© Justin Sutcliffe 2017
Από την Hannah McGivern
Για τον εξωπραγματικό σχεδιασμό του Frank Gehry για το Μουσείο Guggenheim Bilbao, ο διευθυντής του Juan Ignacio Vidarte, απλά λέει: «Είμαστε πολύ περήφανοι και τυχεροί να έχουμε ένα κτίριο που είναι ένα αριστούργημα». Το μουσείο που ξεκίνησε το 1991 από τη βασκική κυβέρνηση σε συνεργασία με το Ίδρυμα Solomon R. Guggenheim στη Νέα Υόρκη, είναι η ναυαρχίδα μιας ευρύτερης στρατηγικής: την αναγέννηση μιας προβληματικής μεταβιομηχανικής πόλης μέσω της διεθνούς αρχιτεκτονικής. Από τότε που άνοιξε το κτίριο των 24.000 τ.μ. με πάνελ τιτανίου στις 19 Οκτωβρίου 1997, έχει υποδεχθεί περισσότερους από 20 εκατομμύρια επισκέπτες -τα δύο τρίτα από αυτούς προέρχονται εκτός Ισπανίας- και πυροδότησε πολυάριθμα πολιτιστικά έργα παγκοσμίως με στόχο την αντίγραφή του "αποτελέσματος Bilbao".
Για το σαββατοκύριακο της 20ής επετείου του, το Guggenheim Bilbao μετέτρεψε την ανακλαστική του επιφάνεια σε μια γιγαντιαία οθόνη προβολής για ένα θέαμα με φώτα: το Reflections ήταν η τελευταία μεγάλη παραγωγή της 59 Productions, της εταιρείας σχεδιασμού με έδρα το Λονδίνο, που βρίσκεται πίσω από τις βίντεο προβολές-χαρτογραφήσεις κινουμένων σχεδίων (video-mapping animation) στις προσόψεις της Όπερας του Σίδνεϊ και του Κάστρου του Εδιμβούργου, καθώς και στην περιοδεύουσα έκθεση David Bowie is του Μουσείου Victoria & Albert, η οποία έσπασε ρεκόρ. Η δημόσια εκδήλωση είχε ελεύθερη είσοδο και χρηματοδοτήθηκε από την πόλη του Bilbao, το περιφεριακό συμβούλιο της Biscay και την ισπανική ενεργειακή εταιρεία Iberdrola, η έδρα της οποίας βρίσκεται δίπλα στο μουσείο.
Χιλιάδες θεατές συγκεντρώθηκαν στην όχθη του ποταμού απέναντι από το μουσείο για να παρακολουθήσουν την 20λεπτη προβολή με το δραματικό σάουντρακ, που παρουσιάστηκε την πρώτη νύχτα (11 Οκτωβρίου). Η ιδέα ήταν ένα οπτικό ταξίδι μέσα από την ιστορία της τοποθεσίας, από το χαλυβουργικό του παρελθόν έως το μετασχηματισμό του μέσα από την τέχνη, το οποίο έκοψε την ανάσα και προκάλεσε αναρίθμητα γέλια και χειροκροτήματα από τα πλήθη. Στην αρχή έπαιξε με την ομοιότητα που έχει η καμπύλη δομή του μουσείου με ένα πλοίο, σκιαγραφώντας τις τρύπες του λιμανιού και την ανώτερη γέφυρα ενός μεγάλου υπερωκεάνιου που περιπλέει τα κύματα, ενώ μια άλλη σκηνή αναπαρέστησε την τοποθέτηση των 33.000 πάνελ τιτανίου. Ο Leo Warner, ο ιδρυτικός διευθυντής της 59 Productions, περιέγραψε την εκδήλωση ως ένα «μοναδικό έργο θεάτρου στο οποίο το ίδιο το κτίριο είναι ο ήρωας».
Σε άλλες στιγμές, όμως, η δημιουργία του Gehry πήρε το χαρακτήρα μερικών από τα πιο ξεχωριστά έργα στη συλλογή Guggenheim Bilbao. Η σιλουέτα του μνημειώδους γλυπτού αράχνης της Louise Bourgeois, Maman (1999), έγνεψε ένα λευκό ιστό πάνω στο σκοτεινό σκηνικό, προτού χορτάρια και πανσέδες ανθίσουν για να θυμίσουν το φύλακα-σκύλο ύψους 12 μέτρων Puppy (1992) του μουσείου, από τον Jeff Koons. Με συνεχόμενες performances για τέσσερα βράδια, μεταξύ 20:30- 23:00, το θέαμα κράτησε μέχρι τις 14 Οκτωβρίου.
Αν και διατάραξε τη γαλήνη για μερικές μέρες, το "εξαιρετικό" δρώμενο σχεδιάστηκε λαμβάνοντας υπόψιν τους ντόπιους κατοίκους, λέει ο Vidarte. Περισσότερα από 200.000 άτομα το παρακολούθησαν μέσα σε τέσσερις νύχτες. «Έχουμε γιορτάσει όλο αυτό το ημερολογιακό έτος, αλλά γύρω από αυτές τις ημέρες του Οκτωβρίου, οι οποίες είναι πιο κοντά στην επέτειό μας, κάνουμε μια ιδιαίτερη προσπάθεια για να κάνουμε τον εορτασμό πιο δημόσιο», λέει.
