Σε κατάσταση αυξημένης επιφυλακής σε σχέση με την εξάπλωση της πανδημίας του κορονοϊού παραμένει ο κρατικός μηχανισμός, καθώς ο εντοπισμός κρουσμάτων της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης δημιουργεί φόβους για περαιτέρω αύξηση της μεταδοτικότητας. Την ίδια στιγμή, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης από την Πάτρα, όπου τα κρούσματα καταγράφουν ραγδαία αύξηση, ανακοίνωσε την ακύρωση του καρναβαλιού για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.
Ειδικά στην Αττική ο δείκτης μεταδοτικότητας (Rt) αυξήθηκε στο 1,01, ενώ στη Νότια Ελλάδα ευρύτερα έχει ανέλθει στο 1,1. Τα εν λόγω στοιχεία παρουσιάστηκαν από τον λοιμωξιολόγο Σωτήρη Τσιόδρα κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής του υπουργείου Υγείας την περασμένη Παρασκευή.
Την ίδια ανοδική τάση καταγράφει και ο δείκτης θετικότητας, που έχει αυξηθεί στο 3,5% από 2,3% την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ οι εισαγωγές στα νοσοκομεία κυμαίνονται πλέον καθημερινά στις 50 με 80, αυξάνοντας την πίεση στο σύστημα Υγείας, με φόντο τον εντοπισμό κρουσμάτων της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης. Είναι ενδεικτικό πως σε διάστημα μίας εβδομάδας έχει καταγραφεί αύξηση κρουσμάτων κατά 50% στην Αττική.
Τον τόνο της κατάστασης «συναγερμού» δίνουν οι διαδοχικές συσκέψεις στο υπ. Υγείας, η έκτακτη μετάβαση Χρυσοχοΐδη στην Πάτρα και οι δηλώσεις Γεωργιάδη «να συνηθίσουμε ότι θα ανοίγουμε και θα κλείνουμε ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα».
Το ενδεχόμενο ένα πιθανό τρίτο κύμα να χτυπήσει τις επόμενες μέρες την πόρτα της Αττικής απασχόλησε σύσκεψη στο Υπουργείο Υγείας, όπου και έγινε γνωστό ότι από 455 εισαγωγές την προηγούμενη Δευτέρα στην 1η ΥΠΕ, που περιλαμβάνει το Λεκανοπέδιο, αυτές σήμερα έχουν φτάσει τις 547. Τάση αυξανόμενη που δείχνει και το μέγεθος του προβλήματος, πολλώ δε μάλλον αν συνδυαστεί με τη μεγαλύτερη πιθανή διασπορά μεταλλαγμένων στελεχών του κορονοϊού. Σε αυτό το πλαίσιο το Υπουργείο καταρτίζει ένα νέο επιχειρησιακό πλάνο με έμφαση στην εκπαίδευση του προσωπικού πάνω στα νέα δεδομένα και την καταγραφή των διαθέσιμων «δυνάμεων», από κλίνες και εξοπλισμό μέχρι προσωπικό, καθώς και την ανασύνταξή τους εφόσον το απαιτήσουν οι συνθήκες,
Άκρως θορυβημένα εμφανίζονται τα μέλη της επιστημονικής κοινότητας (Ν. Σύψας, Χ. Γώγο) για τις νέες μεταλλάξεις και ειδικά τη νοτιοαφρικανική, κάνοντας λόγο για ισχυρές ενδείξεις ότι είναι πιο μεταδοτική, συνδυάζεται με μεγαλύτερη θνησιμότητα, καθώς επίσης ότι τα εμβόλια είναι λιγότερο αποδοτικά. Σε αυτό το κλίμα έκαναν σήμερα πρεμιέρα τα γυμνάσια και τα λύκεια, με τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθ. Εξαδάκτυλο να αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο αυτά να ξανακλείσουν, καθώς επίσης για ένα νέο αυστηρό lockdown.
«Αχαρτογράφητα νερά» λόγω εμβολίων
Στην πράξη, υγειονομικές αρχές και κυβέρνηση καλούνται να αναπροσαρμόσουν την τακτική τους σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, καθώς μετά και τις νέες μεταλλάξεις, η μάχη για τη συγκράτηση της πανδημίας δείχνει να κινείται σε αχαρτογράφητα νερά. «Έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη είναι πιο μεταδοτική, γεγονός που συνδυάζεται με μεγαλύτερη θνησιμότητα», δήλωσε ο καθηγητής Ν. Σύψας, κάνοντας λόγο για επίσης ισχυρές ενδείξεις ότι τα εμβόλια είναι λιγότερο αποδοτικά στην προκειμένη περίπτωση.
