Το αγροτικό ζήτημα δεν είναι μόνον των ημερών. Είναι των τελευταίων ετών. Η Ελλάδα έχει καθυστερήσει περισσότερο από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες στην ανασύνταξη του αγροτικού τομέα.
Μια τόσο κυρίαρχη κυβέρνηση, όπως οι δύο διαδοχικές του Κυριάκου Μητσοτάκη, οφείλει να δει εξαρχής τα εισοδήματα των αγροτών, τις μεθόδους καλλιέργειας και κτηνοτροφίας, την εμπορική διάθεση των προϊόντων, το κόστος των συντελεστών παραγωγής. Τα θέματα αυτά, τεράστιας σημασίας για τη συνοχή της χώρας και τη θέση της στην αναδιάταξη της Κοινής Αγροτικής Παραγωγής είναι ανεξάρτητα από τον θεσσαλικό κατακλυσμό, ο οποίος, δυστυχώς, ήρθε μετά από απανωτές καταστροφές.
Τρία είναι τα κεντρικά θέματα. Το ένα αφορά στον επανυπολογισμό των επιδοτήσεων. Το άλλο την εγγύηση των τιμών στις οποίες πωλούν οι αγρότες σε συνάρτηση με τους βασικούς συντελεστές κόστους, δηλαδή ενέργεια, ζωοτροφές και λιπάσματα. Το τρίτο θέμα ακουμπά στις προσαρμογές που πρέπει, πρώτη η αγροτική παραγωγή, να πραγματοποιήσει για να συντονιστεί η Ευρωπαϊκή Οικονομία στους παγκόσμιους στόχους προστασίας του περιβάλλοντος.
Τίποτε από τα παραπάνω δεν μπορεί να γίνει χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, στόχους και διαμοιρασμό του κόστους.
Η άποψη ότι αυτά πρέπει να τα βρουν, μόνοι τους, οι αγρότες σε μια απευθείας, κατά τα παραδοσιακά, «διαπραγμάτευση» με τους πολιτικούς είναι οπισθοδρομική και, σίγουρα αναποτελεσματική.
Η «στάση» Μητσοτάκη στη Βόνιτσα και η ήρεμη ανταπάντησή του, «ούτε γκαρσόνια θα γίνετε, ούτε στη Γερμανία θα πάτε», αλλά και η επιλογή του να συνομιλήσει κατά προτεραιότητα στη Βουλή με έναν συγκρατημένο αριστερό όπως ο κ. Χαρίτσης, δείχνει διάθεση να ασχοληθεί προσωπικά με την ποικιλομορφία των αγροτικών ζητημάτων. Σε τελευταία ανάλυση, ίσως να καταφέρει ό,τι δεν κατάφερε (όχι πως ασχολήθηκε κιόλας…) ο Ανδρέας Παπανδρέου που άφησε πίσω του μια ανάλογη ρήση, «δεν θα γίνουμε τα γκαρσόνια και οι περιβολάρηδες της Ευρώπης». Σαράντα χρόνια μετά «γκαρσόνια» γίναμε και δεν χάσαμε, μόνον κερδίσαμε. Μακάρι να τα καταφέρναμε να γίνουμε και καλοί περιβολάρηδες. Μόνον που το δεύτερο αυτό, στη σημερινή εποχή, χρειάζεται όλη τη σοφία της ατομικής άνθησης και ολοκλήρωσης, όπως την εννοούσε στην παρακαταθήκη της τελευταίας φράσης του «αισιόδοξου Καντίντ», ο μεγάλος Βολταίρος, πίσω στον 18ο αιώνα, όταν έγραψε γιατί «πρέπει να καλλιεργούμε τον κήπο μας».
Οι αγρότες βρίσκονται στριμωγμένοι, αγρίως, μεταξύ τριών συμπληγάδων. Στριμωγμένοι μεταξύ καταναλωτών και εμπόρων, όταν πρόκειται για προϊόντα άμεσης διάθεσης στις αγορές. Μεταξύ μεταποιητών/βιομηχανιών και κεντρικών εμπορικών διαπραγματευτών, όταν πρόκειται για τη μαζική διάθεση της παραγωγής τους. Και, τελευταίο αλλά ισχυρότατο, μεταξύ κυβερνήσεων και κλιματικών μεταπτώσεων για την συνέχεια και ενίσχυση όλων των επιδοτήσεων.
Πέρασαν, κιόλας, τριάντα χρόνια από τότε, το 1993, που η Ενωση πέρασε στην επόμενη μέρα του μέλλοντός της, την εγκαθίδρυση της Ενιαίας Αγοράς, που ήταν προϋπόθεση αλλά και προοίμιο της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης του Ευρώ.
Κι όμως, ακόμη σήμερα, όπως τις προάλλες διαμαρτυρόταν αγρότης σε μπλόκο, θεωρούμε ότι προϊόντα που περνούν χωρίς «έλεγχο» τα βορινά σύνορά μας παρανόμως «ελληνοποιούνται». Αυτό ούτε απαγορεύεται, ούτε πρέπει να τεθεί υπό «εθνικό έλεγχο».
Η πιστοποίηση προέλευσης, η ποιότητα συνθηκών παραγωγής, τα βιολογικά και άλλα προϊόντα ελεγχόμενης παραγωγής είναι το νέο must της ευρωπαϊκής αγροτικής παραγωγής
Μόλις τις προάλλες εγκρίθηκε η υποχρέωση να αναγράφονται όλα τα μέρη του κόσμου από όπου έχει τρυγηθεί το μέλι που αγοράζουμε στο ράφι. Λογικό, όταν μαθαίνουμε τον τεράστιο όγκο εισαγωγών από την Κίνα, η οποία έχει κατορθώσει να αφαιρεί πλήρως την «ταυτότητα» των μελισσών της!
Ποιο θα είναι το μέλλον της πρωτογενούς παραγωγής, όταν όλα τα δίκτυα διανομής θα έχουν κυριαρχηθεί από δύο-τρεις αλυσίδες; Πώς στέκονται τα μεταποιημένα αγροτικά πιστοποιημένης προέλευσης δίπλα στα «ταχέως διακινούμενα καταναλωτικά αγαθά» (FCMG), η παραγωγή και οι τιμές των οποίων βρίσκονται αποκλειστικά στα χέρια ολίγων γιγαντιαίων επιχειρήσεων;
Χρειάστηκε ο ξεσηκωμός των κεντρικο-ευρωπαίων αγροτών, το απόλυτο «στρίμωγμα» της γερμανικής κυβέρνησης και η «αποστασία Μακρόν» για να ξυπνήσει η πρόεδρος της Κομισιόν φον ντερ Λάιεν η οποία, αφού υπενθύμισε ότι οι ευρωπαίοι καλλιεργητές «μας ταΐζουν με τα καλύτερα και πιο υγεινότερα προϊόντα» και ότι η Ενωση δαπανά κοντά 400 δισ. ευρώ για να ενισχύει το αγροτικό εισόδημα, επέτρεψε ενός έτους παράταση για την εφαρμογή των κανόνων της νέας ΚΑΠ.
Μόνον που οι Ελληνες παραγωγοί θα χρειαστούν πρόσθετες απαντήσεις όταν, με το καλό, επιστρέψει ο πρωθυπουργός από την επικείμενη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών. Αλλιώς, πολύ δυσκολότερα θα ξαναπεράσει από αγροτικό μπλόκο, για να μη μιλήσουμε για τις επαρχιακές, πλην όμως ευρωπαϊκές, κάλπες σε λίγους μήνες.
