© Lucy Art Residency
Από την Αννίτα Αποστολάκη
Το δεύτερο ανοιχτό κάλεσμά του πραγματοποιεί έως 7 Φεβρουαρίου 2018 το πρόγραμμα καλλιτεχνικής διαμονής Lucy Art Residency, το οποίο απευθύνεται σε καλλιτέχνες των οποίων το έργο δίνει έμφαση στο ευρύτερο πεδίο της φωτογραφίας.
Το πρόγραμμα θα φιλοξενήσει για δύο εβδομάδες, στην πόλη της Καβάλας, έναν/μία καλλιτέχνη, με έδρα την Ευρώπη ή την ευρύτερη Μεσόγειο, με όλα τα έξοδα καλυμμένα. Ιδιαίτερη επιλογή πόλης, η οποία προέκυψε από τη σχέση που έχει με αυτήν η ιδρύτρια του residency, εικαστική φωτογράφος, Μαρίας Μιτζάλη: από παιδί περνούσε μεγάλο μέρος τους χρόνου της, κυρίως τα καλοκαίρια, μεταξύ της γειτονικής Θάσου και της Καβάλας, καθώς η οικογένειά της διατηρεί στην Καβάλα το ξενοδοχείο πέντε αστέρων Lucy, από το οποίο παίρνει το όνομά του το residency, καθώς ο/η καλλιτέχνης που επιλέγεται διαμένει εκεί για δύο εβδομάδες.
Όταν, όμως, αποφάσισε πρόσφατα να εγκατασταθεί ημι-μόνιμα για περίπου τρία χρόνια στην πόλη για οικογενειακούς λόγους, βίωσε την Καβάλα με ένα διαφορετικό τρόπο. Έτσι, αποφάσισε να ξεκινήσει μία προσπάθεια με το Lucy Art Residency, όχι μόνο για να φέρει μια διεθνή καλλιτεχνική κοινότητα σε επαφή με την πόλη, αλλά και για να δώσει την ευκαιρία στους κατοίκους της να συναντήσουν επιμελητές και καλλιτέχνες με διεθνή καριέρα. Άλλωστε, δεν είναι λίγα αυτά που προσφέρει η πόλη της Καβάλας στους επισκέπτες της.
«Για τους καλλιτέχνες υπάρχει το πολύ ισχυρό ερέθισμα μιας πολυεπίπεδης ιστορικής πόλης, η οποία έχει επαφή με καλλιτεχνικά δρώμενα (Φεστιβάλ Φιλίππων κτλ.)», λέει στα Νέα της Τέχνης ο καλλιτεχνικός διευθυντής του προγράμματος, Νικόλας Βεντουράκης, τον οποίο προσκάλεσε η Μαρία Μιτζάλη στις αρχές αυτής της προσπάθειας, για να σχεδιάσει το πρόγραμμα και να διατελέσει καλλιτεχνικός διευθυντής για τα πρώτα τρία χρόνια λειτουργίας του. «Από εκεί και πέρα το ίδιο το format του προγράμματος από μόνο του αποτελεί πόλο έλξης. Εκτός από την οικονομική ενίσχυση και ανταπόδοση ως προς το χρόνο που μας προσφέρει ο/η καλλιτέχνης, έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά και να συζητήσει μέσα σε ένα άνετο περιβάλλον με τους κριτές της επιτροπής που τον/την επέλεξαν. Και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμούμε την ανάγκη για τη βασική πρόταση/προσφορά: τον ελεύθερο χρόνο. Είναι κάτι το οποίο και εγώ ως καλλιτέχνης νιώθω ότι μου λείπει και το αναζητώ.»
Η θεματική του προγράμματος βασίζεται στην έννοια του «Ελεύθερου Χρόνου» και το πώς αυτός μπορεί να αξιοποιηθεί ως μέσο δημιουργίας ή έμπνευσης. Η επιλογή του/της καλλιτέχνη γίνεται από μία διεθνή επιτροπή, η οποία για το 2018 αποτελείται από τους: Ann-Christin Bertrand, επιμελήτρια του C/O Berlin, Niccolo Fano, ιδρυτή της γκαλερί Materia στη Ρώμη, Ελευθερία Τσέλιου, ιδρύτρια της Eleftheria Tseliou Gallery, Lars Willumeit, ανεξάρτητο επιμελητή, συγγραφέα και κριτικό τέχνης, καθώς και τον καλλιτέχνη του πρώτου προγράμματος Sylvain Couzinet-Jacques. Μέλος της επιτροπής, αλλά χωρίς δικαίωμα ψήφου, είναι και ο κ. Βεντουράκης, ο οποίος είναι εικαστικός.
Σίγουρα, η συμμετοχή στην κριτική επιτροπή γνωστών ονομάτων από σημαντικούς οργανισμούς του χώρου στην Ελλάδα και το εξωτερικό, δίνει κύρος στο πρόγραμμα. Είναι μια διαβεβαίωση για τους καλλιτέχνες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν ότι δεν είναι μία απάτη ή μία αρπαχτή. Αλλά στην αρχή, ήταν δύσκολα τα πράγματα κατά την προσέγγιση των ατόμων που ήθελαν για την επιτροπή: «Ως Lucy Art Residency δεν είχαμε ακόμα ιστορία. Δεν υπάρχει κάτι να δείξεις σε αυτούς που προσεγγίζεις, ώστε να τους πείσεις για τον επαγγελματισμό και την ειλικρινή και καθαρή σου θέση ως προς τους σκοπούς και τους στόχους του προγράμματος!»
