Την τελευταία πενταετία, τρία ευρωπαϊκά κράτη, κατάφεραν να σημειώσουν την μεγαλύτερη ψηφιακή πρόοδο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για την Ελλάδα την Ιταλία και την Πολωνία, χώρες που επιτάχυναν ταχύτερα τον ψηφιακό μετασχηματισμό τόσο σε επίπεδο οικονομίας όσο και κοινωνίας, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του δείκτη DESI 2022.
Αν και βρίσκεται μόλις στην 25η θέση στην κατάταξη με τα πλέον προηγμένα ψηφιακά κράτη στην Ε.Ε. θέση που κατείχε και πέρσι, η χώρα μας ηγείται της τριάδας των ευρωπαϊκών χωρών, που έχουν κάνει τη μεγαλύτερη ψηφιακή πρόοδο την τελευταία πενταετία.
Και οι τρείς χώρες, όπως προκύπτει από τα στοιχεία «βελτίωσαν σημαντικά τις βαθμολογίες τους στο πλαίσιο του δείκτη DESI κατά την τελευταία πενταετία, υλοποιώντας βιώσιμες επενδύσεις με ενισχυμένη πολιτική εστίαση στον ψηφιακό τομέα, οι οποίες υποστηρίζονται επίσης από ευρωπαϊκή χρηματοδότηση», αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν για τον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας DESI 2022.
Βέβαια, η Ελλάδα εξακολουθεί να απέχει μακράν από τις ψηφιακά ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Φινλανδία, η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία, που κατακτούν και για το 2022 τον τίτλο των ψηφιακών πρωταθλητών της Ε.Ε. Τις αμέσως πιο προηγμένες ψηφιακές οικονομίες στην Ευρώπη έχουν η Ιρλανδία, η Μάλτα και η Ισπανία.
Υστέρηση σε ψηφιακές δεξιότητες
Τα στοιχεία του δείκτη DESI, αναφορικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στα κράτη - μέλη της Ε.Ε. στον ψηφιακό τομέα, δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για την ψηφιακή ολοκλήρωση της Ευρώπης.
Αντίθετα, δείχνουν ότι βρίσκεται ακόμη σε μεγάλη απόσταση από τους φιλόδοξους ψηφιακούς στόχους, που έχει θέση η ίδια η Ε.Ε. για την τρέχουσα δεκαετία. Για παράδειγμα, στον τομέα των ψηφιακών δεξιοτήτων, μόνο το 54 % του ευρωπαϊκού πληθυσμού διαθέτει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες, ενώ το 87% χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
Στόχος της πορείας προς την ψηφιακή δεκαετία είναι, έως το 2030, ποσοστό άνω του 80% των πολιτών να διαθέτει, τουλάχιστον, βασικές ψηφιακές δεξιότητες. «Η προσδοκία ότι η αυξημένη χρήση ψηφιακών εργαλείων κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα ωθούσε στον ψηφιακό γραμματισμό, δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί», αναφέρει η Κομισιόν στην έκθεση για τον DESI 2022.
Η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία και η Σουηδία είναι οι πλέον προηγμένες όσον αφορά τις δεξιότητες, ενώ η Ρουμανία και η Βουλγαρία παρουσιάζουν σημαντικά κενά.
Υστέρηση στη συνδεσιμότητα
Ένα βασικό θέμα είναι και αυτό της συνδεσιμότητας, ένας τομέας στον οποίο οι πάροχοι της χώρας μας έχουν προγραμματίσει σημαντικές επενδύσεις, ιδίως στα δίκτυα οπτικών ινών. Ενώ η Ε.Ε. έχει πλήρη κάλυψη βασικών ευρυζωνικών υποδομών, το ποσοστό των νοικοκυριών, που επωφελείται από σταθερά δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας (VHCN), τα οποία προσφέρουν ταχύτητες gigabit, φτάνει μόνο στο 70%.
Στο μεταξύ, ποσοστό 50% καλύπτεται πλέον από δίκτυα οπτικών ινών (FTTP), έναντι ποσοστού 43% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Παρά την σχετική πρόοδο που σημειώθηκε το 2021, συνολικά, εξακολουθεί, εντούτοις, να υφίσταται σημαντικό χάσμα μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών σε πολλά κράτη - μέλη.
Ενώ η Μάλτα, το Λουξεμβούργο, η Δανία, η Ισπανία, η Λετονία, η Ολλανδία και η Πορτογαλία είναι τα πιο προηγμένα κράτη - μέλη όσον αφορά τη συνολική κάλυψη VHCN (όλα παρουσιάζουν κάλυψη των κατοικιών σε ποσοστό άνω του 90%), αντιθέτως, στην Ελλάδα μόνο 1 στα 5 νοικοκυριά έχει πρόσβαση σε VHCN.
Η κάλυψη των κατοικημένων περιοχών με δίκτυα 5G αυξήθηκε σημαντικά σε 66% το 2021, σε σύγκριση με 14% το προηγούμενο έτος, με αποτέλεσμα να επιτευχθούν πολύ υψηλά επίπεδα σε χώρες, όπως η Ιταλία, η Δανία, οι Κάτω Χώρες και η Γερμανία.
Ωστόσο, ανάλογα με τις ζώνες φάσματος που χρησιμοποιούνται, τα επίπεδα επιδόσεων ποικίλλουν ως προς την ταχύτητα και τη χωρητικότητα. Ο στόχος για το 2030 είναι όλοι οι τελικοί χρήστες σε σταθερή θέση (όπως τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις) να καλύπτονται από δίκτυο gigabit και όλες οι κατοικημένες περιοχές από ασύρματα δίκτυα υψηλής ταχύτητας επόμενης γενιάς με ισοδύναμες επιδόσεις τουλάχιστον 5G.
Αγώνας δρόμου για την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων
Όσον αφορά την ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών, μόνο το 55% των μικρομεσαίων εταιρειών διαθέτει ένα βασικό, τουλάχιστον, επίπεδο υιοθέτησης ψηφιακών τεχνολογιών. Μάλιστα, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών - μελών: ποσοστό που κυμαίνεται από 86% στη Σουηδία και 82% στη Φινλανδία έως 25% στη Βουλγαρία και 22% στη Ρουμανία.
Για να επιτευχθεί ο στόχος της ψηφιακής δεκαετίας, ποσοστό τουλάχιστον 90% των ΜμΕ στην Ε.Ε. θα πρέπει να διαθέτει ένα βασικό επίπεδο ψηφιακής έντασης έως το 2030 (βασική ψηφιακή ένταση σημαίνει ότι μια επιχείρηση χρησιμοποιεί τουλάχιστον 4 από 12 ψηφιακές τεχνολογίες).
Η απόσταση από αυτόν τον στόχο παραμένει μεγάλη. Ενώ η χρήση του cloud έφτασε στο 34% των επιχειρήσεων της Ε.Ε., η υιοθέτηση της ανάλυσης μαζικών δεδομένων και τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) παραμένει πολύ πιο περιορισμένη: μόνο το 8% των εταιρειών χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη και το 14% μαζικά δεδομένα.
Με βάση την πολιτική συμφωνία για την προτεινόμενη πορεία προς την ψηφιακή δεκαετία, ποσοστό 75%, τουλάχιστον, των εταιρειών θα πρέπει να υιοθετήσει τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, cloud και μαζικών δεδομένων έως το 2030.
Σε ό,τι αφορά την ψηφιοποίηση του Δημόσιου τομέα ο στόχος είναι όλες οι βασικές δημόσιες υπηρεσίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να είναι πλήρως διαδικτυακές έως το 2030.