Μνήμες από το μακρινό παρελθόν επανέρχονται στο προσκήνιο, καθώς οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Ρωσία βρίσκονται στο κόκκινο για ακόμη μία φορά.Η πιο σημαντική αντιπαράθεση που έμεινε στην ιστορία, και έφερε τον πλανήτη κοντά σε μια απειλή ενός πυρηνικού πολέμου, η Κρίση των πυραύλων της Κούβας (Cuban Missile Crisis). Ήταν μία αντιπαράθεση διάρκειας 13 ημερών που συνέβη τον Οκτώβριο του 1962 μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, λόγω των σοβιετικών βαλλιστικών πυραύλων που αναπτύχθηκαν στην Κούβα.Η ιστορική της σημασία έγκειται στο γεγονός πως έφερε τις δύο υπερδυνάμεις πολύ κοντά σε έναν πυρηνικό πόλεμο. Η εγκατάσταση σοβιετικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στο έδαφος της Κούβας, στον Κόλπο των Χοίρων, ήταν μια ενέργεια που αποτελούσε απάντηση στην εγκατάσταση αμερικανικών πυρηνικών πυραύλων στο έδαφος της Αγγλίας της Ιταλίας και κυρίως της Τουρκίας.
Στο τελευταίο μας άρθρο του 2021, σχετικά με τις προβλέψεις μας που θα κάνουν την διαφορά για το 2022,αναφέραμε, “Θα μπορούσα να αναφέρω άπειρα παραδείγματα εκπλήξεων που θα έκαναν την διαφορά και θα τρομοκρατούσαν τις αγορές του πλανήτη. Παρόλο που υπάρχει μία πιθανότητα να συμβούν, αυτό που θα με τρόμαζε, ως πιθανή έκπληξη για το 2022, θα ήταν η επέλαση ενός ψυχρού κύματος χειμώνα που σε συνδυασμό με την ψυχροπολεμική κατάσταση στην Ουκρανία, θα γονάτιζε την Ευρώπη και την οικονομία της. Φανταστείτε να μην υπάρχει ρεύμα, νερό, τρόφιμα κ.ο.κ. Και τα πάντα να είναι παγωμένα!”
Καθώς οδεύουμε προς τα τέλη του μήνα και οι αγορές περιμένουν τις αποφάσεις της μεγαλύτερης κεντρικής τράπεζας του πλανήτη, η ψυχροπολεμική κατάσταση που διαμορφώνεται έρχεται να τονίσει ότι στις αγορές οι κίνδυνοι μπορούν να εμφανιστούν ανά πάσα στιγμή και να αποτελέσουν τους απαιτούμενους “μαύρους κύκνους” που θα επαναφέρουν σε μια κανονικότητα τις υπερβολές του παρελθόντος! Παρόλο που οι ευρωπαϊκές αγορές τα πήγαν καλύτερα στο ξεκίνημα, με την ελληνική να κάνει την έκπληξη, στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, ο Dow Jones, S&P καταγράφουν απώλειες της τάξεως του -5%, ενώ ο δείκτης Nasdag απώλειες της τάξεως του -10%. Προς ώρας δεν τρομάζουν οι εν λόγω απώλειες, καθώς οι αμερικάνικοι δείκτες βρίσκονται κοντά στις βασικές τους τεχνικές στηρίξεις και περιμένουν την ολοκλήρωση των εταιρικών αποτελεσμάτων, και τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής. Τι θα συμβεί όμως εάν προκύψει τελικά μια σημαντική γεωπολιτική κρίση η οποία θα διαρκέσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα και θα δημιουργήσει εκ νέου τις συνθήκες που απεύχεται ολόκληρη η ανθρωπότητα, εκτός των ανεγκέφαλων πολιτικών και των οικονομικών συμφερόντων που τους στηρίζουν;
