Ο Ηρακλής Παπαϊωάννου, ο νέος διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, ο οποίος αντικατέστησε τον Βαγγέλη Ιωακειμίδη, σε συνέντευξη τύπου στις 22 Μαρτίου 2016, ανέλυσε τους στόχους και τις δράσεις του Μουσείου για την προσεχή περίδο. Συγκεκριμένα:
Το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης είναι ο μόνος κρατικός φορέας αφιερωμένος στη μελέτη, συλλογή και ανάδειξη της φωτογραφικής εικόνας και τέχνης. Ως τέτοιος, η αποστολή του είναι εθνικής εμβέλειας.
Στο πλαίσιο αυτής της αποστολής, οι στόχοι της νέας διεύθυνσης συνοψίζονται στους εξής άξονες:
Αναδιοργάνωση εκθεσιακού προγραμματισμού
Έρευνα στην ελληνική φωτογραφία
Αναβάθμιση του εκπαιδευτικού ρόλου του μουσείου
Επανασύσταση συλλογής
Εξορθολογισμός δράσεων και λειτουργίας - Στελέχωση μουσείου
Εξωστρέφεια / Συνέργειες με την τοπική κοινωνία
Χωρίς να αγνοηθεί καθόλου ο διεθνής προσανατολισμός και οι συνεργασίες του μουσείου, η στόχευση θα αφορά αρκετά σε εκθέσεις με έρευνα στην ελληνική φωτογραφία, στην ιστορική και σύγχρονή της διάσταση, η συλλογή, μελέτη και ανάδειξη της οποίας είναι θεμελιακή αποστολή του μουσείου.
Το εντός των τειχών του μουσείου εκθεσιακό πρόγραμμα θα προβλέπει τρεις εκθέσεις τον χρόνο: Σεπτέμβριο-Δεκέμβριο, Ιανουάριο-Μάιο και Μάιο-Σεπτέμβριο, η τρίτη από τις οποίες θα είναι τακτικά αφιερωμένη στη μόνιμη συλλογή.
Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό ένας φορέας όπως το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, να ερευνά την εξέλιξη του ίδιου του φωτογραφικού μέσου, που βρίσκεται στην αιχμή της τεχνολογίας και μεταλλάσσεται ραγδαία.
Τις επόμενες ημέρες και για έξι εβδομάδες θα ξεκινήσει με τον τίτλο: «Προβολές στα Αρχεία του Μουσείου» η παρουσίαση τεσσάρων προβολών στον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου. Τις προβολές επιμελήθηκε ο Στέργιος Καράβατος και περιλαμβάνουν έργα της συλλογής από τα αρχεία Γιάννη Στυλιανού, Δημήτρη Λέτσιου, Σωκράτη Ιορδανίδη και Λεωνίδα Παπάζογλου, φιλοξενώντας περισσότερα από πεντακόσια έργα, μέρος των οποίων έχει εκτεθεί στο παρελθόν στο Μουσείο, ενώ άλλα δεν έχουν παρουσιαστεί ποτέ.
Η επόμενη έκθεση του μουσείου θα είναι έτοιμη στο δεύτερο μισό του Μαΐου και θα έχει τίτλο: «Μια άλλη ζωή: Ανθρώπινες ροές / Ανώνυμες Οδύσσειες», σε επιμέλεια Ηρακλή Παπαϊωάννου και Πηνελόπης Πετσίνη, με θέμα το προσφυγικό / μεταναστευτικό ζήτημα.
Θα περιλαμβάνει έργα Ελλήνων φωτορεπόρτερ, ερευνώντας το εξελισσόμενο ανθρώπινο δράμα στα όρια της ελληνικής επικράτειας. Στόχος της έκθεσης είναι να αναδειχθεί πλήθος ορατών και αόρατων πτυχών του φλέγοντος κοινωνικού και πολιτικού αυτού ζητήματος. Συγχρόνως, να φιλοξενηθεί στο μουσείο εκτενώς το βραβευμένο ελληνικό φωτορεπορτάζ. Η φωτογραφία είναι εικόνα με πλήθος εφαρμογών που επηρεάζουν βαθιά τις ανθρώπινες κοινωνίες και το Μουσείο Φωτογραφίας πρέπει να τις αναδεικνύει σφαιρικά.
