Σε 285.000 ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς σε όλη την επικράτεια ξεκίνησαν από προχθές να έρχονται τα υπενθυμιστικά SMS, προκειμένου να κλείσουν το ραντεβού τους για την 3η «ενισχυτική» ή «αναμνηστική» δόση του εμβολίου κατά του κορονοϊού, με την πλατφόρμα να έχει ανοίξει εδώ και 24 ώρες. Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ο πληθυσμός των ανοσοκατεσταλμένων ασθενών περιλαμβάνει τις εξής ομάδες:
Ποιοι θα κάνουν την τρίτη δόση εμβολίου
Καταρχάς όλους τους ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση συμπαγούς οργάνου ή αιμοποιητικών κυττάρων καθώς και όσους βρίσκονται σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση. Επίσης, τους ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση σε Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ή σε περιτοναϊκή κάθαρση στο σπίτι. Αφορά επίσης τους καρκινοπαθείς και συγκεκριμένα τους ασθενείς με καρκίνο συμπαγούς οργάνου που βρίσκονται υπό αγωγή (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, στοχευμένη θεραπεία, οποιαδήποτε θεραπεία) και τους ασθενείς με αιματολογικό καρκίνο υπό αγωγή ή που έχουν νοσήσει από αιματολογικό καρκίνο την τελευταία 5ετία.
Στους συμπολίτες μας που ξεκινούν να λαμβάνουν κατά προτεραιότητα την τρίτη δόση εμβολίου περιλαμβάνονται και τα άτομα σε ανοσοκαταστολή δηλαδή ασθενείς με αντιφλεγμονώδη, αυτοάνοσα νοσήματα ή άλλα νοσήματα με ανοσοκαταστολή, που λαμβάνουν ειδικές ανοσοτροποποιητικές θεραπείες, όπως και άτομα με πρωτοπαθείς ανοσοανεπάρκειες ή άτομα με HIV λοίμωξη τα οποία έχουν CD4 κάτω από 200.
Για όλες αυτές τις κατηγορίες χρονίως πασχόντων η τρίτη δόση μπορεί να χορηγηθεί τέσσερις εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης δόσης (του βασικού εμβολιασμού) κι αποσκοπεί στην αύξηση της παραγωγής των εξουδετερωτικών αντισωμάτων ώστε να συνεχίσουν να είναι προστατευμένοι οι ευπαθείς συμπολίτες μας κατά την συνεχιζόμενη επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα.
Όπως εξηγεί η καθηγήτρια παιδιατρικής- λοιμωξιολογίας Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών εκτός από τα άτομα που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή λόγω υποκείμενου νοσήματος ή λήψεις ανοσοκατασταλτικής θεραπείας υπάρχουν και εκείνοι οι οποίοι παρουσιάζουν μείωση στην παραγωγή των εξουδετερωτικών αντισωμάτων επειδή έχει παρέλθει μεγάλο διάστημα από τον βασικό τους εμβολιασμό όπως είναι οι υγειονομικοί της πρώτης γραμμής (των νοσοκομείων του ΕΣΥ) που εμβολιάστηκαν πρώτοι.
Τρίτη δόση εμβολίου και για τους υγειονομικούς
Γι’ αυτό ακριβώς οι επόμενοι που θα πάρουν σειρά στην χορήγηση της τρίτης δόσης θα είναι οι υγειονομικοί για τους οποίους έχει παρέλθει το 8μηνο από την χορήγηση της 2ης δόσης και τα άτομα άνω των 60 ετών που παρουσιάζουν μειωμένη παραγωγή εξουδετερωτικών αντισωμάτων λόγω εξασθένησης του ανοσοποιητικού συστήματος από την ηλικία.
Μαζί με τους ανθρώπους ηλικίας 60 ετών και άνω θα εμβολιαστούν με την αναμνηστική δόση των covid mRNA (αποκλειστικά) εμβολίων όσοι διαμένουν σε Δομές Φροντίδας Υγείας. Σε όλες τις περιπτώσεις ο «αναμνηστικός» εμβολιασμός γίνεται αποκλειστικά με τα mRNA εμβόλια Pfizer και Moderna. Σε αυτούς που είχαν κάνει εξαρχής εμβόλιο mRNA θα χορηγηθεί 3η δόση από το εμβόλιο που έκαναν, σε όσους είχαν εμβολιαστεί με Astra Zeneca θα κάνουν 3η δόση με Pfizer ή Moderna και σε όσους έχουν κάνει το μονοδοσικό της Johnson & Johnson (από τα τέλη Μαϊου και μετά, θα χορηγηθεί 2η αναμνηστική δόση με ένα από τα δύο mRNA εμβόλια.
Τρίτη δόση εμβολίου για τον γενικό πληθυσμό
Τα μέλη της εγχώριας επιστημονικής κοινότητας συμφωνούν πως όλοι θα χρειαστούμε εντέλει τρίτη δόση, άλλωστε ο εμβολιασμός για τον κορονοϊό είναι στο πρότυπο της γρίπης δεν είναι άπαξ αλλά επαναλαμβανόμενος. Η τρίτη δόση για το γενικό πληθυσμό δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα, πάντως ήδη στο Ισραήλ 3 εκατ. πολίτες ηλικίας 50 ετών κι άνω έχουν ήδη λάβει την τρίτη δόση, ενώ στον ίδιο δρόμο πρόκειται να βαδίσει και η Μεγάλη Βρετανία, δηλαδή να ανοίξει το πρόγραμμα αναμνηστικού εμβολιασμού για όλους τους ανθρώπους ηλικίας άνω των 50 ετών.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να θυμίσουμε ότι στη Μεγάλη Βρετανία ο βασικός εμβολιασμός έγινε σε αρκετά σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού με το εμβόλιο της Astra Zeneca το οποίο παρουσιάζει μειωμένη αποτελεσματικότητα σε σχέση με τα εμβόλια Pfizer και Moderna σε ότι αφορά στην προστασία από τη μετάλλαξη Δέλτα και ακριβώς επειδή οι Βρετανοί βίωσαν ένα δυναμικό τέταρτο κύμα δεν θέλουν να πάθουν κάτι ανάλογο καθώς θα χειμωνιάζει.
