Νωπές είναι ακόμη οι μνήμες από το σούβλισμα του πατροπαράδοτου οβελία, αν και η φράση σούβλισμα του οβελία στα παλαιότερα ελληνικά μας θα φάνταζε πλεονασμός, αφού η λέξη ?βελίας ήταν επίθετο και σήμαινε αυτόν που ψήνεται στην σούβλα.
?βελίας ο σημερινός λεκτικός τύπος μας από το ?βελός, το? ?βελο?, που ήταν η σούβλα. Στην Α ραψωδία της Ιλιάδας, ο ιερέας του Απόλλωνα, ο Χρύσης, προσφέρει θυσία στον θεό και στη συνέχεια οι Αχαιοί ετοιμάζουν τα κρέατα, που θα φάνε οι στρατιώτες, αφού πρώτα τα περάσουν σε σούβλες (?μφ'' ?βελο?σιν ?πειραν, στ. 465). Αυτές οι σούβλες είναι οι οβελοί, που στα αρχαία χρόνια, αλλά και στα νεότερα ήταν ξύλινοι και αποτελούσαν απαραίτητο μέρος του οικιακού εξοπλισμού.
?βελός ήταν και η πέτρινη στήλη, ο σημερινός μας οβελίσκος. Έμοιαζε με σούβλα, γιατί η απόληξή της ήταν οξεία, μυτερή. Διάσημος οβελίσκος είναι αυτός του Θεοδοσίου του Α'', τον οποίο μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη από την Αλεξάνδρεια, και τον τοποθέτησε στον ιππόδρομο το 390 μ. Χ. Εξάλλου, η συνήθεια αυτή να κατασκευάζουν κωνικού σχήματος κολόνες ανήκε στους Αιγυπτίους. ?βελίσκος, επίσης, ήταν και το μυτερό σκέλος του διαβήτη.
(Φωτ: Ο οβελίσκος του Θεοδοσίου του Α'' από τον ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης)
Ο ?βελός, όμως, ήταν και μια οριζόντια γραμμή, που αργότερα απέκτησε πάνω και κάτω δυο τελείες (έγινε ?βελός περιστιγμένος) και σημείωνε ότι κάποιο τμήμα ενός κειμένου, κυρίως φιλοσοφικού, δεν ήταν γνήσιο. Και σήμερα κάνουμε λόγο για εξοβελισμό φράσεων που δεν θεωρούμε ότι ανήκουν σε ένα κείμενο. Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιούμε δυο αγκύλες, για να δηλώσουμε ποιο κομμάτι θέλουμε να εξοβελίσουμε, επειδή είναι νόθο.
Εξοβελίζουμε, δυστυχώς, και φίλους, τους απορρίπτουμε. Η ΕΣΗΕΑ εξοβέλισε και δημοσιογράφους, τους απέβαλε, τρόπον τινά. Πάλι καλά που δεν τους οβέλισε.
Εδώ, όμως, λεξιλογούμε και θα θυμίσουμε ότι οι αρχαίοι μας αγαπούσαν και τον ?βελίαν ?ρτον, το σουβλιστό ψωμί. Είχαν, και το ?βελισκολύχνιον, ένα ραβδί, δηλαδή, που έμοιαζε με οβελό, για να τοποθετούν οι στρατιώτες τα λυχνάρια τους.
Οβελός εξακολουθεί να είναι η σούβλα. Βέβαια, στην γλώσσα των όπλων οβελός ονομάζεται και η μεταλλική ράβδος, με την οποία καθαρίζουν το εσωτερικό της κάννης ενός όπλου.
Με αυτά και με τα άλλα κοντέψαμε να ξεχάσουμε τον οβελία, που στην καθομιλουμένη, εδώ και πολλά χρόνια, είναι μόνο το ψητό αρνί και μάλιστα του Πάσχα. Η χώρα μας, όμως, έχει μακρά παράδοση και στα οβελιστήρια, τις ωραίες ψησταριές, από όπου αναδίνεται υπέροχη η κνίσσα των κρεάτων, που προετοιμάζονται στα κάρβουνα.
