Εδώ και δεκαετίες το όνειρο πολλών παιδιών στην Αμερική -και όχι μόνο- είναι να φορέσουν κάποια στιγμή τη στολή του αστροναύτη και να πάνε εκεί όπου ελάχιστοι άνθρωποι έχουν φτάσει. Στο Διάστημα.
Δεν είναι, όμως, μόνο αυτά τα παιδιά. Κάποια άλλα αφιερώνουν ατέλειωτες ώρες πάνω από πληκτρολόγια, μπροστά σε οθόνες, γράφοντας κώδικα ή προσπαθώντας να σπάσουν τον κώδικα που έγραψαν άλλοι. Όσο παράξενο και να φαίνεται, το μέλλον της διαστημικής εποχής θα βασιστεί και σε αυτά τα παιδιά, αν όχι περισσότερο σε αυτά. Απόδειξη αποτελεί ο διαγωνισμός Hack-a-Sat, που έλαβε χώρα το Σαββατοκύριακο 7-9 Αυγούστου, υπό την αιγίδα της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας και της Υπηρεσίας Ψηφιακής Αμυνας των ΗΠΑ, με έπαθλο αυτό ακριβώς που περιγράφει και το όνομά του: Το χακάρισμα ενός δορυφόρου από την επιφάνεια της Γης.
Αυτό, λοιπόν, που κάποτε θα αποτελούσε είδηση πρώτου μεγέθους και θα επέσυρε πολυετή ποινή φυλάκισης σε κάποιο ομοσπονδιακό ίδρυμα κράτησης, στην εποχή της παγκόσμιας συνδεσιμότητας είναι μια κατεπείγουσα ανάγκη.
Η «εξωγήινη» ραχοκοκαλιά του κόσμου
Μπορεί να τους βλέπουμε σπάνια, σαν ταχέως κινούμενα αστέρια στον νυχτερινό ουρανό, όταν το φως του Ηλιου αντανακλάται στα λαμπερά πάνελ τους, αλλά οι δορυφόροι έχουν καθοριστικό ρόλο σε κάθε δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα εκατοντάδες χιλιόμετρα κάτω από αυτούς. Επιτρέπουν κάθε μορφή ηλεκτρονικής επικοινωνίας ακόμη και στα πιο απρόσιτα μέρη. Βοηθούν στον εντοπισμό πλοίων και αεροπλάνων. Συλλέγουν δεδομένα καιρού. Παρέχουν πληροφορίες τοποθεσίας, χρονισμού, πλοήγησης και πολλά ακόμη.
Όλα τα παραπάνω είναι κρίσιμης σημασίας. Ο σύγχρονος πολιτισμός πολύ απλά δεν μπορεί να «τρέξει» χωρίς δορυφόρους. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι από το 2014 ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός εταιρειών εργάζεται για να αναπτύξει δίκτυα μεταφοράς δεδομένων χρησιμοποιώντας δορυφορικούς αστερισμούς σε χαμηλή γήινη τροχιά. Οι SpaceX, OneWeb και Amazon σχεδιάζουν να εκτοξεύσουν εκατοντάδες δορυφόρους. Μόνο η SpaceX έχει συγκεντρώσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια σε χρηματοδότηση για την ανάπτυξη της υπηρεσίας Starlink και αναμένει έσοδα άνω των 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2025 από την εμπορική της χρήση.
Όμως, ενώ η συγκεκριμένη αγορά αναπτύσσεται με διαστημική ταχύτητα, κάτι μένει πίσω: η ασφάλεια των δορυφόρων. Αυτή τη στιγμή δεν υφίστανται ενιαία πρότυπα κυβερνοασφάλειας στο Διάστημα. Επιπλέον, κάθε διαστημική συσκευή τρέχει το δικό της λογισμικό. Για παράδειγμα, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός λειτουργεί σε Linux και οι υπολογιστές του ρόβερ Mars Curiosity διαθέτουν το εξαιρετικά εξειδικευμένο VxWorks.