Παράλληλα, εξετάζονται και θα ανακοινωθούν σύντομα οι δράσεις που θα αναληφθούν από πλευράς του Μουσείου σε συνεργασία με θεσμικούς και κοινωνικούς φορείς, όπως εκπαιδευτικά προγράμματα, οικονομική στήριξη, ενέργειες κοινωνικής αλληλεγγύης.
Έμφαση θα δοθεί στην αξιοποίηση των συλλογών και των αρχείων του ΜΦΘ. Παράδειγμα: η αναδρομική έκθεση και έκδοση του έργου του FredBoissonnas, ο σχεδιασμός για την οποία ξεκινά και θα απαιτήσει χρόνο. Όμοια, το αρχείο Σωκράτη Ιορδανίδη, αλλά και η περαιτέρω αξιοποίηση των αρχείων Γιάννη Στυλιανού, Δημήτρη Λέτσιου. Η οργάνωση και αξιοποίηση των έργων και αρχείων της συλλογής είναι η καλύτερη εγγύηση περαιτέρω εμπλουτισμού της, που πρέπει να παρουσιάζεται εντός του μουσείου, στην υπόλοιπη χώρα και εκτός συνόρων.
Ομοίως, έμφαση θα δοθεί στην ανασύσταση της συλλογής που καταστράφηκε μέσα από τη δημιουργία μιας Συλλογής Σύγχρονης Ελληνικής Φωτογραφίας, σε ορίζοντα πενταετίας με 3.000 περίπου έργα. Η συλλογή αυτή θα οικοδομηθεί σε ενότητες, περιλαμβάνοντας σύγχρονους δημιουργούς με αξιόλογο έργο από την αρχή της μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα. Θα οργανωθεί ψηφιακά, για να είναι προσβάσιμη στην ερευνητική κοινότητα. Για το μεγάλο αυτό έργο θα απαιτηθεί μια γενναία οικονομική χορηγία την οποία πρέπει να διασφαλίσουμε άμεσα. Παράλληλα, πρέπει να διερευνηθούν οι συνθήκες καταστροφής της προηγούμενης συλλογής, χωρίς καμία διάθεση δαιμονοποίησης, αλλά με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους καλλιτέχνες και στο έργο τους, στο κοινό και στην ελληνική Πολιτεία.
Ακόμη,έμφαση θα δοθείστην εκπαίδευση της εικόνας και στον οπτικό εγγραμματισμό. Προγραμματίζουμε τη δημιουργία δράσεων εκπαιδευτικού χαρακτήρα για διαφορετικές ηλικίες και κοινωνικές ομάδες, αναγνωρίζοντας το μουσείο του 21ου αιώνα ως ένα ακόμη σχολείο. Ακόμη, την ανάγκη επιμόρφωσης των παιδιών, των εκπαιδευτικών, των καλλιτεχνών, του ευρύτερου κοινού, την ανάγκη να παίξει το μουσείο ρόλο στο μεγάλο ζήτημα του οπτικού εγγραμματισμού, συμβάλλοντας όχι μόνο στη διεύρυνση του φιλότεχνου κοινού αλλά στην καλλιέργεια ενημερωμένων, σκεπτόμενων πολιτών.
Ξεκίνησε ήδη τις Παρασκευές το απόγευμα το άνοιγμα στους φωτογράφους για να δείχνουν το έργο τους στον Διευθυντή και να συζητούν συμβουλευτικά μαζί του.
