Λίγες μέρες πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι χρηματιστηριακές αγορές και οι οικονομικοί αναλυτές έψαχναν να βρουν τα εμπορεύματα που θα επηρεάζονταν στην περίπτωση που τα πράγματα χειροτέρευαν και οι δυτικές χώρες επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία. Το νικέλιο ήταν ένα από τα πλέον «σίγουρα», αφού στη Ρωσία παράγεται κοντά στο 10% του νικελίου παγκοσμίως, κυρίως από το μεγαθήριο που λέγεται NorNickel.
Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι το γεγονός πως στη Ρωσία παράγεται περίπου το 1/3 του νικελίου υψηλής ποιότητας, το οποίο διαπραγματεύεται στα διεθνή χρηματιστήρια και είναι απαραίτητο για την κατασκευή των μπαταριών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Εκείνες τις μέρες, η χρηματιστηριακή τιμή του νικελίου κυμαινόταν κοντά στα 23.000 δολάρια/τόνο. Καθώς η κατάσταση στην Ουκρανία χειροτέρευε και εξελισσόταν σε πραγματικό πόλεμο, σταδιακά το νικέλιο ανέβηκε, ξεπέρασε τις 25.000 και τις τελευταίες δύο ημέρες της προηγούμενης εβδομάδας άρχισε να ανεβαίνει ακόμα περισσότερο, για να κλείσει την εβδομάδα κοντά στις 30.000 δολάρια/τόνο.
Η σημαντική άνοδός του ξάφνιασε τους παράγοντες της αγοράς νικελίου, αλλά χάθηκε μέσα στον καταιγισμό των νέων από τη συνεχή αύξηση της τιμής του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του σιταριού. Με το ξεκίνημα όμως της τρέχουσας εβδομάδας το νικέλιο πήρε την εκδίκησή του και τα μάτια όλων των χρηματιστηριακών αγορών στράφηκαν προς αυτό.
Τη Δευτέρα ξεκίνησε κοντά στις 30.000 και καθώς η μέρα περνούσε έκανε μία εντυπωσιακή κούρσα κλείνοντας την ημέρα κοντά στα 50.000 δολάρια/τόνο. Η Τρίτη ξεκίνησε ακόμα πιο δυνατά. Στις ηλεκτρονικές συναλλαγές που ξεκίνησαν τα χαράματα, η τιμή διπλασιάστηκε και έφθασε λίγο πάνω από 100.000 δολάρια/τόνο. Η τιμή έπεσε λίγο καθώς ξεκινούσε η μέρα, αλλά παρέμεινε πάνω από τις 85.000 μέχρι τις 08:15 οπότε το χρηματιστήριο μετάλλων του Λονδίνου (LME) αποφάσισε να αναστείλει τη διαπραγμάτευση των συμβολαίων νικελίου λόγω της μεγάλης αναστάτωσης που είχε προκληθεί στην αγορά και λόγω των κινδύνων που αντιμετώπιζαν πλέον πολλοί συναλλασσόμενοι εξαιτίας της εντελώς απρόβλεπτης εξέλιξης της τιμής του μετάλλου. Η αναστολή της διαπραγμάτευσης παρατάθηκε για όλη τη συνεδρίαση της Τρίτης και, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η επαναδιαπραγμάτευση θα αρχίσει το νωρίτερο την Παρασκευή που μας έρχεται.
Αφού σημειώσουμε πως σε άλλα χρηματιστήρια εμπορευμάτων το νικέλιο δεν πλησίασε αυτές τις τιμές (στο χρηματιστήριο της Σανγκάης είχε φθάσει κοντά στις 45.000 δολάρια/τόνο όταν στο Λονδίνο είχε σχεδόν τη διπλάσια τιμή), θα προσπαθήσουμε να δούμε σε τι οφείλεται αυτή η τρομερή άνοδος. Σύμφωνα με ό,τι μαθαίνουμε από τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, η σταδιακή άνοδος του νικελίου, λόγω των ανησυχιών για μείωση των εξαγωγών από τη Ρωσία, έφερε στην επιφάνεια μία μεγάλη μάχη που υπέβοσκε εδώ και μήνες στο LME. Οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές είχαν πάρει δύο πολύ μεγάλες αντίθετες θέσεις στην αγορά.
Από τη μία μεριά, η κινεζική εταιρεία Tsingshan Holding Group, που είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός νικελίου στον κόσμο και ελέγχεται από τον μεγιστάνα Xiang Guangda. Από την άλλη, ένας «παίκτης» η ταυτότητα του οποίου δεν έχει αποκαλυφθεί ακόμα από τα σχετικά δημοσιεύματα. Η κινεζική εταιρεία είχε προπωλήσει μεγάλες ποσότητες νικελίου, καθώς πίστευε πως η τιμή του μετάλλου ήταν υπερβολικά υψηλή. Ο «παίκτης» ελέγχει ένα πολύ μεγάλο μέρος των αποθεμάτων νικελίου που βρίσκονται στις αποθήκες του LME. Για αρκετό διάστημα, σύμφωνα με τις δημοσιογραφικές πληροφορίες, οι δύο πλευρές προσπαθούσαν να οδηγήσουν την τιμή προς την κατεύθυνση που τους συνέφερε.