Φυσικά η αντίδραση των αγορών σε ένα τόσο ακραίο σενάριο είναι σίγουρο ότι θα ακολουθήσει μια παρόμοια εικόνα με εκείνη του 1962, όπως φαίνεται στο γράφημα μας, και της κρίσης των πυραύλων της Κούβας. Διαβάζοντας το γράφημα εκείνης της περιόδου βλέπουμε τα εξής: Στις 5/28/1962, ο S&P 500 έπεσε στις 55.50 μονάδες -23.60% από το υψηλό της 12/12/1961. η αγορά έπεφτε για 6 μήνες με χαμηλό στις 6/26/1962 aστο 52.32, -27.97%. μετά την πτώση του η αγορά επανήλθε σε 14 μήνες στα επίπεδα προ πτώσης στις 9/3/1963. Στις 2/9/1966 η αγορά βρέθηκε στις 94.06, up 79.78% από τα χαμηλά της κρίσης! (https://www.marottaonmoney.com/the-kennedy-slide-bear-the-bear-market-of-1962/). Η ιστορία επαναλαμβάνεται, ελπίζουμε ως φάρσα, καθώς πλέον οι Ουκρανία βρίσκεται στη θέση της Κούβας και ίσως οι Αμερικάνοι θεωρούν ότι μπορούν με αυτόν τον τρόπο να πάρουν μία άτυπη ρεβάνς από τους Ρώσους! Κι όμως το εγχείρημα θεωρείται αρκετά επικίνδυνο και αβέβαιο, καθώς κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει την επιτυχή του κατάληξη και την ανεξέλεγκτη πορεία του χωρίς επιστροφή. Να αναφέρουμε χαρακτηριστικά παραδείγματα της κρίσης του 62, όπου συνέβησαν γεγονότα που χάρη σε δύο τρεις ανθρώπους, δεν αποτέλεσαν την αρχή μιας πυρηνικής καταστροφής όταν ένα αμερικανικό κατασκοπευτικό U-2 εισέβαλε στον εναέριο χώρο της Ε.Σ.Σ.Δ. και μάλιστα όχι οπουδήποτε αλλά στη χερσόνησο Τσουκότκα, μια άκρως απαγορευμένης πρόσβασης περιοχή της σοβιετικής Άπω Ανατολής, όπου βρίσκονταν εγκατεστημένοι στρατηγικοί διηπειρωτικοί πυρηνικοί πύραυλοι της Ε.Σ.Σ.Δ. που στόχευαν απευθείας τις Η.Π.Α.
Αμέσως απογειώθηκαν σοβιετικά Μιγκ για να το καταρρίψουν, αμερικανικά F-105, που είχαν μάλιστα πυραύλους με πυρηνική γόμωση, παρενέβησαν για να το προστατεύσουν και κυριολεκτικά ως εκ θαύματος το επεισόδιο δεν εκλήφθη από τους Σοβιετικούς ως τελική αναγνωριστική πτήση πριν από την έναρξη αμερικανικής πυρηνικής επίθεσης κατά της Ε.Σ.Σ.Δ. με τις μοιραίες συνέπειες που θα είχε κάτι τέτοιο. Αργότερα αποκαλύφθηκε πως και ένα σοβιετικό υποβρύχιο Β-59 το οποίο βρισκόταν στα ανοικτά της Κούβας, ήρθε πολύ κοντά στην εκτόξευση τορπίλης με πυρηνική κεφαλή προς τον αμερικανικό στόλο που επόπτευε την περιοχή, ωστόσο αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή λόγω της διαφωνίας του Βασίλι Αρχίποφ, ενός από τους τρείς αξιωματικούς οι οποίοι έπρεπε να συμφωνήσουν ομοφώνως για την εκτόξευση.
Πηγή: https://el.wikipedia.org
Συμπερασματικά, και καθώς οι δείκτες στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού φλερτάρουν με τη διάσπαση ή μη των τεχνικών τους στηρίξεων, θα τονίσουμε για ακόμη μία φορά ότι οι κίνδυνοι που αναμένουμε και τους γνωρίζουμε δεν μπορούν να έχουν τα στοιχεία ενός κραχ, εκτός εάν λάβουν ανεξέλεγκτες κινηματογραφικές διαστάσεις. Η γεωπολιτική σκακιέρα υπήρχε, θα υπάρχει και θα ακολουθεί τις ζωές μας σε αυτόν τον πλανήτη, με την ελπίδα να υπάρχουν πάντοτε οι κατάλληλοι άνθρωποι στις κατάλληλες θέσεις και δε θα ανοίξουν το “κουτί της πανδώρας”! Αν η κρίση στην Ουκρανία κρατήσει και τις επόμενες ημέρες και λάβει μεγάλες διαστάσεις, που θα προκαλέσουν και τον αντίστοιχο φόβο για γενικότερη σύρραξη, τότε η διόρθωση θα είναι μεγαλύτερη και φυσικά οι συνέπειες της κρίσης θα φανούν περισσότερο στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας με τις εικόνες που αναφέραμε ως ακραίο σενάριο!