Οι ευρωπαϊκές αγορές έκλεισαν βαθιά πληγωμένες χθες, με τον γερμανικό δείκτη DAX να φέρει και τα πιο βαριά τραύματα δεδομένης της εξάρτησης της γερμανικής βιομηχανίας από τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ρωσίας και της εκτόξευσης των τιμών του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και κατ’ επέκταση της ηλεκτρικής ενέργειας.
Τη στιγμή που ο γερμανικός δείκτης DAX θα πρέπει σήμερα να ανακτήσει τάχιστα τις 14443 μονάδες αν θέλει να διατηρήσει το εβδομαδιαίο του διάγραμμα πάνω από τη ζώνη του 90άρη, αντίθετα, ο S&P500 κρατάει ακόμα ικανοποιητική απόσταση από το αντίστοιχο επίπεδο-4005 μονάδες- κάτι λογικό μιας και οι ΗΠΑ τη δεδομένη χρονική στιγμή, από τη ρωσο-ουκρανική κρίση όχι μόνο μετρούν λιγότερες συνέπειες από την Ευρώπη, αλλά έχουν εκτοξεύσει και τις εξαγωγές τους LNG. (σ.σ: περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Bέβαια η Wall Street έχει και ένα άλλο πλεονέκτημα: συνήθως προλαβαίνει να «ενσωματώσει» τις εξελίξεις της ημέρας. Έτσι εχθές, ενώ οι ευρωπαϊκές αγορές έκλεισαν κάτω από τον φόβο του βάρους του δεύτερου πακέτου κυρώσεων της Δύσης προς τη Ρωσία και τα πιθανά αντίποινα της τελευταίας όσον αφορά τον ενεργειακό εφοδιασμό, η αμερικανική αγορά είχε ορατότητα κατά τη διάρκεια των συναλλαγών για το πόσο «βαρύ» ήταν τελικά αυτό το πακέτο.
Η Δύση δεν «προκαλεί» τον ΄Πούτιν-Ο Πούτιν κρατά τις στρόφιγγες ανοικτές
Ο Αμερικανός πρόεδρος στο διάγγελμα του το βράδυ ανακοίνωσε κυρώσεις που στοχεύουν συνολικά σε περιουσιακά στοιχεία 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων της Ρωσίας και εξουσιοδότησε επιπλέον στρατεύματα να σταθμεύσουν στη Γερμανία, προκειμένου οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ να ενισχύσουν την άμυνα στην Ευρώπη.
Ο Μπάιντεν υπερθεμάτισε ότι οι δράσεις των ΗΠΑ θα έχουν αντίκτυπο σε βάθος ετών και θα χτυπήσουν αλύπητα την προσπάθεια εκσυγχρονισμού του στρατού αλλά και του διαστημικού προγράμματος της Ρωσίας.
Όμως το σημαντικό είναι ότι δεν ανακοίνωσε αυτό που φοβόντουσαν οι αγορές και ίσως είναι το μόνο που «πονάει» τον Πούτιν: Τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το SWIFT, ήτοι το βασικό παγκόσμιο ψηφιακό σύστημα για τη μεταφορά ποσών ανάμεσα σε τραπεζικά ιδρύματα.
Μια τέτοια κίνηση ενδεχομένως να ωθούσε τον Πούτιν σε αντανακλαστική κίνηση αντίποινων στη Δύση με μοχλό πίεσης τις συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου από τη Gazprom, κάτι που αυτή τη στιγμή είναι το χειρότερο σενάριο για την Ευρώπη.
Η απομάκρυνση ,τουλάχιστον προς το παρόν, ενός τέτοιου εφιαλτικού σεναρίου ήταν μια από τις κύριες δυνάμεις που βοήθησαν τη Wall όχι μόνο να καλύψει τις αρχικές απώλειες, αλλά και να περάσει σε θετικό έδαφος.
Η φαρέτρα του SWIFT
Το SWIFT είναι στην ουσία η ραχοκοκαλιά της επικοινωνίας του διεθνούς τραπεζικού συστήματος και ο αποκλεισμός μιας χώρας από αυτό δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην ικανότητά των τραπεζών και των επιχειρήσεών της να έχουν διεθνείς συναλλαγές. Πόσο μάλλον αν αυτή η χώρα στηρίζει την οικονομία της στις εξαγωγές.
