και τα νέα μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία αποστέλλονται σε τέσσερα νοσοκομεία στο λεκανοπέδιο Αττικής ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες συγκεκριμένων ασθενών με ανοσοκαταστολή. Συνολικά η χώρα μας έχει λάβει περίπου 1700 δόσεις του διπλού συνδυασμού μονοκλωνικών αντισωμάτων της Astra Zeneca, που σε κλινικές μελέτες έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός και απέναντι της «μητέρας» όμικρον και απέναντι της υποπαραλλαγής Ο2.