Την εξίσωση καθιστά ακόμη πιο δύσκολη η αδυναμία ακριβούς πρόβλεψης για τον ρυθμό με τον οποίο θα προχωρήσουν οι εμβολιασμοί τους επόμενους μήνες, με αποτέλεσμα να παραμένει ασαφές το πότε θα είναι εφικτό το πλήρες άνοιγμα της οικονομίας. Οι εκτιμήσεις για παράδειγμα ότι από τον Απρίλιο η χώρα θα μπορούσε να επιστρέψει σε μια κάποια κανονικότητα είναι πλέον παρακινδυνευμένες, καθώς ο ρυθμός με τον οποίο θα καταφθάσουν οι νέες παρτίδες εμβολίων, δεν μπορεί προς ώρας να εκτιμηθεί.
«Λαμβάνουμε προληπτικά μετρά προσπαθώντας να προλάβουμε το ολικό lockdown, αλλά αν δεν τα καταφέρουμε δε θα διστάσουμε» δήλωσε στον ΣΚΑΪ ο Αδ. Γεωργιάδης, διευκρινίζοντας ότι το 70% της επικρατείας στο λιανικό εμπόριο λειτουργεί, ενώ στις κόκκινες περιοχές το λιανικό εμπόριο λειτουργεί με παράδοση έκτος και εντός, αλλά κι εκεί δεν είναι κλειστή η αγορά.
Τι ανησυχεί τους ειδικούς
Την ανησυχία του για τα ορφανά κρούσματα του μεταλλαγμένου ιού εξέφρασε νωρίτερα ο καθηγητής Χαράλαμπος Γώγος, ενώ ο καθηγητής Ν. Σύψας σημείωσε ότι «μπαίνουμε σε ένα νέο κεφάλαιο, «στην εποχή των μεταλλάξεων». «Ξαναγυρνάμε πάλι στην εποχή της Ουχάν», είπε ο . Σύψας σημειώνοντας πως «έχουμε ένα καινούργιο ιό για τον οποίο δεν έχουμε ανοσία και οποίος επεκτείνεται ταχύτατα στον πληθυσμό».
Όπως τόνισε ο κ. Σύψας μιλώντας στον ΣΚΑΪ, τα κρούσματα μεταλλαγμένου κορονοϊού «είναι παντού στην Ελλάδα, από την Κρήτη μέχρι τη Βόρεια Ελλάδα και έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι είναι πιο μεταδοτικές», γεγονός που σημαίνει μεγαλύτερη θνησιμότητα, όπως είπε.
Ο κ. Σύψας τόνισε μάλιστα ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις πως τα εμβόλια είναι λιγότερο αποδοτικά όσον αφορά τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη.
Όπως εξήγησε αυτό το γνωρίζουν από δυο μεγάλες κλινικές μελέτες στο πεδίο που υπάρχουν, της Johnson και της Novamax που γίνονται στη Νότιο Αφρική και έδειξαν με μεγάλη σαφήνεια ότι το εμβόλιο είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματικό. «Συγκριμένα αυτά τα δύο εμβόλια είναι περίπου 90% στην Αγγλία και Βόρεια Αμερική και 50% ή και κάτω από 50% στη Νότιο Αφρική. Άρα μιλάμε για μεγάλη πτώση αλλά παρόλα αυτά κάπως προστατεύουν», είπε χαρακτηριστικά.
Όπως ο ίδιος τόνισε αν επικρατήσει το στέλεχος της Νοτίου Αφρικής στην Ελλάδα είναι προφανές ότι η προηγούμενη νόσηση δε μας καλύπτει. «Δεν ξεκινάμε ακριβώς στο μηδέν, αλλά πολύ κοντά στο μηδέν. Είναι ένας καινούργιος ιός που δεν τον γνωρίζουμε και ίσως μας μολύνει περισσότερο από τον παλιό», πρόσθεσε.
Χ. Γώγος: Καμπανάκι για τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη
Την ανησυχία του για τα δεκάδες «ορφανά» κρούσματα της μετάλλαξης του ιού, καθώς και το ότι «υπάρχει πρόβλημα με αυτή τη συγκεκριμένη μετάλλαξη», τη νοτιοαφρικανική, εξέφρασε και ο καθηγητής λοιμωξιολογίας Χαράλαμπος Γώγος, επισημαίνοντας την ανάγκη για τη λήψη αυστηρότερων μέτρων.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ για την νοτιοαφρικανική μετάλλαξη ο καθηγητής ανέφερε ότι δεν έχουμε ακόμη σαφή δεδομένα, ωστόσο, τα δύο εμβόλια που έρχονται, της Johnson & Johnson και της Novavax, έχουν δοκιμάσει και τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη με πολύ λιγότερη όμως αποτελεσματικότητα.
«Το βασικό στέλεχος το καλύπτουν κατά 89%, ενώ το μεταλλαγμένο έως και 55%», είπε και τόνισε πως «υπάρχει πρόβλημα με αυτή τη συγκεκριμένη μετάλλαξη».