Στην ερώτηση γιατί δεν αποφάσισαν να εξαιρέσουν τη Ρωσία από το SWIFT, o Μπάιντεν απάντησε ότι τα μέτρα που έχουν σχεδιαστεί θα έχουν πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο στις τράπεζες, από ό,τι μια τέτοια απόφαση, η οποία άλλωστε θα δημιουργούσε προβλήματα σε όλους.
Καταρχήν στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι το SWIFT έχει έδρα το Βέλγιο και εποπτεύεται από τις Κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Ευρώπης. Επομένως μια τέτοια απόφαση δεν θα ανακοινωνόταν μονομερώς από τις ΗΠΑ.
Δεύτερον, ο Πρόεδρος Μπάιντεν παραδέχτηκε ότι τα προβλήματα θα ήταν πολύ μεγάλα και για τις δυτικές τράπεζες. Η Ρωσία είναι ένα μεγάλο κομμάτι του διεθνούς εμπορικού τζίρου. Ούτε η Ευρώπη αλλά ούτε οι ΗΠΑ είναι έτοιμες για μια απότομη παύση των οικονομικών συναλλαγών με τη ρωσική πλευρά, καθώς κάτι τέτοιο θα έπληττε τις ίδιες τις δυτικές χώρες, οι οποίες θα έχαναν την πρόσβαση στους πόρους της Ρωσίας ή στην καλύτερη περίπτωση θα δυσκολευόντουσαν στους οικονομικούς διακανονισμούς, καθώς οι πληρωμές για τις πρώτες ύλες θα ήταν προβληματικές.
Επειδή ακριβώς η αποσύνδεση της Ρωσίας από το SWIFT είναι ένα ακραίο βήμα που πιθανότατα θα οδηγούσε και τη Ρωσία σε μια ακραία ανταπάντηση, προς το παρόν φαίνεται ότι θα παραμείνει σαν μια «εν δυνάμει προοπτική» στη φαρέτρα της Δύσης.
Η Wall βέβαια είχε και άλλον έναν λόγο για να κάνει το εντυπωσιακό χτεσινό γύρισμα. Η δήλωση της Μόσχας ότι είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί τους όρους παράδοσης του Κιέβου και η άμεση αντίδραση Ουκρανών βουλευτών να ζητήσουν από τον Ζελένσκι να απαντήσει θετικά στην πρόταση του Πούτιν και να ξεκινήσει συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο, καθώς «οποιαδήποτε άλλην επιλογή, θα είναι καταστροφική», οδήγησαν τον S&P 500 σε άνοδο πάνω από 1% και τον Nasdaq σε άνοδο άνω του 3%.
Ουδέτερο καθεστώς κυβέρνησης και αποστρατικοποίηση της Ουκρανίας είναι οι κόκκινες γραμμές που έχει θέσει ο Πούτιν και μένει να δούμε αν οι απαιτήσεις του Ρώσου Προέδρου ικανοποιηθούν. Αν ναι, τότε οι αγορές ίσως να μας εντυπωσιάσουν τις αμέσως επόμενες ημέρες. Αν όχι, τότε μια παρατεταμένη στρατιωτική σύγκρουση είναι πιθανή και μας περιμένουν πολύ χαμηλότερα επίπεδα.
Οι αγορές θα παραμείνουν νευρικές
Ανεξαρτήτως των σημερινών εξελίξεων όμως, οι αγορές θα πρέπει να ενσωματώσουν τις επόμενες ημέρες τις υψηλότερες ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου, πετρελαίου και τροφίμων καθώς και τον οικονομικό αντίκτυπο των μέχρι τώρα κυρώσεων στη Ρωσία.
Σύμφωνα με μια πρώτη προσέγγιση που έκανε η Οxford Economics, o αντίκτυπος αυτών των αλλαγών στις προβλέψεις για την παγκόσμια οικονομία είναι η αφαίρεση επιπλέον 0,2 ποσοστιαίων μονάδων από την προηγούμενη πρόβλεψη για την αύξηση του ΑΕΠ το 2022 και 0,1 ποσοστιαίων μονάδων για το 2023.
