Του Γκάρεθ Χάρι και της Άνι Σό
Κορυφαία πρόσωπα του κόσμου της τέχνης θρηνούν σήμερα τον θάνατο του μουσικού, καλλιτέχνη και ηθοποιού Ντέιβιντ Μπόουι, όπου για τους τελευταίους 18 μήνες υπέφερε από καρκίνο. Ο Μπόουι ο οποίος πέθανε χθές σε ηλικία 69 χρονών, σπούδασε στο Τεχνικό Λύκειο του Μπρόμλεϊ (Bromley Technical High School), και παρακολούθησε για μικρή χρονική περίοδο την καλλιτεχνική σχολή στο Κρόιντον (Croydon School of Art). Συνέχισε να δημιουργεί έργα όλη του την ζωή. Το 1995 έκανε την πρώτη του ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Πινακοθήκη της Κόρκ Στρίτ (The Gallery on Cork Street).
Ο Ντέξτερ Ντάλγουντ, υποψήφιος για βραβείο Τέρνερ είπε στην «Art Newspaper»: «Άρχισα να παίζω μπάσο στα 14 και το πρώτο τραγούδι το οποίο μπορούσα να παίξω τότε ήταν το «The Jean Genie». Σε ένα από τα πρώτα ταξίδια που έκανα στο Λονδίνο την δεκαετία του '70, πήγα να ψάξω για το κόκκινο τηλεφωνικό θάλαμο στην οδό Χίλτον, από το οπισθόφυλλο του δίσκου «Ziggy Stardust» και πίεσα το κεφάλι μου στο τζάμι του. Την πρώτη φορά που προσγειώθηκα στην Νέα Υόρκη άκουγα με τα ακουστικά μου το «Young Americans». Ο Μπόουι ήταν πάντα εκεί. Υπογράμμισε όλες τις αλλαγές καθώς έφευγαν οι δεκαετίες.»
Άλλοι καλλιτέχνες και επιμελητές χρησιμοποίησαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να θυμηθούν τον Λεπτό Λευκό Δούκα (Thin White Duke, περσόνα που υποδυόταν ο Ντέιβιντ Μπόουι). Η Τρέισι Έμιν, από την οποία είχε πάρει ο Ντέιβιντ Μπόουι συνέντευξη για το περιοδικό «Modern Painters» το 1997, έγραψε στο Tweeter: «Αντίο Φίλε μου. Σε ευχαριστώ για το σάουντρακ της ζωής μου #DavidBowie.» Η Έμιν είχε οργανώσει μια επίσημη αναδρομική με έργα του Μπόουι στο «Victoria & Albert Museum» το 2013.
Ο Μπόουι ο οποίος ήταν συλλέκτης μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης, έγραψε για το ενδιαφέρον του αυτό στο 21, ένα βιβλίο πάνω στην τέχνη το οποίο είχε και ο ίδιος χρηματοδοτήσει. Ήταν συχνός συνεργάτης και μέλος της συντακτικής επιτροπής στο περιοδικό «Modern Painters». Το 1996 έγραψε ένα άρθρο για την σπουδαιότητα του εκλιπόντος καλλιτέχνη γκράφιτι, Ζαν Μισέλ Μπασκιά: «Για μια μόνο μικρή στιγμή στα μέσα της δεκαετίας του '80, οι δρόμοι και οι υπόγειες διαβάσεις της Νέας Υόρκης ζωντάνεψαν με τις παλαιογραφίες του σε στιλ Τουόμπι και το κραυγαλέο μπέρδεμα μιας μανίας που εκφράζεται με πέντε δάκτυλα. Το «SAMO», το οποίο σημαίνει «τα ίδια σκατά» (same old shit), άνοιξε τον δρόμο για την νέα γλώσσα. Αυτή ταξίδεψε βαθιά μέσα σε εχθρικές θερμοκοιτίδες τις οποίες περιπολούσαν η Μέρι Μπούν και η Ανίνα Νόσι, και έφτασε με σπειροειδή τρόπο στην εικαστική υποψία με τις συνεργασίες με τον Γουόρχολ στην γκαλερί «Tony Shafrazi.» Την ίδια χρονιά ο Μπόουι έπαιξε τον Γουόρχολ στην βιογραφική ταινία «Basquiat».
Σε μια συνέντευξη του για το «Modern Painters» το 1996, ο Μπόουι μίλησε με τον Ντάμιεν Χίρστ την παραμονή της ατομικής του έκθεσης στην γκαλερί Gagosian της Νέας Υόρκης. Ο Μπόουι ρώτησε τον Χίρστ για την θνητότητα λέγοντας: «Αυτό που φαίνεται να καθορίζει το έργο σου και σε ξεχωρίζει από τους συναδέλφους σου είναι ένα εντονότερο προσωπικό πάθος. Μια έντονη πίκρα για την ιδέα του θανάτου. Με αγγίζει με έναν σκανδαλιστικό τρόπο, με ένα είδος αντήχησης, ενώ η δουλειά των φίλων σου όπως ο Γκάβιν Τούρκ ή η Σάρα Λούκας φαίνεται να βασίζεται σε έναν σοβαρό κυνισμό, ίσως μια σκοτεινή ειρωνική διάθεση.»
Ο Βρετανός καλλιτέχνης Στούαρτ Σέμπλ δημοσίευσε στο Instagram: «Ξύπνησα σήμερα συντετριμμένος από τα νέα για τον Μπάουι. Με είχε εμπνεύσει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο σε όλη μου την ζωή. Τα λόγια του σημαίνουν τα πάντα για μένα και αντανακλούνται σε πολλά από τα έργα που κάνω. Νιώθω πολύ χαμένος σήμερα.» Εν τω μεταξύ, η Τάνια Μπάρσον, επιμελήτρια διεθνούς τέχνης στο Tate Modern έγραψε στο Facebook: «Πίσω στα αστέρια Αστράνθρωπε!» (Back to the stars Starman!)
Η κληρονομιά του Μπόουι συνεχίζεται. Η αναδρομική του στο V&A με το όνομα «Ο Ντέιβιντ Μπόουι Είναι» η οποία έχει ήδη πραγματοποιηθεί σε εφτά χώρους βρίσκεται αυτήν την στιγμή στο Groninger Museum στην Ολλανδία. (μέχρι τις 13 Μαρτίου). Ένας γιαπωνέζικος χώρος επιβεβαιώθηκε για την άνοιξη του 2017. Η έκθεση περιλαμβάνει πάνω από 300 αντικείμενα που μας δείχνουν το πώς «η δουλειά του Μπόουι επηρέασε και επηρεάστηκε από τα ευρύτερα καλλιτεχνικά κινήματα, το ντιζάιν, το θέατρο και τον σύγχρονο πολιτισμό», σύμφωνα με τους διοργανωτές.
Επιμέλεια: Χρόνης Μούγιος