Εκεί ήταν που αποδείχθηκαν σημαντικές οι γνωριμίες του κ. Βεντουράκη ως καλλιτέχνη με έδρα το Λονδίνο: «Για να ξεπεράσουμε αυτόν το σκόπελο, κάναμε χρήση του διαπροσωπικού μας κεφαλαίου,. Βάλαμε, δηλαδή, ως υποθήκη τις προσωπικές σχέσεις που έχουμε με ανθρώπους του χώρου και απευθυνθήκαμε σε προσωπικότητες του χώρου με διεθνές κύρος, οι οποίες με γνώριζαν από την πορεία μου ως καλλιτέχνη στο Λονδίνο. Η εμπιστοσύνη που μας έδειξαν, σε συνδυασμό με την ξεκάθαρη παρουσίαση που τους κάναμε, ήταν καταλύτης για την πραγματοποίηση του πρώτου residency.»
Το αποτέλεσμα ήταν ένα εξαιρετικό πρώτο residency, το οποίο έγινε γνωστό στο χώρο πολύ γρήγορα από στόμα σε στόμα και έτσι, φέτος ήταν πολύ εύκολο να προσεγγίσουν ειδικούς στη φωτογραφία, τους οποίους δε γνώριζαν προσωπικά -με εξαίρεση τον Niccolo Fano της Materia Gallery, με τον οποίο έχει προσωπική σχέση, όπως μας λέει.
«Χαρήκαμε ιδιαίτερα με το γεγονός ότι όλοι δέχτηκαν αμέσως! Είναι σημαντικό για εμάς να υπάρχει πάντα, εκτός από τους διεθνείς κριτές, και ελληνικό στοιχείο αντίστοιχου κύρους στην επιτροπή. Έτσι, μετά τη συμμετοχή του Αρσέν Καλφαγιάν πέρυσι, φέτος κριτής είναι η Ελευθερία Τσέλιου. Μάλιστα, είμαστε ήδη σε επαφή με τους πιθανούς κριτές για το πρόγραμμα του 2019. Να σημειώσω εδώ όμως, ότι τους κριτές δεν τους επιλέγουμε με βάση το όνομα της θέσης που κατέχουν. Πρώτο μας μέλημα είναι να γνωρίζουμε ότι είναι επαγγελματίες με εξαιρετικό κριτήριο, οι οποίοι θα δώσουν τη πρέπουσα προσοχή στις αιτήσεις των καλλιτεχνών και έχουν το ταλέντο να επιλέξουν αυτούς που θα εκμεταλλευτούν το πρόγραμμα στο μέγιστο.»
Κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων της διαμονής του στο Lucy Hotel, ο/η καλλιτέχνης θα έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει το έργο του στο κοινό της πόλης, σε μία ανοικτή ομιλία που θα λάβει χώρα στις 23 Ιουνίου σε ένα ιστορικό κτίριο της πόλης, καθώς και θα γνωρίσει από κοντά τους επιμελητές της επιτροπής, οι οποίοι επίσης θα είναι παρόντες και θα συμμετάσχουν στην εκδήλωση. Επιπλέον, θα του/της αποδοθεί ένα ποσό για την παραγωγή, ως ανάθεση, ενός έργου, το οποίο θα δημιουργηθεί μετά την επιστροφή του/της καλλιτέχνη στην ιδιαίτερη πατρίδα του ή πόλη διαμονής. Είναι μία από τις λίγες φορές που ακούμε τέτοιες παροχές σε residency.
Αναπόφευκτα, ρωτήσαμε τον κ. Βεντουράκη ποιος τα καλύπτει όλα αυτά. «Σχεδόν το σύνολο των εξόδων το καλύπτει η Μαρία από προσωπικούς πόρους. Είχαμε, όμως, τη χαρά να βρούμε συμπαραστάτη τη Δημωφέλεια (Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Καβάλας), η οποία μόλις της παρουσιάσαμε την πρότασή μας, δε δίστασε να μας στηρίξει και καλύπτει ένα σημαντικότατο μέρος από τα έξοδα μετακίνησης των καλεσμένων. Μελλοντικά, καθώς βλέπουμε τη θετική ανταπόκριση που είχαμε πέρυσι και την οποία ελπίζουμε ότι θα έχουμε και φέτος, έχουμε ως στόχο την επέκταση του προγράμματος. Αυτό όμως θα απαιτήσει μια αλλαγή στο μοντέλο χρηματοδότησης και ίσως και τη σύσταση κάποιου πολιτισμικού οργανισμού. Ένα μικρό δείγμα ελπίζουμε ότι θα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε φέτος με ένα εργαστήριο το οποίο διοργανώνουμε να τρέξει παράλληλα με το residency, για το οποίο όμως δεν μπορώ να αποκαλύψω τις λεπτομέρειες ακόμα.»
Επισημαίνει ότι βασική αρχή του προγράμματος του Lucy Art Residency είναι ότι κανένας δε συμμετέχει χωρίς αμοιβή. Από τους κριτές, τους καλλιτέχνες και μελλοντικά τους λοιπούς καλεσμένους, όλοι παίρνουν έστω και ένα συμβολικό ποσό για το χρόνο και την εργασία που προσφέρουν σε συνδυασμό με τις επιπλέον παροχές. «Η εργασία στο πεδίο του πολιτισμού είναι κανονική εργασία και οφείλει να υπάρχει ανάλογη αποζημίωση. Οπότε αν δεν έχουμε τον προϋπολογισμό για να πραγματοποιήσουμε κάτι, τότε δεν το κάνουμε μέχρι να βρούμε τα χρήματα», μας λέει.
Δε θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε περισσότερο, γι'' αυτό και ευχόμαστε τα καλύτερα για το μέλλον στους διοργανωτές!
Περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία δήλωσης ενδιαφέροντος θα βρείτε στην ιστοσελίδα του προγράμματος http://lucyartresidency.com ή μπορείτε να έρθετε σε επαφή απευθείας μαζί τους στο [email protected]