Αναφορικά με τον πληθωρισμό, η Ευρώπη όπως είναι επόμενο αναμένεται να πληγεί περισσότερο, με τον μέσο ετήσιο πληθωρισμό να διαμορφώνεται φέτος στο 4,6% και στο 1,3% το 2023, ήτοι 0,7 και 0,4 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα των αρχικών προβλέψεων.
Όσον αφορά τις ΗΠΑ, ο πληθωρισμός αναμένεται να είναι κατά μέσο όρο 6,5%, από το 5,9% της αρχικής πρόβλεψης ενώ ο παγκόσμιος πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,7%, στο 6,1% .
Αναφερόμενη στις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, η Oxford Economics εκτιμά ότι θα παρακολουθούν πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση τις επόμενες δύο εβδομάδες. Η Fed είναι πιθανό κάτω από το βάρος των εξελίξεων να είναι πιο ήπια τον Μάρτιο με την αύξηση των επιτοκίων και να τα μειώσει κατά 25 bps.
Η ΕΚΤ όμως δεδομένων των μεγαλύτερων επιπτώσεων της Ρωσο-ουκρανικής στο ΑΕΠ, ίσως, σύμφωνα πάντα με την Οxford Economics, να διατηρήσει τη νομισματική πολιτική της πιο χαλαρή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθυστερώντας τις αυξήσεις επιτοκίων μέχρι τις αρχές του 2023 και συνεχίζοντας το QE περισσότερο από το αναμενόμενο.
Η στήλη πιστεύει ότι το συγκεκριμένο σενάριο της Οxford Economics για πάγωμα της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ έχει μικρές πιθανότητες.
Δεν αντιλέγουμε ότι υπαρχει σημαντικός καθοδικός κίνδυνος για την οικονομία και τις αγορές. Όμως στην περίπτωση ενός «κακού σεναρίου», πώς θα αντιμετωπίσει τον ακραίο πληθωρισμό η ΕΚΤ με τα επιτόκια στο μηδέν;
Ακόμα και αν αποκλείσουμε από τώρα θέματα ενεργειακού εφοδιασμού, η νέα εκτόξευση του λειτουργικού και μεταφορικού κόστους των επιχειρήσεων ελέω των υψηλών τιμών φυσικού αερίου και πετρελαίου είναι θέμα χρόνου να φέρει νέες σημαντικές ανατιμήσεις στα βασικά είδη τροφίμων, αλλά και στα υπόλοιπα αγαθά και υπηρεσίες.
Και δεν είναι μόνο οι ενεργειακές τιμές ή οι τιμές των εμπορευμάτων του αλουμινίου, του παλλαδίου ή του χαλκού που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στη βιομηχανία. Οι τιμές του σιταριού, του καλαμποκιού και της σόγιας έχουν επίσης κάνει άλμα. Το ίδιο ισχύει για το ηλιέλαιο και το φοινικέλαιο, τα οποία υπόψιν τα διαβάζουμε ως συστατικά του 50% των προϊόντων που αγοράζουμε στα σούπερ μάρκετ.
Ως εκ τούτου, δεν πιστεύουμε ότι η εξέλιξη του πληθωρισμού θα επιτρέψει την πολυτέλεια στην ΕΚΤ να διατηρήσει αμετάβλητη την νομισματική της πολιτική.
Μέσα από το ίδιο πρίσμα, θεωρούμε ότι οι αγορές θα διατηρήσουν την μεταβλητότητα τους και θα συνεχίσουν να χτίζουν το πλαγιοκαθοδικό κανάλι που ούτως ή άλλως είχε κάνει την παρουσία του και πριν την ρωσοουκρανική κρίση. Απλά η τελευταία αύξησε την κλίση του.
Αυτό δε σημαίνει ότι όσοι έχουν το στομάχι και την καθαρή σκέψη αυτές τις ημέρες και ασχολούνται με το trading δεν θα έχουν την ευκαιρία ικανοποιητικότατων αποδόσεων. Βλέπετε, αυτό ακριβώς σημαίνει πλαγιοκαθοδικό κανάλι: Πυθμένες αλλά και κορυφές. Αν και βαθύτεροι οι πρώτοι και χαμηλότερες οι δεύτερες, αν κάθε φορά είσαι από τη σωστή πλευρά της αγοράς, το πρόσημο είναι θετικό.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
