Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα εκφωνήσει αύριο το πρωί στις 10 – ώρα Ελλάδας- την ετήσια ομιλία για την Κατάσταση της Ένωσης ενώπιον της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες.
Στην πρώτη ομιλία της θητείας της, η κ. Φον ντερ Λάιεν αναμένεται να κάνει τον απολογισμό του έργου της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης που προκάλεσε η πανδημία COVID-19 και να παρουσιάσει το όραμά της για την οικονομική ανάκαμψη και την μετάβαση προς μια πράσινη, ψηφιακή και ανταγωνιστική ευρωπαϊκή οικονομία.
Αναμένεται ακόμα να παρουσιάσει επίσης τις εξελίξεις και την κατάσταση στην ευρύτερη γειτονιά της ΕΕ.
Θα ακολουθήσουν οι τοποθετήσεις των επικεφαλής των πολιτικών ομάδων, η δευτερολογία της Προέδρου και στη συνέχεια οι τοποθετήσεις των ευρωβουλευτών, ενώ η συζήτηση θα κλείσει με την τριτολογία της κ. Φον ντερ Λάιεν.
Η ομιλία για την Κατάσταση της Ένωσης - το SOTEU debate –είναι η στιγμή κατά την οποία η πρόεδρος έρχεται αντιμέτωση με τον έλεγχο των εκπροσώπων των πολιτών της ΕΕ, για τα ως τώρα πεπραγμένα καθώς και για τον σχεδιασμό της μελλοντικής πορείας της ΕΕ, αναδεικνύοντας τον θεσμικό ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως του μόνου δημοκρατικά εκλεγμένου οργάνου από τους πολίτες της ΕΕ.
Το φετινό SOTEU ωστόσο αναδεικνύει και τη μοναδικότητα της σημερινής συγκυρίας:
Η πανδημία COVID-19 έχει αλλάξει τα πάντα και η ΕΕ βρίσκεται υπό πίεση για την παροχή άμεσων λύσεων και τον μετριασμό των συνεπειών της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης.
Οι διαπραγματεύσεις για τον Μακροπρόθεσμο Προϋπολογισμό 2021-2027 και για την υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο μετά τη σύνοδο των ηγετών της ΕΕ του Ιουλίου.
Δύο μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ οι γεωπολιτικές ισορροπίες βρίσκονται επίσης σε κρίσιμη καμπή ενώ αβεβαιότητα επικρατεί και για τον τρόπο που θα αποχωρήσει η Μεγάλη Βρετανία από την ΕΕ.
Ο ρόλος των ευρωβουλευτών
Η συζήτηση για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μια ευκαιρία για τους ευρωβουλευτές να μεταφέρουν τις ανησυχίες και τις προσδοκίες των πολιτών.
Η πρόεδρος αναμένεται να ερωτηθεί για τον ρόλο και τις ενέργειες της Επιτροπής από την έναρξη της θητείας της και ιδιαιτέρως για αυτές που συνδέονται με τις συνέπειες της πανδημίας και για τη μελλοντική ανάκαμψη. Είναι επίσης μία αφορμή για να αναλογιστούμε πού βρισκόμαστε σε σχέση με τις προτεραιότητες που είχε θέσει πριν ένα χρόνο η Επιτροπή κυρίως 1. ως προς την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 2. ως προς μια Ευρώπη ισχυρή στον κόσμο και 3. ως προς την ανάγκη για νέα ώθηση στη δημοκρατία – περιλαμβανομένης και της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, που έχει εξαγγελθεί.
Στην πλειοψηφία τους οι ευρωβουλευτές έχουν εκφραστεί θετικά ως προς την πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά επισημαίνουν ότι η βραχυπρόθεσμη ανάκαμψη δεν πρέπει να είναι εις βάρος των μακροπρόθεσμων επενδύσεων και των πολιτικών προτεραιοτήτων για το μέλλον.
Οι τομείς που προκαλούν μεγαλύτερη ανησυχία αφορούν προγράμματα όπως το Erasmus, η έρευνα, η ψηφιακή, ενεργειακή και κλιματική μετάβαση.
Επίσης κρίνεται απαραίτητη η αναθεώρηση των ιδίων πόρων της ΕΕ ώστε το σχέδιο ανάκαμψης να μην αποβεί εις βάρος των φορολογουμένων.
Το Σχέδιο Next Generation EU, όπως αποκαλείται το Σχέδιο Ανάκαμψης να μη μετατραπεί σε βαρίδι για την επόμενη γενιά, όπως λέγεται χαρακτηριστικά.
Οι προτεραιότητες
Η Επιτροπή, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, παραμένει απόλυτα αποφασισμένη να υλοποιήσει τις εμβληματικές πρωτοβουλίες που όρισε στην αρχή της θητείας της, δηλαδή την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και την Ψηφιακή Στρατηγική, καθώς αυτές είναι καίριας σημασίας για την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και την οικοδόμηση μιας πιο ανθεκτικής, βιώσιμης, δίκαιης και ευημερούσας Ευρώπης.
Για τους στόχους αυτούς τονίζεται "θα αξιοποιήσουμε στο έπακρο όλα τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητές μας, εστιάζοντας στην ισότητα και δημιουργώντας ευκαιρίες για όλους, γυναίκες και άνδρες, από την Ανατολή, τη Δύση, τον Νότο ή τον Βορρά, νέους και ηλικιωμένους. Η Ευρώπη θα συνεχίσει να εργάζεται για να επιτύχει περισσότερα στο εσωτερικό της ώστε να αποκτήσει ηγετικό ρόλο στον κόσμο".
