Όχι άδικα, η πώληση του 49% του διαχειριστή του δικτύου διανομής θεωρείται το «πετράδι του στέμματος» των ενεργειακών αποκρατικοποιήσεων, ικανή να προσελκύσει ένα πολύ μεγάλο τίμημα και ισχυρά ονόματα, Ευρωπαίων διαχειριστών, όσο και ξένων θεσμικών.
Το δείχνει ο αριθμός των 11 δυνητικών «μνηστήρων», οι οποίοι και έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το 49% των μετοχών του ΔΕΔΔΗΕ και ενώ τη μεθεπόμενη εβδομάδα αναμένεται να γίνει γνωστή η short list όσων θα μπουν στην τελική ευθεία.
Στο ερώτημα τι βλέπουν όλοι αυτοί οι επενδυτές, η απάντηση βρίσκεται καταρχήν στα πάγια αξίας 3,6 δισ. ευρώ, στα δίκτυα μήκους 242.000 χιλιομέτρων, στα 200 εκατ. ευρώ ετησίων επενδύσεων, καθώς και στα επτάμισι εκατομμύρια (7,5 εκατ.) πελάτες με καταναλώσεις 43,19 γιγαβατώρες.
Κυρίως όμως βλέπουν όλα εκείνα τα έργα του νέου του business plan, για την περίοδο 2021 – 2024 με επενδύσεις, συνολικού ύψους 3,5 δισ ευρώ. Από το εμβληματικό project των 7,5 εκατομμυρίων «έξυπνων» μετρητών, ενός διαγωνισμού προϋπολογισμού 850 εκατ ευρώ, του οποίου η προκήρυξη πλησιάζει, μέχρι τη δυνατότητα πάνω στα δίκτυα να «κουμπώσουν» οπτικές ίνες, ιδανικές για τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες τηλεφωνίας και ίντερνετ 5G, καθώς και οι επενδύσεις σε υπογειοποίηση, αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό δικτυών, προκειμένου να «σηκώσουν» τις μαζικές επενδύσεις σε αιολικά και φωτοβολταικά της νέας εποχής.
Η ψηφιοποίηση του δικτύου
Κοινός παρονομαστής όλων των παραπάνω, εν όψει και της αποκρατικοποίησης, είναι η παράμετρος «ψηφιοποίηση». Και μάλιστα σε τρία επίπεδα, δηλαδή στην εσωτερική οργάνωση και λειτουργία του ΔΕΔΔΗΕ, στο δίκτυο και φυσικά στις παρεχόμενες υπηρεσίες, μια διαδικασία σε πλήρη εξέλιξη, όπως έχει δηλώσει και ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Αναστάσιος Μάνος.
Χαρακτηριστική είναι η αυτοματοποίηση των διαδικασιών, με απτό δείγμα το γεγονός ότι μέσα στο πρώτο φετινό εξάμηνο, η εταιρεία ανταποκρίθηκε σε τριπλάσια αιτήματα συνδέσεων ΑΠΕ συγκριτικά με όλη την περσινή χρονιά, τόσο σε πλήθος όσο και σε ισχύ. Στο μέτωπο του δικτύου, ο ΔΕΔΔΗΕ, πέραν της ψηφιοποίησης των λειτουργιών του, προχωρά μεταξύ άλλων στην προεργασία για τον νέο μεγάλο διαγωνισμό της αντικατάστασης των 7,5 εκατομμυρίων συμβατικών μετρητών με «έξυπνους».
Τι βλέπουν οι «μνηστήρες»
Τέτοιες ακριβώς ευκαιρίες βλέπουν τα infrastructure funds, όσα δηλαδή τοποθετούνται σε εταιρείες υποδομών, οι θεσμικοί επενδυτές και οι Ευρωπαίοι διαχειριστές που συμμετείχαν στην πρώτη φάση του διαγωνισμού για την απόκτηση του 49% συν ισχυρά δικαιώματα μειοψηφίας (το μάνατζμεντ παραμένει στη ΔΕΗ).
Αντιλαμβάνονται ότι ο ΔΕΔΔΗΕ έχει να πουλήσει ένα σημαντικό «story» ως εταιρεία και πλειάδα από σημαντικές υπεραξίες, όπως την δυνατότητα να αποτελέσουν τα καλώδια της εταιρείας, μήκους 242.000 χλμ., τη βάση για την ανάπτυξη δικτύου κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς. Το γεγονός ότι η τεχνολογία 5G προϋποθέτει υποδομές με πυκνό δίκτυο οπτικών ινών τον καθιστά τη μοναδική εταιρεία στην Ελλάδα με έτοιμο προς αξιοποίηση δίκτυο.
«Κλειδί» φυσικά είναι η διασφαλισμένη απόδοση που προσφέρει ο διαχειριστής, γύρω στο 7% και ο χαμηλός βαθμός ρίσκου, καθώς τα κεφάλαια που απαιτούνται για νέα δίκτυα και εκσυγχρονισμό των παλαιών, ανακτώνται μέσα από τις ρυθμιζόμενες από τη ΡΑΕ ταρίφες, δηλαδή το τέλος διανομής δικτύου.