Το πρόβλημα με οποιοδήποτε είδος λογισμικού είναι ότι ενδεχομένως έχει σφάλματα, τα οποία θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν οι εγκληματίες στον κυβερνοχώρο. Αραγε πόσα λύτρα θα ζητούσαν κυβερνοεγκληματίες που θα έθεταν υπό τον έλεγχό τους μερικούς δορυφόρους του συστήματος GPS; Και ποια κυβέρνηση δεν θα τα κατέβαλε, αν βρισκόταν σε κίνδυνο η παγκόσμια αεροπλοΐα; Παράλληλα, οι κυβερνήσεις πολλών χωρών ανησυχούν ότι το επόμενο πεδίο διαγκωνισμού θα είναι το Διάστημα.
Αυτοί ακριβώς οι φόβοι εξηγούν γιατί η αμερικανική Πολεμική Αεροπορία και η Υπηρεσία Ψηφιακής Αμυνας σχεδίασαν και υλοποίησαν το Hack-a-Sat. Στόχος τους είναι να βρουν «τρύπες» και σφάλματα πριν κάποιος τα εκμεταλλευτεί. Και φυσικά να εντοπίσουν τα ταλέντα του μελλοντικού sat - hacking.
Πώς χακάρεται ένας δορυφόρος;
Ηδη από πέρυσι η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ επέτρεψε σε χάκερ να ρίξουν μια ματιά στο σύστημα μεταφοράς δεδομένων ενός μαχητικού αεροσκάφους F-15. Αλλά στις 7 Αυγούστου το... παιχνίδι άλλαξε πίστα. Τη συγκεκριμένη ημέρα οκτώ ομάδες, από 2.000 αρχικά, ανέλαβαν τη δύσκολη αποστολή να χακάρουν έναν εν λειτουργία δορυφόρο.
Το πρώτο βήμα ήταν σχετικά απλό: να εντρυφήσουν στη δομή ενός «επιτραπέζιου» δορυφόρου, του FlatSat, ο οποίος ήταν βασικά αντίγραφο ενός πραγματικού δορυφόρου σε τροχιά. Οσοι τα κατάφεραν πέρασαν στο επόμενο στάδιο, γράφοντας κώδικα που θα μπορούσε να ελέγξει τον πραγματικό δορυφόρο σε τροχιά. Ο κώδικας θα έπρεπε να δώσει εντολή στον δορυφόρο να αλλάξει τον προσανατολισμό του, να στρέψει την κάμερά του προς τη Σελήνη και να τη φωτογραφίσει.
Τα πάντα είχαν χρονικό όριο. Από τη στιγμή που οι διαγωνιζόμενες ομάδες θα έπιαναν στα χέρια τους τον δορυφόρο - αντίγραφο έως τη λήψη της φωτογραφίας δεν θα έπρεπε να ξεπεράσουν τις 24 ώρες εργασίας.
Τελικά, ο διαγωνισμός δεν διήρκεσε μέχρι τις 10 Αυγούστου. Μία ημέρα πριν ο Γουίλ Ρόπερ, βοηθός γενικός γραμματέας για θέματα τεχνολογίας της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, ανέβασε στον λογαριασμό του στο Twitter μια φωτογραφία της Σελήνης που συνοδευόταν από το εξής κείμενο: «Το cyber moonshot ολοκληρώθηκε. Μετά την επίλυση δύσκολων προκλήσεων, μια ομάδα έστειλε κώδικα σε έναν λειτουργικό δορυφόρο, τραβώντας αυτή τη φωτογραφία από 385.000 χλμ. μακριά. Συγχαρητήρια στους νικητές».
Το χακάρισμα ενός δορυφόρου του υπουργείου Αμυνας ήταν γεγονός. Και όχι μόνο, αφού η νικήτρια ομάδα παρείχε στους επιτελείς του Πενταγώνου συμβουλές για το πώς θα εφαρμόσουν ένα πιο ανθεκτικό και προστατευμένο σύστημα αρχιτεκτονικής για το λογισμικό του δορυφόρου. Προφανώς όταν «σπας» κάτι, έχεις εντοπίσει την αχίλλειο πτέρνα του...
