Είναι δυνατή η πρόβλεψη των σεισμών;
Shutterstock
Shutterstock

Είναι δυνατή η πρόβλεψη των σεισμών;

Η τραγωδία που εκτυλίσσεται στη νοτιοανατολική Τουρκία και τη βόρεια Συρία αναδεικνύει πόσο απροσδόκητα μπορούν να χτυπήσουν οι σεισμοί. Οι επιστήμονες αναζητούν τρόπους έγκαιρης προειδοποίησης για αυτές τις πιο απρόβλεπτες φυσικές καταστροφές.

Όπως μεταδίδει το BBC, η πρώτη ένδειξη που είχαν οι σημειολόγοι ήταν οι έντονες ενδείξεις στα όργανα καθώς τα σεισμικά κύματα που παρήγαγε ο πρώτος σεισμός αντηχούσαν σε όλο τον κόσμο. Λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε ένας δεύτερος μεγάλος σεισμός μεγέθους 7,5 βαθμών.

Γιατί, λοιπόν, δεν μπόρεσαν να τον προβλέψουν;

Η επιστήμη της πρόβλεψης των σεισμών είναι πολύ δύσκολη. Ενώ συχνά υπάρχουν σήματα που μπορούν να ανιχνευθούν στα σεισμικά δεδομένα μετά την εκδήλωση ενός συμβάντος, το να γνωρίζουμε τι πρέπει να αναζητήσουμε για να κάνουμε προβλέψεις εκ των προτέρων είναι πολύ πιο δύσκολο.

Οι γεωλόγοι προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους για την πρόβλεψη των σεισμών τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1960, αλλά με μικρή επιτυχία. Μεγάλο μέρος του λόγου γι' αυτό, λένε, είναι η πολυπλοκότητα των συστημάτων ρηγμάτων που διασχίζουν τον πλανήτη. Υπάρχει επίσης πολύς σεισμικός θόρυβος από τη Γη που σε συνδυασμό με τον ανθρωπογενή θόρυβο δυσκολεύει την ανάδειξη σαφών σημάτων.

Χρειάζονται τρία πράγματα για να υπάρξει μια πραγματικά χρήσιμη πρόβλεψη σεισμού - η τοποθεσία, η ώρα και το μέγεθος του. Μέχρι στιγμής, λένε οι ερευνητές, κανείς δεν μπορεί να το κάνει αυτό με βεβαιότητα. 

Πώς βοηθά η συμπεριφορά των ζώων και η Τεχνητή Νοημοσύνη

Οι γεωλόγοι παράγουν τις καλύτερες δυνατές εικασίες σε "χάρτες κινδύνου", όπου υπολογίζουν την πιθανότητα ενός σεισμού μέσα σε ένα χρονικό διάστημα αρκετών ετών. Αν και αυτοί μπορούν να βοηθήσουν σε κάποιο βαθμό στον σχεδιασμό, δεν παρέχουν το επίπεδο πρόβλεψης που απαιτείται για την παροχή έγκαιρων προειδοποιήσεων των πολιτών.

Έτσι, οι επιστήμονες αναζητούν τρόπους για να κάνουν τις προβλέψεις πιο ακριβείς. Παράλληλα με τα σεισμικά σήματα, έχουν αναζητήσει ενδείξεις σε πιθανούς παράγοντες - από τη συμπεριφορά των ζώων μέχρι τις ηλεκτρικές διαταραχές στην ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης.

Πρόσφατα υπήρξε ενδιαφέρον για τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης να ανιχνεύει τα ανεπαίσθητα σήματα της Γης που οι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται. Οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης μπορούν να αναλύσουν δεδομένα από προηγούμενους σεισμούς με σκοπό να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη μελλοντικών γεγονότων.

Αλλά παρά τους ισχυρισμούς, κανένας δεν έχει καταφέρει να προβλέψει με ακρίβεια πού και πότε θα συμβεί ένας σεισμός.

Εξακολουθεί, όμως, να υπάρχει το ερώτημα του τι πρέπει να γίνει ύστερα με τις πληροφορίες αυτές στην πράξη. Μελετώνται, επίσης, και οι μετεωρολογικές προβλέψεις για ενδείξεις που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα δεδομένα αυτά.