Ποιες είναι οι παρενέργειες της τρίτης δόσης εμβολίου
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των παρενεργειών που προβληματίζει τους πολίτες-ήδη από την χορήγηση των δύο δόσεων του βασικού εμβολιασμού, πρέπει καταρχάς να τονίσουμε ότι δεν έχουμε στο «κάδρο» τις σχετιζόμενες με τα εμβόλια αδενοϊού παρενέργειες, καθώς ο ενισχυτικός εμβολιασμός γίνεται μόνο με τα δύο mRNA σκευάσματα.
Ήπια αλλεργική αντίδραση
Πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη με το εμβόλιο της Pfizer με την συμμετοχή ατόμων με ιστορικό αλλεργίας έδειξε ότι ο κίνδυνος αλλεργικής αντίδρασης ήταν μάλλον υπερεκτιμημένος, με το 98% των συμμετεχόντων να μην παρουσιάζει καμιά αλλεργική αντίδραση, το 1% να παρουσιάζει μία ήπια αλλεργική αντίδραση και μόλις το 0,7% των συμμετεχόντων να παρουσιάζει αντίδραση αναφυλακτικού τύπου η οποία είναι απολύτως αντιμετωπίσιμη και γι’ αυτό άλλωστε στην χορήγηση των εμβολίων mRNA συστήνεται στους εμβολιασμένους να παραμείνουν για 20 λεπτά στον χώρο του εμβολιαστικού κέντρου.
Σπάνια περιστατικά μυοκαρδίτιδας
Το εμβόλιο της Moderna έχει συσχετιστεί με σπάνια ήπια περιστατικά περικαρδίτιδας και μυοκαρδίτιδας αλλά αυτά αφορούν τον εμβολιασμό νεότερων ανθρώπων που δεν πρόκειται να λάβουν ακόμα ενισχυτική δόση κι επιπλέον δείχνουν να είναι αναστρέψιμα.
Η μέχρι τώρα εμπειρία μας με την πανδημία δείχνει ότι λόγω της ικανότητας ανοσιακής διαφυγής που έχουν αρκετές μεταλλάξεις - εν προκειμένω η μετάλλαξη Δέλτα, η Έψιλον και η νέα μετάλλαξη Mu (Μ) - τα υπάρχοντα εμβόλια της φαρέτρας «δουλεύουν» λιγότερο, άρα τα εμβολιασμένα άτομα δεν είναι 100% προστατευμένα - κανένα εμβόλιο δεν το πετυχαίνει αυτό. Συνεπώς τα εμβολιασμένα άτομα μπορούν να κολλήσουν κορονοϊό και να τον μεταδώσουν, αυτό είναι ξεκάθαρο.
Εξίσου ξεκάθαρο είναι ότι τα μη εμβολιασμένα άτομα έχουν σε σύγκριση με τους εμβολιασμένους δεκαπλάσιο κίνδυνο να νοσηλευτούν με βαριά λοίμωξη covid κατά την επέλαση της υπερμεταδοτικής μετάλλαξης Δέλτα και 11πλάσιο κίνδυνο να πεθάνουν.
Υπέρ της τρίτης δόσης εμβολίου οι επιστήμονες
Υπέρμαχοι της επέκτασης της χορήγησης της 3ης δόσης αφενός στους υγειονομικούς κι αφετέρου σε μεγαλύτερες ομάδες πληθυσμού είναι διακεκριμένοι επιστήμονες της πρώτης γραμμής, που εδώ και 18 μήνες δίνουν καθημερινά τη μάχη τους με την πανδημία στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, όπως ο αναπληρωτής καθηγητής πνευμονολογίας Στέλιος Λουκίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, ο οποίος εδώ και αρκετές εβδομάδες υπογραμμίζει την ανάγκη να εμβολιαστούν με αναμνηστική δόση οι υγειονομικοί. Η ανάγκη αυτή αναδύεται μέσα από έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ και δημοσιεύθηκε στην «Βίβλο» της ιατρικής στο New England Journal of Medicine, όπου το 57% των (πλήρως εμβολιασμένων) γιατρών βρέθηκαν να είναι θετικοί στον κορονοϊό μέσα στον Ιούλιο.
Ο καθηγητής Μικροβιολογίας ΕΚΠΑ Θανάσης Τσακρής όποιος σχολιάζοντας την πορεία της πανδημίας λέει ότι θα πρέπει να μπούμε στη λογική του μαζικού αναμνηστικού εμβολιασμού ώστε να αποφύγουμε τα χειρότερα στο μέλλον και η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Ματίνα Παγώνη προσθέτει πως το τελευταίο πράγμα που θα ήθελαν οι νοσοκομειακοί γιατροί να δουν μέσα στα νοσοκομεία είναι να αυξάνεται ο αριθμός των ασθενών σε κλινικές covid και σε μονάδες εντατικής θεραπείας που είναι πλήρως εμβολιασμένοι αλλά παρόλαυτα νοσούν βαριά -γιατί προφανώς έχουνε απωλέσει την προστασία από τον εμβολιασμό.
