Σε τροποποιήσεις του κυβερνητικού σχεδίου για την αποκάλυψη περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται «κρυμμένα» σε θυρίδες, αποθήκες και σπίτια με τη μορφή ακριβών τιμαλφή (άνω των 30.000 ευρώ), ενδέχεται να οδηγήσει η απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα με την οποία θεωρεί ότι η αναγραφή τους στις δηλώσεις Πόθεν Έσχες συνιστά περιορισμό στην προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Αν το νέο ηλεκτρονικό Πόθεν Έσχες στο οποίο σήμερα εμπίπτουν δεκάδες χιλιάδες υπόχρεοι, θεωρείται πρόβα εφαρμογής για το περιουσιολόγιο εκατομμυρίων πολιτών από το 2017, η γνωμοδότηση της Ανεξάρτητης Αρχής για τα κινητά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας, έχει τον χαρακτήρα μιας εν δυνάμει βόμβας στα θεμέλια του καθώς εκτιμάται ότι θα μπορούσε να καθυστερήσει ή και να ακυρώσει εν τη γενέσει του τον σχεδιασμό, και να πριονίσει την αποτελεσματικότητα τόσο του Πόθεν Έσχες όσο και του περιουσιολογίου.
Οποιοσδήποτε έχει συμφέρον να μην προχωρήσει η εφαρμογή των Δηλώσεων Πόθεν Έσχες με τον τρόπο που έχει ήδη θεσμοθετηθεί στο νόμο του 2016 ή και η καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων των πολιτών, έχει ενδεχομένως πλέον ένα ισχυρό όπλο στα χέρια του προκειμένου να προσβάλει τη συνταγματικότητα των συγκεκριμένων αποφάσεων, επικαλούμενος την γνωμοδότηση της Αρχής για την παραβίαση των προσωπικών του δεδομένων. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι αντικείμενα αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ, από πίνακες μέχρι πολύτιμους λίθους, νομίσματα, αντίκες και κειμήλια, θα μπορούσαν τελικά να εξαιρεθούν από την «αποκάλυψη» και να παραμείνουν στο σκοτάδι, μακριά από το ηλεκτρονικό μάτι των ελεγκτικών και των φορολογικών μηχανισμών του κράτους.
Η Αρχή προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα επικαλείται ως επιχείρημα για την αρνητική γνωμοδότησή της να αποκαλυφθούν τέτοια περιουσιακά στοιχεία «την αδυναμία πρόβλεψης και εκτίμησης της πραγματικής τους αξίας» με αποτέλεσμα να κρίνει ότι η συλλογή τους είναι ακατάλληλη για να αποτυπωθεί η περιουσιακή κατάσταση των προσώπων που υποβάλουν δήλωση Πόθεν Έσχες.
Θεωρεί όμως, νόμιμη την αναγραφή τέτοιων στοιχείων εφόσον υπάρχει κάποιο αποδεικτικό της αξίας τους όπως παραστατικό αγοράς ή πράξη προσδιορισμού φόρου κλπ.
Ενώ το τελευταίο φαίνεται απολύτως λογικό και πιθανόν να αποτελεί το κλειδί ώστε η απόφαση αποκάλυψης περιουσιακών στοιχείων άνω των 30.000 ευρώ τελικά να εφαρμοστεί για τα νομίμως αποκτηθέντα περιουσιακά στοιχεία -αφού ούτως ή άλλως οποιοσδήποτε έχει αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία στη «μαύρη αγορά» δεν έχει λόγο να τα παρουσιάσει στο Πόθεν Έσχες και στο μελλοντικό περιουσιολόγιο- εντούτοις δεν αποκλείεται να δημιουργήσει πρόσθετες νομικές επιπλοκές.
Σε κάθε περίπτωση από την απόφαση της Αρχής που βγάζει απαγορευτικό στην δήλωση των τιμαλφή και άλλων κινητών αξιών άνω των 30.000 ευρώ, προκύπτει ότι δεν ισχύει το ίδιο για τα μετρητά άνω των 30.000 ευρώ που επίσης βρίσκονται σε θυρίδες, στρώματα και γενικώς εκτός τραπεζικού συστήματος. Οι έχοντες μετρητά οφείλουν να τα δηλώσουν καθώς σύμφωνα με την ίδια γνωμοδότηση «η συλλογή τους είναι συνταγματικά ανεκτή».
Εκτός δημοσιότητας τα τιμαλφή των πολιτικών προσώπων
Με την ίδια γνωμοδότηση η Αρχή Προστασίας θεωρεί επίσης παραβίαση των προσωπικών δεδομένων, τη δημοσίευση στο διαδίκτυο και ειδικότερα στην ιστοσελίδα της Βουλής, των στοιχείων πολιτικών προσώπων που αφορούν στα μετρητά άνω των 15.000 ευρώ εκτός καταθέσεων και στα «κινητά περιουσιακά στοιχεία». Θεωρεί όμως νόμιμη την επεξεργασία και την δημοσίευση των πρόσθετων στοιχείων των μετρητών και των κινητών που φυλάσσονται από τα υπόχρεα πολιτικά πρόσωπα στις θυρίδες.
Βασίλης Γεώργας
