Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Η σημερινή συνεδρίαση του Εurogroup δεν μοιάζει σε τίποτα με προηγούμενες συναντήσεις των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Σήμερα στις 12 το μεσημέρι (11 ώρα Βρυξελλών), συνεδριάζει το Eurogroup σε ειδική διευρυμένη σύνθεση, με τη συμμετοχή των 27 υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν υπάρχει σήμερα συνεδρίαση του «κανονικού Eurogroup» σε επίπεδο 19 κρατών - μελών και κατά συνέπεια δεν θα γίνει καμία συζήτηση για θέματα που άπτονται της κανονικής του σύνθεσης.
Οι 27 υπουργοί συζητούν σήμερα την εμβάθυνση της ΟΝΕ, την τραπεζική ένωση, την εγγύηση των καταθέσεων για όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης και φυσικά την μετεξέλιξη του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Mε απλά λόγια, οι υπουργοί Οικονομικών σήμερα καθορίζουν την ατζέντα της Συνόδου Κορυφής των Ευρωπαίων Ηγετών το Δεκέμβριο για το μέλλον διακυβέρνησης της Ευρωζώνης.
Το «ελληνικό ζήτημα» παραπέμφθηκε για τις 3 Δεκεμβρίου, αφού δόθηκε ένα ακόμη περιθώριο στον Έλληνα υπουργό Οικονομικών να καταθέσει προϋπολογισμό χωρίς την συμφωνημένη περικοπή των συντάξεων. Στις 3 Δεκεμβρίου, όταν θα ξαναπιάσουν το θέμα της Πρώτης Μεταμνημονιακής Έκθεσης Ενισχυμένης Εποπτείας όπου η Ελλάδα δεν τα πάει καθόλου καλά γι'' αυτό και είναι πολύ πιθανό να «παγώσει» η εκταμίευση προς την Ελλάδα της πρώτης δόσης των κερδών από Ελληνικά Ομόλογα που έχουν αποκομίσει οι Ευρωπαϊκές Κεντρικές Τράπεζες.
Προϋπολογισμός Ευρωζώνης
Στη σημερινή συνεδρίαση του διευρυμένου Eurogroup πρώτο θέμα στην ατζέντα είναι η πρόταση της Γερμανίας και της Γαλλίας για την κατάρτιση ενός ξεχωριστού προϋπολογισμού των χωρών της ευρωζώνης, μέσα στον συνολικό Προϋπολογισμό της Ενωμένης Ευρώπης.
Πρόκειται για μια συνολική πρόταση κοινοτικής αλληλεγγύης η οποία -φυσικά- αφορά άμεσα την πιο φτωχή χώρα της Ευρωζώνης, την Ελλάδα.
Στόχοι του νέου «ευρωζωνικού προϋπολογισμού» θα είναι η πρόληψη οικονομικών κρίσεων, αλλά και η μείωση των οικονομικών διαφορών ανάμεσα στα 19 κράτη του ευρώ. Από αυτό τον προϋπολογισμό θα μπορούν, για παράδειγμα, να χρηματοδοτούνται επενδύσεις σε υποβαθμισμένες περιοχές της ευρωζώνης, βλέπε Ελλάδα...
Τα κράτη-μέλη της ζώνης του Ευρώ θα προτείνουν κάθε χρόνο προγράμματα προς χρηματοδότηση στο πλαίσιο των «στρατηγικών προδιαγραφών» των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων και του Eurogroup. Η απόφαση για τη χρηματοδότηση θα λαμβάνεται και με τη σύμφωνη γνώμη της Κομισιόν.
Χρηματοδότηση θα δικαιούνται μόνο εκείνα τα κράτη που θα τηρούν τα κριτήρια σταθερότητας της ΕΕ.
Χώρες που δεν τα τηρούν -όπως για παράδειγμα σήμερα η Ιταλία- θα αποκλείονται. Αντιθέτως η Ελλάδα που δείχνει και είναι «καλός και υπάκουος μαθητής» έχει πολλές προσδοκίες από αυτό το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο. Τα λεφτά δεν είναι λίγα. Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο «μικρός προϋπολογισμός» θα αντιστοιχεί στο 0,2% του ΑΕΠ των 19 κρατών της Ευρωζώνης δηλαδή περισσότερα από 25 δισ. ευρώ.
Εγγύηση καταθέσεων
Το θέμα της τραπεζικής Ένωσης είναι εξίσου σημαντικό: Η «τραπεζική ένωση της Ευρωζώνης» στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: Την ενιαία εποπτεία, έναν μηχανισμό εξυγίανσης τραπεζών και ένα ενοποιημένο σύστημα για την ασφάλιση των καταθέσεων.
Ο τύπος του συστήματος που θα εγγυάται τις καταθέσεις είναι αυτός που απομένει να καθοριστεί και αποτελεί καυτό ζήτημα...
Το νέο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο
Όσον αφορά την μετεξέλιξη του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, η συζήτηση είναι ακόμη πιο δύσκολη και απίθανο να καταλήξει σε συγκεκριμένες αποφάσεις.
Το νέο πανίσχυρο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο δεν πρέπει να μετατραπεί σε εργαλείο «κοινοτικοποίηση» των χρεών των κρατών μελών της Ευρωζώνης. Η Γερμανία έχει υποβάλλει σχέδια που προβλέπουν και την «συμμετοχή ιδιωτών πιστωτών σε επαπειλούμενη χρεοκοπία χώρας-μέλους της ευρωζώνης» δηλαδή κάτι αντίστοιχο με το PSI της Ελλάδος.
Αυτή η πρόταση δεν βρίσκει σύμφωνη τη Γαλλία.
Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να δρα προληπτικά σε περίπτωση που μια χώρα δεν είναι σε θέση να εξυπηρετήσει στο χρέος της.
Αυτό όμως σημαίνει ότι ο νέος ESM θα παρεμβαίνει ουσιαστικά στα οικονομικά των χωρών, θα ελέγχει την τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και φυσικά θα παραγκωνίσει τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών, την Κομισιόν...