Ξεκινούν σήμερα οι «Διασταυρώσεις»: οι εκδηλώσεις λόγου με καλεσμένους από διάφορες ειδικότητες. Το αναλυτικό πρόγραμμα εκπαιδευτικών δράσεων του μουσείου θα ανακοινωθεί με την έναρξη της επόμενης σχολικής και ακαδημαϊκής χρονιάς.
Σχεδιάζεται η αναδιοργάνωση και ενίσχυση του διεθνούς φεστιβάλ φωτογραφίας που έκανε τη Θεσσαλονίκη σταδιακά από το 1988 άτυπη πρωτεύουσα της ελληνικής φωτογραφίας και σταυροδρόμι της συνάντησής της με τη διεθνή. Θα αναληφθούν σχετικές πρωτοβουλίες αμέσως μόλις διασφαλισθούν πόροι από τα ευρωπαϊκά προγράμματα που τα τελευταία χρόνια το στήριξαν, μαζί με τα μορφωτικά ινστιτούτα και τους χορηγούς.
Θεωρείται δίκαιη η επιστροφή του ιστορικού επί δεκαοκτώ χρόνια ονόματος του φεστιβάλ Photosynkyria, και η διατήρηση ως υπότιτλου του όρου Photobiennale, που δηλώνει κυρίως τη χρονική περιοδικότητα του γεγονότος. Στόχος είναι να φιλοξενείται κάθε φορά μια μεγάλη διεθνής έκθεση στο μουσείο με διαφορετική θεματική και προβληματισμό, και διαφορετικό κάθε φορά επιμελητή. Γύρω από αυτήν θα οργανώνεται η παρουσίαση των καλύτερων ελληνικών εκθέσεων της διετίας, δίνοντας βήμα επίσης σε νέους καλλιτέχνες, που θα συναντούν τις φιλοξενούμενες διεθνείς προτάσεις και καινούργιες τάσεις. Συμφωνήθηκε ήδη συνεργασία με το AthensPhotoFestival για την παρουσίαση μέρους του κάθε φεστιβάλ στο πρόγραμμα του άλλου.
Θα συσταθεί επίσης μια άμισθη καλλιτεχνική επιτροπή, μέλη της οποίας θα είναι άνθρωποι με υψηλό δείκτη φωτογραφικών σπουδών και γνώσεων, που θα δρα συμβουλευτικά στις εκθέσεις και στα αποκτήματα της συλλογής. Είναι επιθυμία της διεύθυνσης η νέα γενιά Ελλήνων θεωρητικών, επιμελητών, ιστορικών, η πρώτη ίσως γενιά επιστημονικού φωτογραφικού δυναμικού της χώρας, να έρθει κοντά στο μουσείο, να της δοθεί ευκαιρία μέσα από διάφορες δράσεις να εξελίξει την επιστημονική της σκέψη και εμπειρία προς όφελος της φωτογραφικής κοινότητας, του κοινού, του μουσείου.
Πώς θα επιτευχθούν αυτά με ελάχιστο προσωπικό σε μια εποχή με βαριά κρίση;
α) Με συνέργειες,
β) Με οικονομικά εξορθολογισμένες δράσεις,
γ) Με ειδικευμένους εξωτερικούς συνεργάτες.
Ο εξορθολογισμός των δράσεων σημαίνει πως θα πρέπει να είναι οικονομικά ισοσκελισμένες μέσα από ένα συνδυασμό τακτικής επιχορήγησης, προσέλκυσης συνεργειών και χορηγιών.
Στόχος, το ΜΦΘ να αποτελέσει οργανωμένο φάρο μελέτης και παρουσίασης της ιστορικής και σύγχρονης ελληνικής φωτογραφίας, αλλά και ανάδειξης και εδραίωσής της στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον.
Ακόμη, να συσπειρώσει την οικογένεια της φωτογραφίας, εντός και εκτός της πόλης, που είχε σε ικανό βαθμό αποξενωθεί από το μουσείο.