Η άνοδος λόγω του πολέμου στην Ουκρανία έφερε την κινεζική πλευρά σε δύσκολη θέση, αφού οι πωλήσεις που είχε κάνει σε χαμηλότερες τιμές ήταν πλέον έντονα ζημιογόνες. Φαίνεται λοιπόν πως από την προηγούμενη Παρασκευή και μετά, η πλευρά της Tsingshan άρχισε να «κλείνει» τις θέσεις της, επαναγοράζοντας τις ποσότητες νικελίου που είχε πουλήσει. Αυτή η κίνηση έφερε μία χιονοστιβάδα αγορών από άλλους συναλλασσόμενους που βρέθηκαν ξαφνικά σε δύσκολη θέση. Από εκεί και ύστερα τα πράγματα ξέφυγαν, καθώς οι κινέζοι και οι υπόλοιποι αγοραστές προσπαθούσαν πάση θυσία να αγοράσουν συμβόλαια νικελίου αδιαφορώντας για την τιμή.
Η διοίκηση του LME μάλλον φοβήθηκε ακόμα χειρότερες εξελίξεις και τελικά αποφάσισε να προχωρήσει στην αναστολή διαπραγμάτευσης των συμβολαίων νικελίου και στο, αρκετά ασυνήθιστο, μέτρο της ακύρωσης όλων των συναλλαγών που είχαν λάβει χώρα από τα μεσάνυχτα της Δευτέρας προς την Τρίτη μέχρι τις 08:15 (ώρα Λονδίνου) της Τρίτης. Πιθανολογούμε πως αυτό έγινε προκειμένου να μειωθούν οι ζημιές όσων είχαν υποχρεωθεί να αγοράσουν όσο, όσο και να αποφευχθούν πιθανές χρεοκοπίες επενδυτών αλλά και χρηματιστηριακών εταιρειών. Το χρηματιστήριο προφανώς ελπίζει πως όταν οι συναλλαγές αρχίσουν και πάλι, τα πράγματα θα έχουν ηρεμήσει και δεν θα ξαναδούμε αυτό το χάος. Είναι όμως βέβαιο πως η φήμη του ηλικίας 145 ετών LME έχει πληγεί πολύ σημαντικά, καθώς η αναστολή διαπραγμάτευσης, και ακόμα περισσότερο η ακύρωση συναλλαγών είναι πράγματα που κανείς δεν επιθυμεί να βλέπει σε ένα τόσο μεγάλο χρηματιστήριο.
Ζημία δεν υπέστη μόνο το LME. Οι δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν πως η κινεζική εταιρεία υπέστη ζημιές της τάξης των δύο δις δολαρίων, οι οποίες θα ήταν πολύ μεγαλύτερες αν δεν είχαν ακυρωθεί οι συναλλαγές. Μεγάλες ζημιές έχουν πάθει και όσοι επενδυτές είχαν την ατυχή έμπνευση να μπουν ανάμεσα στους δύο μεγάλους χρηματιστηριακούς παίκτες, τον κινέζο big short και τον άγνωστο big long που «κονταροχτυπήθηκαν» μέσα στο LME. Πολύ ανήσυχες πρέπει να είναι και οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες που, αν η τιμή του νικελίου δεν επιστρέψει σύντομα στα προ εβδομάδος επίπεδα, θα δουν το κόστος κατασκευής των ηλεκτρικών αυτοκινήτων τους να αυξάνεται κατά πολλές εκατοντάδες δολάρια για κάθε όχημα, σύμφωνα τουλάχιστον με μία εκτίμηση αναλυτών της Morgan Stanley που εμφανίστηκε στις διεθνείς ιστοσελίδες επενδυτικού χαρακτήρα.
Υπάρχουν φυσικά και κερδισμένοι. Σε αυτούς πρέπει να ανήκουν δύο από τις πολύ μεγάλες διεθνείς εταιρείες εξόρυξης και εμπορίας μετάλλων, η Glencore (GLEN LONDON), η οποία φημολογείται πως μονοπωλεί την αγορά νικελίου τους τελευταίους μήνες, και η Vale (VALE NYSE) η οποία έχει επίσης σημαντικές δραστηριότητες στον τομέα του νικελίου. Γενικά πάντως, αν η τιμή του νικελίου κρατήσει ένα ικανό μέρος των κερδών των τελευταίων ημερών, οι χαμένοι θα είναι μάλλον περισσότεροι από τους κερδισμένους, καθώς άλλο ένα μέταλλο θα προστεθεί σε πολλά άλλα μέταλλα, και σε αρκετά εμπορεύματα, των οποίων οι αυξημένες τιμές τροφοδοτούν ακόμα περισσότερο τον πληθωρισμό και πονοκεφαλιάζουν ολοένα και περισσότερους καταναλωτές, επιχειρηματίες και κεντρικούς τραπεζίτες.