Στη νέα εποχή του «πράσινου» ενεργειακού μετασχηματισμού της χώρας, τα δίκτυα θα διαδραματίζουν έναν ολοένα πιο ουσιώδη ρόλο. Οι υποδομές της εταιρείας, αν και γηρασμένες λόγω ελλιπούς συντήρησης τα τελευταία χρόνια, προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες εφόσον αναβαθμισθούν και επεκταθούν.
Σε μια εποχή, επομένως, όπως αυτή που διανοίγεται μπροστά μας, όπου τον τόνο θα δίνει η «πράσινη» οικονομία σε κάθε επίπεδο, η θωράκιση του ενεργειακού συστήματος μαζί με τη στροφή στις ΑΠΕ, η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, η άφιξη των «έξυπνων» μετρητών, προϋποθέτουν νέα έργα στην αποθήκευση, καινούργια υπερσύγχρονα δίκτυα και ταχύτατες διασυνδέσεις. Αυτά με τη σειρά τους προϋποθέτουν τεράστια κεφάλαια που ο ΔΕΔΔΗΕ δεν διαθέτει και εδώ ακριβώς υπεισέρχεται ο παράγοντας του στρατηγικού επενδυτή.
Η σημασία των έξυπνων ρολογιών
Η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών στις κατοικίες θα επιτρέψει στα νοικοκυριά να εξοικονομούν χρήματα προσαρμόζοντας την κατανάλωσή τους, ώστε να εκμεταλλεύονται τις χαμηλότερες τιμές που θα ισχύουν κάποιες ώρες της ημέρας, με την εφαρμογή ευέλικτης τιμολόγησης του ρεύματος και αναμένεται να αποτελέσει μια μικρή «επανάσταση» για τα δεδομένα της εγχώριας αγοράς, ακολουθώντας τις ευρύτερες τάσεις παγκοσμίως.
Τα «έξυπνα» ρολόγια θα ανοίξουν τον δρόμο για τα πολυζωνικά τιμολόγια ρεύματος, δίνοντας κίνητρο στα νοικοκυριά να «μετατοπίσουν» όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσής τους προς τις ώρες χαμηλής ζήτησης, εξέλιξη που θα περιορίσει τις αιχμές ζήτησης, «εξοικονομώντας έτσι πόρους από τις αναβαθμίσεις των δικτύων.
Την αναγκαιότητα τοποθέτησης των έξυπνων μετρητών ανέδειξε η κακοκαιρία «Μήδεια» τον Φεβρουάριο. Εφόσον είχαν εγκατασταθεί, τότε ο διαχειριστής θα είχε μια ψηφιοποιημένη εικόνα των ζημιών, προκειμένου τα συνεργεία του να σταλούν άμεσα στα σωστά σημεία, την σωστή στιγμή. Είναι μια δυνατότητα που παρέχει μόνο η παρουσία έξυπνων μετρητών στα σπίτια και το σήμα που αυτοί εκπέμπουν όταν υπάρχει βλάβη.
Η υπογειοποίηση
Στο μέτωπο της υπογειοποίησης προβλέπεται ότι μικρά τμήματα του δικτύου, της τάξης των 2.000 χιλιομέτρων, εκεί όπου διαχρονικά παρατηρούνται τα μεγαλύτερα προβλήματα, θα μπορούσαν να υπογειοποιηθούν, παρ' ότι το κόστος δεν είναι αμελητέο και εκτιμάται στα 200 εκατ ευρώ.
Σε αυτή την λογική εντάσσεται και η ανάθεση μελέτης για τις περιοχές όπου θα υπογειοποιηθούν κατά προτεραιότητα τα ηλεκτρικά δίκτυα στην οποία προχωρά ο ΔΕΔΔΗΕ, στου οποίου το πρόγραμμα έχουν ενταχθεί ευρείες υπογειοποιήσεις καλωδίων άνω των 2.000 χλμ. για τα επόμενα χρόνια.
Στο θέμα είχε αναφερθεί προ μηνός στη Βουλή ο υπ. ΠΕΝ Κ.Σκρέκας, αναφερόμενος σε τρεις κατηγορίες άμεσης προτεραιότητας. Στην πρώτη, ανήκουν περιοχές όπως τα δάση στα οποία διέρχονται γραμμές μέσης τάσης, (δρυμός της Πάρνηθας και βουνά της Εύβοιας). Στην δεύτερη, εντάσσονται οικισμοί και σημεία πόλεων με πυκνή βλάστηση, όπως ο βόρειος τομέας της Αττικής και περιοχές της Εύβοιας, ενώ στην τρίτη, υπάγονται περιοχές με παραδοσιακούς και ελκυστικούς στον τουρισμό προορισμούς, όπως οικισμοί σε νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου.
