Η συζήτηση για την ανοικοδόμηση «εκτός σχεδίου» είναι τόσο παλιά όσο και η ανοικοδόμηση της χώρας. Δηλαδή κοντά 60 χρόνια και βάλε.
Μεγάλοι και σπουδαίοι πολεοδόμοι, μια «άγνωστη» ειδικότητα μετά τη δεκαετία του ’80, ειδικά όταν έγινε υπουργείο.
Πού να το φανταστεί ο διάσημος αρχιτέκτονας Le Corbusier, όταν έδινε το όνομα Charte d'Athènes στο μανιφέστο των προοδευτικών επιστημόνων του δημημένου πολιτισμού, ότι η χώρα μας θα γινόταν παραληρηματικό και γροτέσκ θέατρο παρανομιών, καταπατήσεων και σπέκουλας επί της γης και των κτισμάτων της.
Ντροπή!
Όμως, ακόμη και σήμερα, η δυσανεξία του μικροιδιοκτήτη εγγύας προσόδου απέναντι σε οιονδήποτε περιορισμό που θα τον κάνει γρήγορα «πλούσιο» πουλώντας τη γη των παππούδων και των γιαγιάδων, αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα και πλέον ακανθώδη ζητήματα για την εκάστοτε πολιτική ηγεσία.
Από αυτή την άποψη, μόνον και μόνον ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόλμησε να εξαγγείλει την «κατάργηση της δουλείας», την οποία υποτίθεται ότι έχουν με το έτσι θέλω τα «τυφλά» οικόπεδα απανταχού της επικράτειας, είναι άξιο απορίας, αναλογιζόμενος κανείς το βαρύ πολιτικό κόστος, ειδικά για έναν «δεξιό» πολιτικό που λέει πως θέλει να κάνει κάτι πραγματικά «επαναστατικό».
Μακάρι να το εννοεί και μακάρι να το κάνει.
Υπάρχουν και άλλα σωστά που είπε στο συνέδριο της εφημερίδας «Η Καθημερινή» σχετικά με το ίδιο θέμα: την ανάγκη η Ελλάδα να έχει Πολεοδομικά Σχέδια και τα σχέδια αυτά να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της Γης, των Τόπων, του Πολιτισμού των Κτισμάτων και του Ιστορικού Τοπίου.
Δείτε ένα παράδειγμα. Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν έφθανες με το καράβι στη Σαντορίνη, ξεχώριζες με γεωμετρική σαφήνεια τους τρεις οικισμούς να κρέμονται στην καλντέρα: Οία, Μεροβίγλι, Φηρά και στην άκρη νότια ότι έπιανε το μάτι από το Ακρωτήρι.
Τώρα δεν ξεχωρίζει τίποτε.
Ένα συνεχόμενο φρύδι όπου «πολυτελή» κτίσματα προς άγρια εκμετάλλευση και εντυπωσιασμό των μυρμηγκιών που ξεβράζουν τα κρουαζιερόπλοια. Ένα άχαρο πολεοδομικό συνεχές έχει σκεπάσει στην τέφρα του γρήγορου πλουτισμού την κοσμική γοητεία των ανθρώπων που έζησαν αιώνες σμιλεμένοι στην ηφαιστειακή πέτρα.
Μια εντυπωσιακή κερδοσκοπική αηδία.
Σωστά επισήμανε ο Πρωθυπουργός το ακόλουθο: «Ότι στη Σαντορίνη κάποιος πληρώνει 1.000-2.000 ευρώ το δωμάτιο και ταυτόχρονα οι επισκέπτες της κρουαζιέρας βγαίνουν για 6 ώρες και δημιουργείται απίστευτος συνωστισμός για το περίφημο ηλιοβασίλεμα, αυτό πρέπει να μας προβληματίσει».
Σωστό, μόνον που στο μεταξύ χάσαμε 40 χρόνια και έναν υπέροχο τόπο.
Δεν είπε βεβαίως μόνον αυτά ο Μητσοτάκης. Είπε πως τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια θα περιορίσουν την εκτός σχεδίου δόμηση των τεσσάρων στρεμμάτων όπου να 'ναι κι όπως να 'ναι.
Φλύκταινες βγάζουν οι επαγγελματίες του «προοδευτισμού» για τα αιολικά στα βουνά και στη θάλασσα ή τα ηλιακά σε ξερόμερα, αλλά μιλιά δεν έχουν για την κακοποίηση του γεωργικού, γυμνού από άλλα έργα του ανθρώπου πλην της καλλιέργειας, όταν γίνεται αποικιακή καταστροφή της πανίδας από τις εξοχικές κατοικίες και τα άλλα έργα του φευγάτου πιασμένου αστού.
Στην πρώτη κυβέρνηση Παπανδρέου, ο ενορατικός και πλανημένος ρομαντικός Αντώνης Τρίτσης είχε νομοθετήσει τη σταδιακή κατάργηση της οικοδομής στα «4 εκτός σχεδίου στρέμματα». Έδωσε και μια τελευταία ευκαιρία στην περήφανη ελληνική περιφέρεια, στην οποία είδαμε πόσο ριζωμένο είναι το ΠΑΣΟΚ και στην πρόσφατη προεδρική κούρσα. Είπε πως ό,τι βρίσκεται σε ακτίνα 800 μέτρων από την εκκλησία του χωριού θα θεωρείται εντός σχεδίου. Όλα τα άλλα θα μείνουν εκτός και άκτιστα. Το μεγάλο ΠΑΣΟΚ κατήργησε και τον Τρίτση και τις ρυθμίσεις του. Ο νεοπλουτισμός που ακολούθησε φρόντισε για τα υπόλοιπα.
Επί μια πεντηκονταετία, η Ελλάδα δεν έχει κατορθώσει να έχει ενεργό και σαφή Πολεοδομία. Τώρα που η Κλιματική Αλλαγή μας βάζει τα δυο πόδια στο ίδιο στενό παπούτσι είναι η ύστατη ευκαιρία να σκεφθούμε πραγματικά προοδευτικά και να ξαναδιαβάσουμε τις αρχές της Χάρτας για τις Πόλεις και τις γειτονιές τους. Ώστε να αφήσουμε την ταλαιπωρημένη και πυρπολημένη Επαρχία να αναζωογονηθεί φιλοξενώντας τους ταξιδιώτες αφού προηγουμένως θάψει την ακατάσχετη μανία της να ξαφρίζει τους τουρίστες.
Τουλάχιστον να μη γίνουμε υπο-τουρίστες στον τόπο μας.
